رابطه سینما و فلسفه، پیچیدهتر از آن چیزی است که تصورش را میکنیم. بسیاری از سینماگران تاریخ به هنرمندان فیلسوف شهرت دارند و همین عنوان است که ارزش کار آنها را بیشتر میکند. سینما فرصتی بینظیر برای به تصویرکشیدن فلسفه است و همین حقیقت بینظیر، سینما را به فلسفیترین هنر عالم تبدیل میکند. بسیاری از کارگردانان با کمک سکانسها و دیالوگها، برداشت شخصی خود از فلسفههای گوناگون را تشریح میکنند و برخلاف کتابهای سنگین و خشک، این فیلمهای سینمایی فلسفی هستند که موفق میشوند مخاطب خود را جذب دنیای پیچیده و دوستداشتنی فلسفه کند.
در ادامه با تعدادی از فیلمهای فلسفی که نگاه شما به زندگی را به چالش میکشند، آشنا شوید.
After The Dark (پس از تاریکی)
نمره منتقدان: ۷۱ از ۱۰۰
مانند بسیاری از فیلمهای فلسفی، فیلم «پس از تاریکی» هم برای علاقهمندان نه چندان جدی سینما عنوان جالبی نیست. حتی فضای علمی تخیلی فیلم هم به بیشتر دیدهشدن آن کمکی نمیکند. اما بخشی از عدم ارتباط تماشاگران عامهپسند سینما با فیلم «پس از تاریکی» به مشکلاتی بازمیگردد که در روایت داستان آن وجود دارد. با این حال اگر به تماشای یک فیلم فلسفی متفاوت علاقهمند هستید شاید بهتر است از همان ابتدا با «پس از تاریکی» وارد دنیای فیلمهای فلسفی شوید.
خلاصه داستان: در یک مدرسه بین المللی در جاکارتا، یک معلم فلسفه کلاس خود را به چالش می کشد. او از میان فارغ التحصیلهای کلاس خود ۱۰ نفر را انتخاب میکند. آنها باید در یک زیرزمین پنهان شوند تا اگر روزی جنگهای هستهای کره زمین را ویران کرد نژاد بشر را نجات دهند.
The Tree of Life (درخت زندگی)
نمره منتقدان: ۸۵ از ۱۰۰
فیلم «درخت زندگی» یکی از قویترین درامهای تجربی سینمای آمریکا در چند سال اخیر است. هواداران متفاوت سینما برای تماشای «درخت زندگی» دو سال صبر کردند چراکه فیلم پس از دو سال تاخیر در نهایت در سال ۲۰۱۱ به سالنهای سینما راه پیدا کرد. اگر سوالات متعددی درباره تاریخچه زندگی انسان دارید، شاید این فیلم جوابهای خوبی برای شما داشته باشد.
خلاصه داستان: معنی و تاریخچه زندگی از نگاه مردی میانسال چگونه است؟ با او همراه میشویم تا خاطراتی که از دوران کودکی دارد تا واکاوی کنیم. خاطراتی که فراتر از داستانهای انسانی رنگ و ریشهای فلسفی دارند.
Mr. Nobody (آقای نوبادی)
نمره منتقدان: ۶۷ از ۱۰۰
این درام علمی تخیلی یکی از آن فیلمهای فلسفی و پیچیدهای نیست که پس از تماشایشان احساس میکنید دلیلی برای زندگی ندارید. برعکس، «آقای نوبادی» یکی از فیلمهای فلسفی به زبان ساده است که تلاش میکند با طرح داستانهای بسیار ساده فلسفه را به تماشاگرش نشان دهد. روایت غیرخطی فیلم جذابیت بیشتری به آن میبخشد. اگر به دنبال تماشای یک فیلم سینمایی فلسفی و در عین حال سرگرمکننده هستید، «آقای نوبادی» یک انتخاب واقعا بینظیر است.
خلاصه داستان: مرد ۱۱۸ سالهای به نام نیمو نوبادی آخرین انسان جاودانه دنیا است. او تقریبا همه خاطراتش را به یاد میآورد و زندگیاش در سه دوران گوناگون را روایت میکند.
در این زمینه بخوانید:
اگر داستانهای پیچیده را دوست دارید، این فیلمهای گیجکننده را تماشا کنید
The Turin Horse (اسب تورینی)
نمره منتقدان: ۸۹ از ۱۰۰
بلا تار، کارگردان مجارستانی، بخش عظیمی از شهرت خود را مدیون فیلمهای سینمایی متفاوتی است که به تاریخ سینما تقدیم کرده تا فلسفه در هنر هفتم را وارد سطح جدیدی کند. شاید مشهورترین فیلم بلا تار «اسب تورینی» باشد که در شصت و یکمین دوره از جشنواره فیلم برلین موفق شد جایزه هیئت داوران را تصاحب کند. فیلم او تنها در ۳۰ برداشت بلند ضبط شده و اقتباسی غیرمستقیم از روایتی از زندگی نیچه است؛ جایی که فیلسوف آلمانی پس از تماشای شلاقخوردن اسبی در تورین ایتالیا، همه باورهای خود را به چالش کشید. این فیلم سیاه و سفید میتواند یکی از بهترین تجربههای سینمایی هر تماشاگری باشد.
خلاصه داستان: صاحب یک اسب و دخترش زندگی روزمرهای دارند که در حاشیه حیات اسبشان به دشواری میگذرد.
A Serious Man (یک مرد جدی)
نمره منتقدان: ۹۰ از ۱۰۰
هواداران سینما برادران کوئن را به روایتهای حیرتانگیزی میشناسند که در چند سال اخیر سینمای جنایی را وارد سطح جدیدی از هیجان و نوآوری کرده است. اما یکی از متفاوتترین ساختههای جوئل و ایتن کوئن از زندگی شخصی آنها نشات میگیرد. فیلم «یک مرد جدی» درامی است که فلسفه زندگی را در میان داستانهای ریز و درشتی که ایجاد کرده روایت میکند. بنابراین با تماشای این فیلم میتوانید یکی از تجربههای غیرمستقیم سینمای فلسفی را کسب کنید.
خلاصه داستان: لری، پدر یک خانوادهٔ طبقه متوسط یهودی در سال ۱۹۶۷ است. او به عنوان یک پدر سختگیر و معتقد زندگی خوبی دارد اما ناگهان سیلی باورنکردنی از مشکلات روزمره به او حملهور میشوند؛ همسرش او را ترک میکند. پسرش هر کاری میکند تا آلبومهای یک گروه موسیقی را خریداری کند. دخترش میخواهد جراحی زیبایی داشته باشد و حتی برادرش مجرم میشود!
The Fountain (چشمه)
نمره منتقدان: ۵۲ از ۱۰۰
دارن آرنوفسکی با ساخت فیلم «مرثیهای برای یک رویا» ثابت کرد تواناییهای بینظیری در ساخت فیلمهای روانشناختی با مضمونهای درام و واقعگرایان دارد. او با فیلم «چشمه» یکی از آثار بهیادماندنیاش را خلق کرد. شاید هیچ کارگردانی در دوران معاصر به اندازه آرنوفسکی در توصیف و روایت داستانهای فلسفی پیروز و توانا نباشد.
خلاصه داستان: فیلم از سه داستان موازی تشکیل شده که در پایان به یکدیگر اضافه میشوند. یک جنگاور اسپانیایی در جنگلهای باستانی به دنبال درخت حیات است و در عین حال دکتر تام کرئو به دنبال درمانی برای سرطان میگردد. اما مردی هم در فضایی ناشناخته زندگی میکند.