گروه ایرنا زندگی - زندگی زناشویی، پیوندی است که در آن دو نفر از دنیای متفاوت خود، وارد فضایی مشترک می‌شوند. این فضا می‌تواند مملو از محبت و همکاری باشد، اما گاهی اوقات، عادات رفتاری و کلامی‌ای که به نظر می‌رسد کوچک و بی‌ضرر باشند، می‌توانند به مرور زمان تنش‌ها را افزایش داده و اختلافات را تشدید کنند. این گزارش به بررسی برخی از این عادات می‌پردازد و نشان می‌دهد چگونه می‌توانند روابط را تحت تأثیر قرار دهند.
بی‌توجهی به احساسات طرف مقابل
یکی از بزرگ‌ترین اشتباهاتی که در روابط زناشویی رخ می‌دهد، نادیده گرفتن احساسات طرف مقابل است. وقتی یکی از طرفین در حال بیان ناراحتی یا مشکلات خود است و طرف مقابل به جای گوش دادن و همدلی، پاسخ‌های سطحی می‌دهد یا حتی احساسات او را بی‌اهمیت می‌داند، این بی‌توجهی می‌تواند به عمق شکاف‌ها بیافزاید.
تحقیقات نشان می‌دهد که همدلی یکی از عوامل کلیدی در حفظ روابط سالم است. بر اساس مطالعه‌ای که در مجله Journal of Marriage and Family منتشر شده است، همدلی می‌تواند از بروز تنش‌ها جلوگیری کرده و روابط زوج‌ها را تقویت کند. بی‌توجهی به احساسات، به ویژه وقتی یکی از طرفین در حال ابراز ناراحتی است، می‌تواند به احساس تنهایی و بی‌ارزشی منجر شود. به عنوان مثال، تصور کنید همسر شما روز سختی را پشت سر گذاشته و از شما برای شنیدن دلخوری‌هایش کمک می‌خواهد. اگر شما به جای گوش دادن و همدلی، او را با جملاتی مانند «همه ما مشکلات داریم، نگران نباش» یا «این موضوع اهمیتی ندارد»، نادیده بگیرید، به احتمال زیاد او احساس می‌کند که احساساتش به اندازه کافی ارزشمند نیستند. این مسئله می‌تواند باعث ایجاد فاصله عاطفی زیادی در رابطه شود.
انتقادهای مداوم و تخریبی
انتقادهای مداوم، به ویژه زمانی که به جای اصلاح رفتار، به شخصیت فرد حمله می‌شود، می‌تواند زخم‌های عاطفی عمیقی ایجاد کند. جملاتی مانند «تو هیچ‌وقت نمی‌توانی درست انجام دهی» یا «تو هیچ‌وقت تغییر نمی‌کنی» در طول زمان می‌توانند اعتماد به نفس طرف مقابل را به شدت کاهش دهند.
طبق مطالعات دکتر جان گاتمن، روانشناس معروف روابط زناشویی و بنیان‌گذار مؤسسه گاتمن، یکی از چهار عامل اصلی که می‌تواند به طلاق منجر شود، «انتقاد» است. این نوع انتقادها باعث می‌شود که طرف مقابل احساس کند که همواره در حال قضاوت شدن است و هیچ‌گاه نمی‌تواند به‌اندازه کافی خوب باشد.
فرض کنید یکی از زوجین مرتباً در مورد نحوه رفتار یا کارهای کوچک همسرش انتقاد می‌کند، مثل «چرا همیشه در خانه بی‌نظمی می‌کنی؟» یا «چرا همیشه دیر می‌کنی؟». این انتقادها در نهایت می‌تواند فرد مقابل را به این نتیجه برساند که هیچ‌گاه نمی‌تواند نظر مثبت همسرش را جلب کند، که این مسئله به کاهش محبت و افزایش فاصله عاطفی منجر می‌شود.
دفاع‌جویی بیش از حد و عدم پذیرش مسئولیت
در هنگام بروز اختلافات، یکی از رایج‌ترین واکنش‌ها، دفاع‌جویی است. وقتی یکی از طرفین در برابر انتقاد یا شکایت پاسخ می‌دهد که «من اشتباهی نکردم» یا «تو همیشه مشکل داری»، به جای اینکه به موضوع اصلی پرداخته شود، حالت تهاجمی و دفاعی ایجاد می‌شود. این نوع واکنش‌ها نه تنها کمکی به حل مشکل نمی‌کنند، بلکه باعث می‌شوند که طرف مقابل احساس کند هیچ‌گاه نمی‌تواند با همسر خود گفتگو کند و مشکلات را با هم حل کنند.
تحقیقات نشان می‌دهند که پذیرش مسئولیت در زمان بروز اختلافات، می‌تواند به حل سریع‌تر مشکلات کمک کند. مطالعه‌ای که در مجله Communication Monographs منتشر شده است، نشان می‌دهد که پذیرش مسئولیت و خودانتقادی در هنگام بروز مشکل می‌تواند از تشدید اختلافات و تنش‌ها جلوگیری کند.
زمانی که یکی از زوجین به اشتباهات خود اعتراف نمی‌کند یا همواره تلاش می‌کند مسئولیت را به طرف مقابل بیندازد، این عدم پذیرش مسئولیت می‌تواند روابط را به خطر بیندازد. به‌عنوان مثال، اگر همسر شما در زمانی که دیر به خانه می‌رسد از شما انتقاد کند و شما به جای عذرخواهی بگویید «تو همیشه به من گیر می‌دهی»، این واکنش می‌تواند منجر به عصبانیت و بی‌اعتمادی بیشتر شود.
خشونت کلامی و تهدیدات
خشونت کلامی، چه از نوع تهدیدات و چه از نوع توهین، یکی از مخرب‌ترین عادات در روابط زناشویی است. حتی اگر تهدیدها به‌طور غیرمستقیم بیان شوند، مثل «اگر این کار رو بکنی، شاید دیگر نتونیم با هم زندگی کنیم»، این نوع گفتار می‌تواند احساس ناامنی و ترس را در طرف مقابل ایجاد کند.
مطالعه‌ای در مجله Journal of Family Violence (مجله خشونت خانوادگی) نشان داده است که خشونت کلامی می‌تواند آسیب‌های عاطفی جدی به طرف مقابل وارد کرده و باعث تخریب روابط شود. به‌ویژه زمانی که این نوع خشونت به طور مداوم تکرار شود، اثرات آن می‌تواند به‌طور مستقیم بر کیفیت زندگی زناشویی تأثیر بگذارد.
تصور کنید یکی از طرفین در هنگام بروز اختلاف، تهدید می‌کند که «اگه اینطور پیش بری، از تو جدا می‌شم» یا «دیگه نمی‌خوام با تو زندگی کنم». این نوع تهدیدات حتی اگر در لحظه عصبانیت بیان شوند، می‌توانند به سرعت به اعتماد و امنیت رابطه آسیب بزنند.
عدم وقت‌گذاری برای یکدیگر و بی‌توجهی به نیازهای عاطفی
در دنیای پرمشغله امروز، یکی از مشکلات عمده بسیاری از زوج‌ها، بی‌توجهی به نیازهای عاطفی یکدیگر است. وقتی هر کدام از همسران درگیر کار، مسئولیت‌ها و دغدغه‌های روزمره می‌شوند و زمانی برای بودن با یکدیگر اختصاص نمی‌دهند، این بی‌توجهی می‌تواند باعث ایجاد فاصله عاطفی شود.
بر اساس تحقیقاتی که در Journal of Social and Personal Relationships (مجله روابط اجتماعی و شخصی) منتشر شده، زمانی که زوج‌ها وقت کافی برای یکدیگر نمی‌گذارند یا به نیازهای عاطفی یکدیگر توجه نمی‌کنند، روابطشان تحت فشار قرار می‌گیرد و ممکن است به بی‌اعتمادی و فاصله عاطفی منجر شود.شاید شما هیچ‌وقت متوجه نشوید که همسرتان به آرامش و گفتگوهای صمیمانه نیاز دارد، تا زمانی که این بی‌توجهی در طول زمان باعث سردی رابطه و احساس بی‌توجهی شود. در این صورت، حتی اگر یکدیگر را دوست داشته باشید، عدم وقت‌گذاری و توجه به نیازهای عاطفی می‌تواند به شدت به رابطه آسیب بزند.
مقایسه کردن همسر با دیگران
یکی دیگر از عادات مخربی که می‌تواند به روابط زناشویی آسیب بزند، مقایسه کردن همسر با دیگران است. این مقایسه‌ها می‌توانند به فرد احساس عدم کفایت بدهند و رابطه را تحت فشار قرار دهند.
مطالعات نشان می‌دهد که مقایسه کردن همسر با دیگران می‌تواند باعث کاهش اعتماد به نفس و احساس بی‌ارزشی در فرد شود. به عنوان مثال، اگر یکی از زوجین مدام همسر خود را با دوستان یا اعضای خانواده مقایسه کند، مانند «چرا تو مثل فلانی مرتب نیستی؟»، این مقایسه‌ها می‌توانند احساس ناکامی و فاصله عاطفی ایجاد کنند.
عدم شفافیت در ارتباطات مالی
موضوع پول و مسائل مالی یکی از منابع اصلی اختلافات در روابط زناشویی است. عدم شفافیت مالی، پنهان‌کاری یا عدم توافق درباره مسائل مالی می‌تواند به سرعت باعث بروز بحران‌های بزرگ در روابط شود.
مطالعه‌ای در Family Relations (مجله روابط خانوادگی) نشان می‌دهد که زوج‌هایی که در مورد مسائل مالی شفاف نیستند، بیشتر در معرض تعارضات و مشکلات ارتباطی قرار دارند. اگر یکی از طرفین در مخفی نگه داشتن مخارج خود یا تصمیم‌گیری‌های مالی بدون مشورت با همسر خود باشد، این می‌تواند به احساس عدم اعتماد و نارضایتی در طرف مقابل منجر شود.
به هر ترتیب، عادات رفتاری و کلامی که در ابتدا ممکن است به نظر بی‌اهمیت برسند، در طول زمان می‌توانند تأثیرات عمیقی بر روابط زناشویی بگذارند. بنابراین، برای حفظ سلامت و پایداری این رابطه، ضروری است که زوج‌ها از این عادات آگاه شوند و تلاش کنند تا به بهبود ارتباطات کلامی و رفتاری خود بپردازند. توجه به همدلی، پذیرش مسئولیت، اجتناب از انتقادهای تخریبی و تهدیدات، و وقت‌گذاری برای یکدیگر می‌تواند باعث تقویت روابط زناشویی و پیشگیری از بروز اختلافات شود.