گروه ایرنا زندگی - به طور کلی مسئولیت پذیری به معنای تعهد داشتن در قبال انجام دادن کارهایی است که به فرد سپرده شده و همچنین باید نتایج مثبت و منفی آن را پذیرفت. آموزش این رفتار به نوجوانان باعث می‌شود که در انجام دادن کارهایشان به استقلال نسبی برسند و در تصمیمات خود برای چگونگی انجام فعالیت‌هایشان به دیگران وابسته نباشند. البته این تعریف منکر مشورت گرفتن نیست بلکه وابستگی بیش از حد در تصمیم‌گیری و فعالیت‌های شخصی را در بلند مدت زیان بار می‌داند. همچنین مسئولیت پذیری باعث افزایش اعتماد به نفس در نوجوان می‌شود و به او احساس مفید بودن می‌دهد.
اما در جامعه امروز ایران، اغلب خانواده‌ها از وابسته بودن فرزندانشان رضایت دارند و حتی عامل موفقیت نوجوانان خود را در وابستگی خصوصا وابستگی مالی به خودشان می‌دانند. همچنین بعضی پدر و مادرها معتقدند سپردن وظیفه‌ای به فرزندانشان باعث اذیت شدن آنها می‌شود و یا حتی ممکن است از پس انجام دادن آن برنیایند، به همین دلیل از سپردن کارهای بسیار ساده نیز به فرزندشان اجتناب می‌کنند. با این حال عواقب این الگوی اشتباه در دوره جوانی و بزرگسالی و خصوصا زمانی که فرد زندگی مستقلی را تجربه می‌کند، هم گریبان‌گیر فرد است و هم خانواده.
بی‌مسئولیتی چه عواقبی برای نوجوانان دارد؟
بسیاری از نتایج زیان بار مسئولیت پذیر نبودن نوجوانان زمانی نمایانگر می‌شود که وارد اجتماع بزرگ‌تری چون دانشگاه می‌شوند. در واقع آنها با دیدن همسالان خود احساس عقب ماندگی می‌کنند و کاهش اعتماد به نفس در آنها باعث می‌شود زمان زیادی طول بکشد تا شغلی متناسب با مهارت‌هایشان پیدا کنند.
همچنین طولانی شدن وابستگی مالی آنها به خانواده و عدم توانایی درامدزایی، یکی دیگر از مشکلاتی است که جوانان با آن مواجه هستند. در واقع این دسته از جوانان به دلیل اینکه همواره از سمت خانواده‌های خود حمایت مالی شده‌اند زیر بار سختی کار نمی‌روند و می‌خواهند همه چیز را ساده به دست آورند. معمولا این دسته از افراد حتی اگر شغل مناسبی هم پیدا کنند انگیزه‌ای برای پیشرفت و ارتقای شغلی نخواهند داشت.
یکی از مشکلات اساسی که جامعه با آن مواجه می‌شود شانه خالی کردن جوانان از مسئولیت تشکیل خانواده و ازدواج است. بسیاری از این افراد به دلیل اینکه همواره خواسته‌هایشان از سمت خانواده اجابت شده است ازدواج را مسئولیتی سنگین و ترسناک تصور می‌کنند و از آن گریزانند.
این در حالی است نوجوانی که مسئولیت انجام کاری مربوط به خانه یا خارج از خانه به او سپرده می‌شود فشارهای ناشی از هیجانات نوجوانی را بهتر تحمل کرده و رشد اجتماعی، عاطفی و فکری وی تسریع می شود. فرصت دادن به نوجوانان همچنین باعث می‌شود ایده های شخصی خود را برای انجام کارهایی که به او سپرده شده پرورش دهد و در جوانی و بزرگسالی نیز در مواجهه با مشکلات، از راه حل‌های خلاقانه‌ای استفاده کند.
چگونه نوجوان خود را مسئولیت پذیر کنیم؟
وظایف مشخصی از کارهای خانه و خارج از خانه را به نوجوان خود بسپارید. همچنین او را توجیه کنید همانطور که خروجی مثبت کار نتیجه تلاش اوست، در صورتی که کار را به درستی انجام نداد مسئولیتش را بپذیرد و در قبال آن پاسخگو باشد. همچنین انتظار نداشته باشید که نوجوان شما همواره وظایف خود را بدون نقص انجام دهد و اگر در انجام مسئولیت خود به خوبی عمل نکرد او را سرزنش نکنید بلکه مسیر درست انجام کار را به توضیح دهید و حتی از تجربیات خود برایش بگویید.
آموزش مهارت پس انداز کردن یکی از روش‌هایی است که می‌تواند در مسئولیت پذیر شدن نوجوان شما موثر باشد. برای مثال اگر نوجوان درخواست خرید ساعتی را داشت به او بگویید که برای خریدن آن باید پول تو جیبی خود را پس انداز کند و در ازای آن شما نیز نیمی از مبلغ را می‌پردازید.
اگر نوجوان شما در حال کسب مهارت هنری است، تنها به پیشرفت در یادگیری آن مهارت اکتفا نکنید بلکه با همفکری یکدیگر در مورد شیوه‌هایی که می‌تواند در آینده از آن مهارت درامد کسب کند هم بیندیشید. این کار هم باعث پرورش تفکر اقتصادی در فرزند شما می‌شود و هم اضطراب او را درباره آینده شغلی خود تا حدودی کاهش می‌دهد.
به گزارش وب گاه تبیان، اگر کسب و کار خانگی دارید انجام بخشی از کارهای آن را به نوجوان خود بسپارید تا در جریان نحوه کسب درامد قرار بگیرد. برای مثال می‌توانید از او برای بسته بندی کردن سفارشات مشتری کمک بخواهید و در ازای آن مبلغی را به عنوان پاداش به او بدهید.
نظر شما