گروه ایرنا زندگی - تالش از شهرستان‌های سرسبز و بزرگ استان گیلان است که با اردبیل، آستارا و رضوانشهر مرز مشترک دارد. تالش با بیش از ۲,۳۷۰ کیلومتر مربع وسعت، حدود یک سوم از خاک استان گیلان را به خود اختصاص داده است. شهر هشتپر که به‌صورت غیررسمی به شهر تالش شناخته می‌شود، مرکز این شهرستان است و بزرگ‌ترین شهر تالشی‌نشین ایران به شمار می‌رود.
تالش به‌واسطه طبیعت بکر و سرسبز خود، از مناطق جذاب توریستی محسوب می‌شود که سالانه گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند. در این منطقه جاذبه‌های طبیعی گوناگونی از جمله سواحل نیلگون، دریا، رودخانه، جنگل‌های رویایی و… وجود دارد؛ در این میان مناطق ییلاقی و روستایی تالش زبانزد عام و خاص است و همه آن را با ییلاق‌های خوش‌آب‌وهوا و خوش‌منظره می‌شناسند.
این مطلب به معرفی ییلاقات روستایی تالش، از جاهای دیدنی گیلان می‌پرداز تا شما بیشتر با این منطقه منحصربه‌فرد آشنا شوید.
سوباتان
آدرس: شمال غرب شهرستان تالش، بخش کرگان رود، ۳۵ کیلومتری شمال غرب هشتپر
در ۳۵ کیلومتری شمال غرب شهر هشتپر، ییلاقی سرسبز و زیبا با چشم‌اندازهای منحصربه‌فرد به نام سوباتان قرار دارد که از زیباترین جاذبه‌های گردشگری ایران است. این ییلاق در ۲۰ کیلومتری جنوب شرقی دریاچه نئور واقع شده است که از شرق به جنگل‌های تالش، از غرب به ییلاقات اردبیل، از شمال به رودخانه خروشان لیسار و ییلاقات خطبه‌سرا و از جنوب به مناطق ییلاقی آسبومار متصل است. فاصله رشت تا ییلاق سوباتان حدود ۱۳۵ کیلومتر است و ساکنان این شهر و اطراف رشت در مدت‌زمان کوتاهی می‌توانند به آن سفر کنند.
سوباتان در زبان ترکی به معنی «محل فرو رفتن آب» است. دلیل این نام‌گذاری وجود چشمه‌ای بود که آب آن پس از بیرون آمدن از دل زمین، دوباره وارد زمین می‌شده است. از سوی دیگر، در زبان تالشی به این منطقه سووتون گفته می‌شود؛ زیرا در قسمت‌های مختلف این ییلاق گلپر می‌روید و در زبان تالشی «سو» به معنی «گلپر» و «وتون» به معنی «روییدن» است.
ییلاق سوباتان با ارتفاع حدود ۲,۰۰۰ متر از سطح دریا، زمستان‌های سرد و تابستان‌های خنکی دارد و حتی در تابستان‌ها در بعضی از نقاط آن برف دیده می‌شود؛ بنابراین بهتر است در هوای گرم، مانند فصل‌های بهار و تابستان به آن سفر کنید. این ییلاق مرز میان جنگل‌های تالش و دشت‌های اردبیل به شمار می‌رود و سراسر آن از چمنزار، دشت گل و چشمه‌های جوشان پوشیده شده است. همچنین در بخش‌هایی از آن اسب‌های وحشی و گونه‌های حیوانی خاص به چشم می‌خورند.
روستای سوباتان بهترین منطقه ییلاقی برای عشایر و کوچ‌نشینان تالش به شمار می‌رود؛ اما در فصل سرما پوشیده از برف و خالی از سکنه می‌شود. عشایر تالش در فصل گرما به این منطقه کوچ می‌کنند و در فصل سرما، به دیار خود باز می‌گردند. این روستا دسترسی به برق، گاز، آب لوله‌کشی و اینترنت وجود ندارد و عشایر در خانه‌های چوبی و سیاه چادرها زندگی می‌کنند؛ به‌همین منظور، طبیعت آن بکر و دست‌نخورده باقی مانده است.
اگر قصد اقامت در سوباتان را دارید، دو گزینه پیش رو خواهید داشت؛ یکی اجاره خانه‌های محلی و دیگری برپا کردن کمپ. از جمله امکانات رفاهی این روستا می‌توان به سوپرمارکت، مسجد، خانه‌های اجاره‌ای، نانوایی و غذاخوری‌های محلی با غذاهای بومی اشاره کرد.
از جاذبه‌های ییلاق سوباتان ابرهای زیبای آن است که در بسیاری از روزهای سال سراسر ییلاق را در بر می‌گیرند و منظره‌ای زیبا برای ثبت خاطرات به‌وجود می‌آورند. همچنین کلبه‌های چوبی و کاه‌گلی در کنار حیوانات اهلی عشایر و دشت‌های شقایق چشم‌اندازی منحصربه‌فرد به‌وجود آورده‌اند که گشت‌وگذار و عکاسی در آن‌ها از واجبات سفر به این ییلاق است.
علاوه بر این، در منطقه ییلاقی سوباتان جاهای دیدنی و زیبایی وجود دارند که نباید بازدید از آن‌ها فراموش شود. از جمله این مکان‌ها می‌توان به دریاچه نئور، آبشار ورزان و گورستان گوری‌دره اشاره کرد. این منطقه مکانی تاریخی و مهم محسوب می‌شود که از گذشته تاکنون حفظ شده است و قبرستان‌های تاریخی و اشیای قدیمی کشف‌شده در آن، شاهدی بر این امر هستند.
ییلاق شکردشت
آدرس: شمال غرب شهرستان تالش، بخش کرگان رود، ۳۰ کیلومتری شمال غرب هشتپر
ییلاق شکردشت از ییلاق‌های منحصربه‌فرد و بکر منطقه زیبای تالش است که هفت کیلومتر تا سوباتان فاصله دارد. این ییلاق در میان کوه‌های تالش، در ۳۰ کیلومتری هشتپر، ۱۳۰ کیلومتری شهر رشت و در حد فاصل استان‌های گیلان و اردبیل واقع شده است. این ییلاق خوش‌آب‌وهوا با مناظری بی‌نظیر در ۱,۷۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد و در بهار و تابستان از ییلاقات دامداران تالشی محسوب می‌شود.
هرکدام از فصل‌های سال در شکردشت به‌شکل خاصی خود را به نمایش می‌گذارد که در نوع خود کم‌نظیر هستند و به همین دلیل این منطقه به «عروس تالش» معروف است. انواع درختان راش و افرا پوشش گیاهی آن را تشکیل می‌دهند و در فصل بهار بر دامنه‌های آن انواع گل‌های وحشی، از جمله شقایق‌های قرمز رنگ می‌روید. زنبورهای عسل در فصل بهار به سراغ این گل‌های زیبا می‌روند و عسل بسیار مرغوبی تولید می‌کنند؛ به همین دلیل، عسل شکردشت در کنار لبنیات آن سوغاتی طبیعی و خوشمزه خواهد بود.
سکونتگاه‌های سنتی و زندگی روستایی، مناظر چشم‌نواز ییلاق شکردشت را تکمیل کرده‌اند؛ به‌گونه‌ای که هر بیننده‌ای را مجذوب خود می‌کنند. به‌دلیل ارتفاع زیاد این منطقه از سطح دریا، در برخی از مواقع سال روستا پوشیده از مه غلیظی می‌شود که منظره‌ای رویایی و خیال‌انگیز به‌وجود می‌آورد.
برای دسترسی به ییلاق شکردشت باید وارد جاده رشت-انزلی شوید و از آنجا به‌سمت تالش حرکت کنید. از تالش پس از گذراندن دوراهی‌های ییلاق مریان و سوباتان و پس از ارتفاع گرفتن، به ییلاق شکردشت خواهید رسید. مسیرهای دسترسی شکردشت آسفالت نیستند و رفت و آمد در آن برای خودروهای سواری به‌سختی امکان‌پذیر است.
در زمان بارندگی، خودروهای دو دیفرانسیل نیز با مشکل روبه‌رو می‌شوند و حتی روستاییان نیز برای رفت و آمد از تراکتور یا وانت نیسان استفاده می‌کنند؛ بنابراین، به‌دلیل سرمای زیاد و برف‌گیر بودن این منطقه در زمستان، بهترین فصل برای بازدید از شکردشت اواخر بهار و تابستان است.
برای اقامت در ییلاق شکردشت می‌توانید در هر نقطه از طبیعت زیبا و بکر آن چادر بزنید. همچنین می‌توانید از اهالی ییلاق، کلبه سنتی یا اتاق اجاره کنید. اگر خوش‌شانس باشید، می‌توانید روی میزبانی عشایر منطقه نیز حساب باز کنید. در نظر داشته باشید این منطقه در بیشتر ایام سال بسیار خنک است؛ بنابراین حتما لباس گرم به‌همراه داشته باشید.
ییلاق دوخاله کوه
آدرس: ۳۰ کیلومتری غرب شهر اسالم
منطقه ییلاقی دوخاله کوه تالش از مقاصد تابستانی و ییلاقات خوش‌آب‌وهوای استان گیلان است که در فاصله کمی از هشتپر قرار دارد. برای افرادی که به تجربه حس‌وحال زندگی روستایی مردم گیلان علاقه دارند، این منطقه ییلاقی بکر و دست‌نخورده از بهترین گزینه‌ها خواهد بود. ۶ ماه اول سال بهترین زمان برای بازدید از این ییلاق زیبا است؛ به‌ویژه در فصل تابستان که تحمل گرمای هوا طاقت فرسا می‌شود، سفر به این منطقه ییلاقی بسیار لذت‌بخش خواهد بود. همچنین در فصل بهار و اردیبهشت ماه به‌دلیل بارندگی زیاد، هوا بسیار دلچسب و مطبوع خواهد بود.
در ییلاق دوخاله کوه آرامش برقرار است و از شلوغی و آلودگی شهر خبری نیست. هنگام سفر به این ییلاق باید در نظر داشت که امکانات رفاهی، خدماتی یا تفریحی ارائه نمی‌شود؛ بنابراین باید به میزان کافی آب، مواد غذایی، دارو و کمک‌های اولیه همراه داشته باشید تا با مشکل روبه‌رو نشوید. همچنین مانند سفر به هر ییلاقی، همراه داشتن لباس گرم، زیرانداز، چادر و کیسه خواب نباید فراموش شود.
در ییلاق دوخاله کوه شما می‌توانید سفری متفاوت در دل طبیعت بکر و میان مردم خون‌گرم این ییلاق تجربه کنید و از طبیعت خیره‌کننده و سادگی زندگی روستایی لذت ببرید. بهتر است برای گشت‌وگذار در این ییلاق، با پای پیاده در دل طبیعت قدم بزنید.اگر به دوچرخه‌سواری علاقه دارید، می‌توانید با دوچرخه مخصوص کوهستان در دشت رکاب بزنید و از این طبیعت زیبا لذت ببرید.
منطقه ییلاقی دوخاله کوه به‌دلیل وجود عشایر و روستاییان امنیت کافی دارد و همین باعث شده است تا خانواده‌ها به‌راحتی در طبیعت آن چادر بزنند؛ در صورت امکان می‌توانید از روستاییان نیز اتاق کرایه کنید و اقامت در کلبه‌های محلی را تجربه کنید. در غیر این صورت، می‌توانید به هشتپر رفته و آنجا خانه کرایه کنید.
مسیر دسترسی به منطقه ییلاقی دوخاله از طریق جاده اسالم به خلخال است؛ به‌دلیل وجود فرعی‌های متعدد و نبود تابلوی راهنما، بهتر است پیش از ورود به این جاده زیبا و همچنین در طی مسیر، از محلی‌های تالش سراغ آدرس منطقه ییلاقی دوخاله کوه را بگیرید تا شما را به‌صورت دقیق راهنمایی کنند.
روستای مریان
آدرس: شهرستان تالش، بخش مرکزی، ۳۵ کیلومتری غرب هشتپر
روستای مریان از دیگر ییلاقات زیبا در استان گیلان است. مریان از توابع شهرستان تالش به شمار می‌رود و در ۳۱ کیلومتری شمال غربی تالش و ۱۴۳ کیلومتری رشت قرار گرفته است. این روستای سرسبز و تاریخی از شمال به روستای ناوان، از شرق به روستای سیناهونی، از غرب به روستای آق اولر و از جنوب به مناطق جنگلی هیرکانی دسترسی دارد.
برای اینکه از تهران خود را به این روستا برسانید، ابتدا باید وارد آزادراه کرج - قزوین شوید و سپس به‌سمت رشت حرکت کنید. در ادامه با عبور از شهرهای فومن، صومعه‌سرا، پره‌سر و اسالم، به‌سمت هشتپر بروید. از هشتپر تا روستای مریان باید حدود ۳۵ کیلومتر دیگر جاده‌ای کوهستانی و آسفالته را پشت سر بگذارید تا به مقصد برسید. این مسیر دیدنی از میان جنگل‌های انبوه و مناظر کمتر دیده‌شده می‌گذرد. روستای مریان به‌دلیل همین جنگل‌ها و مناظر کوهستانی معروف است و می‌توان در کنار بازدید از روستا از مناظر زیبا و سرسبز این جنگل‌ها لذت برد.
ارتفاع روستای مریان از سطح دریا حدود ۱,۰۸۰ است و در زمستانها آب و هوایی سرد و در تابستان‌ها آب و هوایی معتدل دارد؛ بنابراین بهترین زمان سفر به مریان تالش از اردیبهشت تا مهر است. در روزهایی داغ و آفتابی تابستان که نیاز داریم به مکانی خنک سفر کنیم، روستای مریان از بهترین گزینه‌ها محسوب می‌شود. برای اقامت در این ییلاق یکی از گزینه‌ها اجاره خانه از مردم محلی روستا است. علاوه بر این، می‌توانید در طبیعت بکر و سرسبز آن چادر بزنید.
با توجه به اینکه مریان در فاصله کوتاهی از تالش قرار دارد، می‌توانید در زمان کوتاهی خود را به شهر هشتپر برسانید و از اقامتگاه‌های متنوع آن بهره برده و در آن‌ها اقامت کنید.
جاذبه‌های گردشگری مانند چشمانداز رودخانه پرآب کرگان‌رود، کوه‌های پوشیده از درخت، دشت‌های وسیع و سبز و هوای مهآلود، تصویری رویایی پیش روی گردشگران روستای مریان ترسیم می‌کند. همچنین مزارع گندم اطراف روستا و باغ‌های میوه مانند گلابی و سیب، به جذابیت آن افزوده‌اند.
علاوه بر زیبایی‌های طبیعی، این منطقه ارزش تاریخی نیز دارد. از جمله بناهای تاریخی آن می‌توان به کاخ ییلاقی سردار امجد اشاره کرد که بازسازی و مرمت شده است و اکنون از آن به‌عنوان پایگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استفاده می‌شود.
حمام قدیمی مریان از دیگر مکان‌های تاریخی این منطقه است که در دوران قاجار ساخته شده و در حال حاضر، آثار و بقایای آن به‌جای مانده است. همچنین گورستان باستانی این منطقه با گورهای سه‌طبقه، از مریان تا آق‌اولر وسعت دارد و قدمت آن به پیش از میلاد می‌رسد. مناظر طبیعی و مناطق تاریخی این روستا در کنار یکدیگر سالانه گردشگران زیادی را جذب خود می‌کند.
معماری روستای مریان به‌دلیل قرارگیری در ناحیه کوهستانی، از معماری خانه‌های جلگهای متفاوت است. سقف چوبی خانهها، لاته‌کوبی است و درهای ورودی و پنجرهها، برای جلوگیری از ورود سرما کوچک طراحی شده‌اند.
در ساخت خانه‌های قدیمی از مصالح بومی سنگ، ملاط کاهگل و چوب استفاده شده است؛ اما پس از زلزله سال ۱۳۶۹، اکثر خانهها با استفاده از مصالح جدید سیمان، آجر و تیرآهن ساخته شده‌اند. اتاقهای خواب و پذیرایی، آشپزخانه، سرویس بهداشتی، انبار و طویله، مشابه دیگر خانه‌های روستایی است.
مردم روستای مریان به زبانهای آذری و تالشی صحبت می‌کنند. آن‌ها به فعالیتهای کشاورزی، دامداری، باغداری و تولید صنایع دستی مشغول هستند. از مهم‌ترین محصولات دیمی این منطقه می‌توان به گندم اشاره کرد و محصولاتی از جمله توتون، ذرت، لوبیا و سیب‌زمینی از دیگر محصولات کشاورزی آن هستند. همچنین زردآلو، سیب، به و گلابی نیز جزو محصولات باغی این روستا به‌حساب می‌آیند.
زنان روستا نیز با تولید صنایع دستی مانند جاجیم، گلیم، جوراب و شال، پا به پای مردان به معیشت خانواده کمک می‌کنند. از انواع غذاهای محلی روستا می‌توان به آبگوشت شوربا، آبگوشت قورمه، انواع آش مانند ترش آش، آش رشته و انواع غذاهای همراه با برنج و ماهی اشاره کرد.
روستای آق اولر
آدرس: شهرستان تالش، بخش مرکزی، ۳۰ کیلومتری غرب هشتپر
روستای آق اولر نیز یکی از ییلاقات زیبا و دیدنی تالش است که در کوهستان‌های این منطقه قرار دارد. فاصله ییلاق آق اولر از تالش به ۳۲ کیلومتر می‌رسد و با کوه‌های بلند محصور شده است. جنگل‌های هیرکانی با درختان برگ‌ریز و تنومند از جاذبه‌های طبیعی منطقه آق اولر است که از مهم‌ترین گزینه‌ها برای انتخاب این ییلاق برای هر علاقه‌مندی است. آق اولر از ییلاقات تاریخی این منطقه است؛ این روستای تاریخی در میان جنگل‌ها و کوهستان‌های تالش با آب‌وهوایی مطبوع، تابستان‌های خنک و طبیعت بی‌نظیر در فصل بهار زبانزد هر گردشگری است.
بهترین زمان سفر به ییلاق آق اولر، اردیبهشت تا مهر است؛ زیرا این ییلاق نیز مانند هر ییلاق دیگری در فصل‌های گرم سال آب و هوایی دلچسب و خنک دارد، هرچند طبیعت‌گردان ماهر زمستان برفی این ییلاق را از دست نمی‌دهند. زیبایی‌های این روستا از همان ابتدای مسیر آغاز می‌شود.
از زیبایی‌های مسیر می‌توان به کرگان‌رود اشاره کرد که در سمت چپ جاده به‌سمت دریای خزر در جریان است و زیبایی و طراوت خاصی به این منطقه داده است. در فصل بهار این جنگل‌ها شکوه و زیبایی منحصربه‌فردی دارد و در فصل تابستان سرسبزی آن به نهایت خود می‌رسد. فصل پاییز این روستای ییلاقی مانند تابلوی نقاشی هزار رنگ است که زیبایی این منطقه را دوچندان می‌کنند.
برای اینکه از تهران به این ییلاق بروید، باید تا تالش حدود ۶ ساعت رانندگی کنید. از هشتپر تا آق اولر حدود یک ساعت و نیم در دل جنگل‌ها و کوهستان‌ها مسیر باقی مانده است. پس از طی خیابان‌های تالش در انتها در شمال شهر باید از پلی که روی رودخانه گرگان رود قرار دارد، عبور کنید؛ سپس به‌سمت چپ و در جهت غرب گردش کنید و پس از عبور از روستاهای هره دشت، نال بند، بالده کری، ماشین‌خانه، کیش دبی، تنگاب، نولبلاغ، کبلامک، شیله وشت، سینه هونی، کله ور و مریان به روستای آق اولر خواهید رسید.
این مسیر کاملا آسفالت شده، ولی به‌دلیل کوهستانی بودن، پرپیچ‌وخم و سربالایی است که گاهی این سر بالایی‌ها به سراشیبی نسبتا تندی تبدیل می‌شود. در نهایت پس از طی ۳۲ کیلومتر، ییلاق آق اولر در انتهای جاده‌ای آسفالته در انتظار شما است.
در روستای آق اولر می‌توانید از حسینیه و مسجد شیرخان و قبر پیرعلی که مردم آن را شفادهنده می‌دانند نیز بازدید کنید.
به غیر از این آثار، مراسم زیبایی در زمان‌های خاصی برگزار می‌شود. سنت‌هایی که سابقه تاریخی دارند و نسل‌به‌نسل منتقل شده‌اند. از میان همه آن‌ها می‌توان به برگزاری مراسمی مانند روز سلطان، دروزه، ۴۵ نوروز، پنجک، بندآوردن باران و کوبیدن بر ظرف مسی برای جلوگیری از ماه گرفتگی و خورشید گرفتگی اشاره کرد که از مراسم خاص و سنت‌های تاریخی این روستا محسوب می‌شوند. همچنین یوله چله، قصه چله و سیومو نیز از مراسم شب یلدا هستند؛ البته ورزش‌های محلی مانند اسب‌سواری، کشتی مردان «قائیش گوتورمک» یا «قائیش چکدی»، بورک قاچدی، خاله خاله و چیلینگ از ورزش‌های پرهیجان این روستا هستند که به‌صورت سنتی برگزار می‌شوند و دیدن آن‌ها برای هر گردشگر، خاطره‌ای فراموش‌نشدنی خواهد بود.
روستای شیله وشت
آدرس: شهرستان تالش، بخش مرکزی، ۲۰ کیلومتری غرب هشتپر
یکی از ییلاقات کمترشناخته‌شده تالش، شیله وشت نام دارد. این ییلاق در فاصله ۲۰ کیلومتری از هشتپر قرار گرفته است. برای رسیدن به این روستای زیبا باید پس از رسیدن به هشتپر از روستاهای ریک، ماشین خانه، کیشون بن، تنگاب، لزوبن و دکلییان عبور کنید. به‌جز بخشی از این جاده که خاکی است، امکان رفت و آمد وسایل نقلیه در این مسیر در تمام فصول سال به‌راحتی امکان‌پذیر است و مانعی ندارد.
شیله وشت ییلاقی بکر و زیبا است که در میان کوه‌ها، رودخانه‌ها و پوشش جنگلی تبدیل به بهشتی منحصربه‌فرد برای گردشگران شده است. این روستا به‌دلیل اقلیم و ساختار زمین‌ها، طبیعتی فوق‌العاده دارد.
شیله وشت در کوهپایه کوهستان‌های بلند تالش و در امتداد رودخانه گرگان‌رود واقع شده است. وجود صخره‌های سنگی و پوشش جنگلی انبوه در مسیر عبور رودخانه، باعث به وجود آمدن آبشار طبقاتی شیله وشت شده است و این روستا را بیشتر مورد توجه قرار داده است.
آبشار شیله وشت سه طبقه دارد که همین موضوع بر زیبایی آن افزوده است. رسیدن به این آبشار به آسانی امکان‌پذیر نیست و نیازمند ۲۰ دقیقه پیاده‌روی در مسیر خاکی خواهد بود. برای رسیدن به آن بهتر است از راهنمای محلی کمک بگیرید. این آبشار زیبا و بی‌نظیر از جاذبه‌های اصلی و مهم ییلاق شیله وشت است و یکی از مکان‌های موردعلاقه گردشگران و ماجراجویان محسوب می‌شود.
کلیه امکانات رفاهی و اقامتی از جمله کافه، رستوران، سوپرمارکت و ویلای اجاره‌ای در روستای شیله وشت فراهم شده است؛ بنابراین مشکلی برای اقامت در آن نخواهید داشت. این روستا مردمی خون‌گرم و مهمان‌نواز دارد که زبان اصلی آن‌ها تالشی است. خانه‌های روستا با فاصله از هم ساخته شده‌اند و معماری آن‌ها مانند دیگر خانه‌های شمال ایران سقف شیروانی با در و دیوار چوبی دارند که در کنار طبیعت زیبا و بکر، جلوه‌ای خاص به روستا می‌دهند.