گروه ایرنا زندگی - چاقی نشان دهنده یک بحران بهداشتی جهانی است که شیوع آن به ویژه در کشورهای با درآمد کم و متوسط به سرعت در حال افزایش است.
فدراسیون جهانی چاقی به تازگی پیش بینی کرده است که تا سال ۲۰۳۰ میلادی، تقریباً یک میلیارد نفر در سراسر جهان با چاقی زندگی خواهند کرد.
مطالعات گزارش کرده اند که چاقی خطر ابتلا به بیماری های مزمن مانند دیابت، بیماری های قلبی عروقی، سکته مغزی، اختلالات اسکلتی- عضلانی مانند آرتروز و برخی سرطان ها را افزایش می دهد.
همچنین این یافته‌ها به خوبی نشان داده اند که چاقی و اضافه وزن نه تنها از نظر سلامتی و تأثیرات منفی آن در بعد جسمی اهمیت دارد، بلکه از لحاظ روانی تا اندازه ای قابل توجه و چشمگیر است. پژوهش های بسیاری نشان داده اند که چاقی و اضافه وزن با نشانه های خلقی، به خصوص افسردگی و اضطراب ارتباط معنی داری دارد.
از طرفی شواهد نشان می‌دهد که افسردگی منجر به اختلال در عملکرد شغلی، روابط اجتماعی و بین فردی می شود، چاقی و افسردگی اختلالات شایع هستند و نتایج تحقیقات نشان داده است که در افرادی که چاقی آن ها مفرط است بین افسردگی با چاقی رابطه‌ای قوی تر وجود دارد.
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های دردناک چاقی عوارض روانی آن است و چاقی با اعتماد به نفس پایین، اختلالات هیجانی، اضطراب و افسردگی و حتی انزوای اجتماعی مرتبط است.
همچنین رابطه دوطرفه‌ای بین افسردگی و چاقی وجود دارد به طوری که افزایش دریافت غذا و کاهش فعالیت بدنی با احتمال بروز افسردگی همراه می باشد و از طرفی تصورات بدنی منفی افراد چاق منجر به کاهش اعتماد به نفس و بروز اختلالات روانی می شود.
با این حال شواهد بیانگر نقش احتمالی رژیم با میزان کالری پایین بر بروز افسردگی در افراد چاق می باشد به طوری که افراد چاق با رژیم های پر کالری ریسک بالاتری در بروز افسردگی دارد. و از طرفی استفاده از رژیم ها با نسبت پروتئین افزایش یافته با بهبود پروفایل چربی و شاخص های تن سنجی همراه می باشد که می تواند فرضیه تاثیر رژیم های با پروتئین بالا بر کاهش افسردگی را تقویت کند.
افزایش وزن و چاقی از مسایل عمده بهداشتی محسوب می شود و دومین عامل قابل پیشگیری از مرگ (بعد از سیگار ) معرفی شده است و وضعیت آن در جامعه رابطه معنی داری با سطح سلامت آن جامعه دارد. در خصوص روان شناختی چاقی می توان از خوردن هیجانی یاد کرد به طوری که گاهی افراد برای اجتناب از هیجانات ناخوشایند خود و یا در صورت شکست در دستیابی به کمال طلبی های بلندپروازانه به پرخوری روی می آورند.از طرفی بعضی از مطالعات نیز بیان کردند که افراد چاق یا دارای اضافه وزن وقتی تحت تأثیر استرس یا حالت های هیجانی نظیر افسردگی یا اضطراب قرار می گیرند، با پرخوری کردن به این روال واکنش نشان می دهند.
ارتباط معنی داری بین دریافت رژیم کم کالری با نسبت پروتئین افزایش یافته با بهبود ویژگی های روان سنجی افراد چاق وجود دارد به طوری که نمره مولفه های افسردگی، اضطراب و استرس در افراد گروه مداخله به طور محسوسی بهبود یافته بود که با نتایج مطالعات صورت گرفته در این زمینه نیز همسو می باشد مطالعه ی دیگری نیز نشان داد که چاقی عامل خطری برای بروز افسردگی بوده و زنان چاق در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به افسردگی قرار دارند.
از طرفی تغییر هنجارهای جامعه، مدگرایی و هم چنین توجه بیش از حد به لاغری و انگ اجتماعی نسبت به چاقی، ممکن است در افزایش شیوع افسردگی و مشکلات روحی و روانی در زنان چاق تأثیر داشته باشد که تجویز رژیم های کم کالری می تواند تا حدودی بر میزان دریافت انرژی و شاخص های تن سنجی اثر گذار باشد که به طور غیر مستقیم می تواند به بهبود وضعیت های روانشناختی افراد چاق بیانجامد.
همچنین برخی از مطالعات نشان دادند که افسردگی همراه با چاقی و اضافه وزن بر اثر تلاش های مکرر بدون نتیجه، برای کاهش وزن و یا حتی ناامیدی اولیه برای اقدام به کاهش وزن، برنامه های کاهش وزن را با مشکلات جدی مواجه می سازد از طرفی بسیاری از افرادی که در به دست آوردن وزن طبیعی خود ناموفق بوده اند، اختلالات خلقی را به صورت روزانه، ماهیانه و حتی فصلی تجربه کرده اند که نتیجه آن خوردن غذاهای سرشار از کربوهیدرات ها و مقاومت در انجام فعالیت های فیزیکی و در نتیجه چاقی بوده است.
پیشگیری از چاقی به عنوان قدم اول پیشگیری از مشکلات هیجانی و عاطفی ضروری به نظر می رسد و درمان چاقی ممکن است، روشی برای مواجه با مشکلات خلقی باشد. از این رو توجه به جنبه های روانشناختی در افراد چاق می تواند بسیار حائز اهمیت باشد.
نتایج و شواهد حاصل از این مطالعه به خوبی نشان داد که تجویز رژیم های کم کالری با نسبت پروتیئن بالا نسبت به رژیم با پروتئین استاندارد با کنترل عوامل مخدوش کننده ای مانند سطح فعالیت فیزیکی، به طور محسوسی با بهبود مولفه های روان سنجی افراد چاق همراه می باشد.
نظر شما