وقتی جوان شما نیاز به کمک دارد چه می‌گوید؟

به گزارش ایرنا زندگی- نوجوانان زمانی که با مشکلی مواجه می شوند فریاد میزنند و نیاز خود به کمک، همدلی و همراهی را اغلب با جملاتی عنوان می کنند که یا به آن توجه نشده و یا به اشتباه تفسیر می شود. در این مورد با دکتر مصطفی کوچکزایی روان درمانگر، مشاور خانواده و عضو فرهنگستان به گفت وگو نشستیم تا معنی واقعی هر یک از جملات را درک کنیم.

من بارها و بارها دیده‌ام که چگونه نوجوانان وقتی با مشکلی مواجه می شوند فریاد میزنند؛ " خسته شدم" " من را رها کنید" " یکم به من فضا بدید " و... همه این جملات، پیامهای پنهانی در پی دارند که شما به عنوان والدین با آگاهی از آن می توانید به نوجوان خود کمک کرده و ارتباط خود با فرزندتان را بهبود بخشیده و صمیمی تر کنید. این چهار جمله عبارتند از:

من از همه چیز و همه کس خسته شده ام

معنای ضمنی این جمله توقعات و خواسته های زیاد والدین است، به نحوی که نوجوان به این حد می رسد که من از همه چیز خسته شده ام یعنی من را رها کنید و راحت بگذارید و اینقدر روی من فشار نیاورید.

توقع زیاد و کمال گرایی والدین گاهی موجب خستگی جوانان می شود و اثر مخرب دارد و او را در مسیر اضطراب و نامیدی قرار می دهد

گاهی والدین تمرکز زیادی روی فرزندشان دارند. توقع زیاد و کمال گرایی والدین گاهی موجب این خستگی بچه ها می شود و اثر مخرب دارد و به مرور زمان نوجوان را در مسیر اضطراب و استرس و نامیدی می گذارد. باید سعی کنید این توقعات را کم کرده و آرامش را به فرزندانتان تزریق کنید.

 شما من را درک نمی کنید که در چه حالی هستم

این جمله نشان دهنده شکاف هیجانات بین دو نسلی است. هیجانات والدین غالبا منطقی است. یعنی اگر هیجانی هم داشته باشند غالبا با عقل و منطق آن را کنترل می کنند. اما در نوجوانان هیجانات احساسی است. شور و نشاط و آن حس پر تحرکی که در وجودش قرار دارد موجب می شود که در زمان هیجان کارهای عجیبی انجام دهد. والدین این رفتار را درک نمی کنند چرا که هیجان را در مقیاس خودشان تفسیر و قضاوت می کنند و برچسب می زنند و بخاطر همین کارها نوجوان فاصله خود را با والدین بیشتر کرده و به مرور دنبال جایگزین می گردند. در این میان ممکن است یک پارتنر، رفیق یا یک فرد دیگری به زندگی او ورود کند.

متاسفانه بعضی آدمهای شیاد وجود دارند که وقتی می بینند نوجوان از سوی خانواده درک عاطفی نمی شود، حمایت عاطفی خوبی از نوجوان نشان میدهند و بعد از وابسته شدن، او را درگیر مواد مخدر و آسیب های بزرگتر می کنند.

 من به آرامش و آزادی بیشتری نیاز دارم

این جمله بدان معنا است که؛ من تحت کنترلم، من همش بکن و نکن های شما را شنیده ام، من تمام مدت تحت مراقبتم. این بیشتر برای والدینی است که تک فرزند دارند و یا والدینی که خیلی وسواسی هستند، یا بر روی فرزندان ته تغاری خودشان حساس هستند یا والدینی که از جامعه می ترسند است. این والدین بر روی فرزندان خودشان بسیار حساس هستند و آنها را تحت کنترل زیادی دارند و نوجوان در دوران نوجوانی به قدرتی می رسد که می گوید؛ دیگه کنترل بسته، دیگه بکن و نکن بسته و خودم می خواهم انتخاب کنم.

متاسفانه بچه هایی که در دوران کودکی حق انتخاب، آزادی عمل و انتخاب نداشتند و تحت فشار کنترل والدین بودند در نوجوانی درگیر عقده گشایی آزادی شده و متاسفانه دچار آسیب های جدی می شوند.

والدین باید از دوران کودکی کنترل مناسب داشته باشند و به فزرندان خودشان قدرت انتخاب دهند تا در نوجوانی دچار این مشکل نشوند.

من نمی خوام شما را درگیر مشکلات خودم کنم

این جمله به این معنا است که شما من را خیلی اذیت می کنید. وقتی که می گوید نمی خواهم شما را درگیر کنم به این معنا است که اگر شما را درگیر کنم شما به جای اینکه مشکلات من را حل کنید، مشکلات من را زیاد می کنید، من را قضاوت می کنید، سرزنش می کنید. این هم نشان دهنده مراقبت و کنترل شدید است. بعضی اوقات والدین خوی سرزنشی یا نصیحتی یا نظارتی دارند و یا احساس می کنند که همه انسانها باید مبرا از خطا باشند. این درحالی است که نوجوانی یعنی پذیرش خطا یعنی تجربه نادرست در مقیاس درست.

درک فریادهای پنهانی برای کمک در جملات نوجوانان، نیاز به صبر، همدلی و گوش دادن دقیق دارد.

اگر والدین این پذیرش را بدست آورند اجازه خطا، واکاوی و تجربه را به نوجوان خود می دهند. اجازه تجربه زیستی را می دهند . در این صورت نوجوان ارتباط خود با والدین را حفظ می کند. ولی اگر نوجوان را قضاوت کنند او حرف دلش را با پدر و مادر نمی زند و همین امر نوجوان را درگیر آسیب می کند. 

درک فریادهای پنهانی برای کمک در جملات نوجوانان، نیاز به صبر، همدلی و گوش دادن دقیق دارد. با هماهنگ کردن و پاسخگویی متفکرانه، می‌توانید حمایتی را که آن‌ها برای هدایت مبارزات خود بدون از بین بردن استقلال نیاز دارند، ارائه دهید. با انجام این کار، به آنها کمک می کنید تا در این فصل جدید زندگی، پیوند خود را به عنوان والدین و فرزند تقویت کنند.