احتمالاً در یک ماه گذشته هنگام خرید یا پرداخت‌های اینترنتی در صفحه موردنظر به یک پیغام ثابت برخورد کرده‌اید که به شما هشدار داده است که فقط تا پایان دی‌ماه فرصت دارید که رمز دوم یک‌بارمصرف خود یا همان رمز پویا را فعال کنید و بعدازاین تاریخ بدون داشتن رمز یک‌بارمصرف قادر به پرداخت‌های اینترنتی نیستید. اما داستان این رمز و کارایی آن چیست؟
۱- رمز پویا که معادل انگلیسی آن OTP است، رمز اول یا دوم کارت است که در هر زمان و به درخواست صاحب کارت به‌وسیله بانک صادرشده و در یک‌زمان کوتاه (۶۰ ثانیه) باطل می‌شود. در حقیقت شما مدت‌زمان بسیار کوتاهی را در اختیاردارید تا از رمز خود استفاده کنید و با انجام یک تراکنش یا برداشت اینترنتی رمز باطل و بی استفاده می‌شود. اما چرا رمز پویا تبدیل به یک باید شد؟
۲- شهریورماه سال گذشته بود که کم‌کم زمزمه استفاده از رمز پویا و بخشنامه اجباری شدن استفاده از آن توسط بانک مرکزی اعلام شد. اما به دلیل اینکه فراهم کردن شرایط اجرایی شدن آن در آن زمان مقدور نبود، اجرایی شدن این طرح به خرداد سال جاری و درنهایت به پایان دی‌ماه امسال محول شد. در این میان در طول یک ماه گذشته بانک‌ها به شیوه‌های مختلف به کاربران خود اطلاع داده‌اند که برای فعال‌سازی رمز پویای خود اقدام کنند.
۳- طی بخشنامه‌ای که سوی بانک مرکزی به بانک‌ها و مؤسسات اعتباری اعلام‌شده است، بانک‌ها ملزم به فراهم کردن زیرساخت‌های ارائه رمز پویا به کاربران خود شده‌اند. همچنین ازآنجایی‌که پیش‌ازاین هیچ نهادی مسئولیت جبران خسارت آسیب‌دیدگان این جرائم را بر عهده نمی‌گرفت، بانک مرکزی با این بخشنامه اعلام کرد که مسئول مستقیم جبران خسارت‌های مالی قربانیان برداشت‌های غیرمجاز، خود بانک‌ها و مؤسسات اعتباری هستند. در حقیقت این بانک‌ها هستند که موظف به مراقبت از دارایی مشتریان خود و تأمین امنیت شبکه بانکی هستند. اما چرا امنیت شبکه بانکی تا این حد مهم است؟
۴- ایرانی‌ها در سال ۹۶، ۱۳۸ هزار میلیارد تومان تراکنش اینترنتی داشته‌اند. همچنین شبکه بانکی ایران بیش از ۳۴ میلیون و ۶۱۴ کارت‌بانکی صادر کرده است. با نگاهی به این ارقام می‌توان لزوم افزایش هرچه بیشتر امنیت شبکه‌ی بانکی کشور را درک کرد.
۵- در همین زمینه تورج کاظمی، رئیس پلیس فتا تهران به‌تازگی اعلام کرده است که ۶۰ درصد از جرائم سایبری در ایران مربوط به برداشت‌های غیرمجاز اینترنتی یا همان فیشینگ است و برداشت‌ها رقمی بین ۱ تا ۱۰۰ میلیون تومان بوده‌اند. کاظمی همچنین اعلام کرده که میزان جرائم فیشینگ حتی نسبت به مدت مشابه سال گذشته هم افزایش پیداکرده است. او همچنین گفته است که در صورت اجرایی و فراگیر شدن رمز یک‌بارمصرف جرائم مربوط به برداشت‌های غیرمجاز به صفر می‌رسد.
امنیت در ازای نصب چند برنامه!
در نظام بانکی سایر کشورهای دنیا دریافت این رمزها، تفاوت‌هایی با شیوه‌های دریافت رمز دوم یک‌بارمصرف در ایران دارد. در کشورهای دیگر افراد معمولاً از ۳ شیوه می‌توانند رمز دوم یک‌بارمصرف خود را دریافت کنند. رایج‌ترین شیوه پیامک است. شیوه دوم تماس تلفنی است و شیوه سوم ایمیل. اما در سیستم بانکی ایران یکی اصلی‌ترین راه‌های دریافت رمز یک‌بارمصرف نصب برنامه مخصوص هر بانک بر روی موبایل افراد است. اما به این شیوه‌ای نیز انتقاداتی وارد است. درست است که کاربران تلفن‌های همراه در سال ۹۸ به ۵۰ میلیون رسیده، اما تعداد زیادی از قربانیان برداشت‌های غیرمجاز سالمندان هستند که کم‌ترین میزان استفاده از تلفن همراه هوشمند را دارند. این اعداد نشان می‌دهد که بانک‌ها لازم است فرایند دریافت رمز دوم پویا را فقط به نصب برنامه محدود نکنند تا همه مشترکان شبکه بانکی کشور بتوانند به‌راحتی رمز دوم یک‌بارمصرف خود را دریافت کنند و درگیر نصب کردن چند برنامه مختلف بر روی تلفن همراه خود نشوند.
در این زمینه بخوانید:
کامپیوتر محل کارتان جای این اطلاعات نیست؛ ۵ نکته درباره مدیریت اطلاعات دیجیتالی
شروعی دوباره برای غول‌های عرصه بازی؛ کنسول‌های بازی نسل جدید را بشناسید
نظر شما