گروه ایرنا زندگی- یکی از اولین نیازها برای شروع زندگی مشترک، تهیه منزلی برای سکونت است. این موضوع در خیلی از موارد با توجه به اختلاف سلیقه زوجین باعث بروز مشکلات و بحث‌هایی می‌شود. نظام قانونی ایران اختیار تهیه مسکن را به زوج داده و زن را موظف میکند در منزلی که زوج تهیه کرده سکونت کند. چنانچه زن بخواهد نظر او در تهیه مسکن تاثیر داشته باشد می‌تواند با قرار دادن شروط ضمن عقد حق مسکن، مرد را ملزم به انتخاب خانه‌ای با شرایط در خور کند. در ادامه توضیحات تکمیلی در خصوص این شرط ضمن عقد عنوان شده است.
قانون و انتخاب مسکن
ماده ۱۱۱۴ قانون مدنی زن را مکلف کرده است در منزلی که شوهر تعیین کرده، زندگی کند. این امر یکی از موارد تمکین زن به حساب آمده و به عنوان نمادی از تعهد برای ادامه زندگی مشترک دانسته است. در مقابل در ماده ۱۱۰۷ قانوئن مدنی قانونگذار برای برطرف کردن نیازهای متعارف زن، پرداخت نفقه را پیشبینی کرده است. طبق این ماده مرد وظیفه دارد نیازهایی مانند؛ لباس، غذا، دارو، درمان، وسایل منزل، مسکن و ... را مطابق با شان و منزلت خانوادگی زوجه فراهم کند. تهیه نکردن این موارد که شامل مسکن نیز می‌شود، جزء موارد عسرو حرج به حساب آمده و زوجه می‌توند با استناد به ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی به علت عدم پرداخت نفقه درخواست طلاق کند.
چنانچه زوج شرط ضمن عقد حق مسکن را به زن داده باشد، زن می‌تواند شرایطی مانند؛ شهر محل سکونت، نوع مسکن، متراژ خانه،قیمت خانه، منطقه سکونت و کلیه ویژگیهای مربوط به محل اقامت در طول زندگی مشترک را انتخاب کند. برخی دادن این حق به زن را کمی ناعادلانه دانسته و فقط مرد را موظف به تهیه خانه‌ای در خور شان زن کافی می‌دانند در حالیکه برخی دیگر این حق را یکی از مسائل مهم در باب رسیدن زن به جایگاه مناسب در زندگی مشترک و اختیار نظردهی و انتخاب او دانسته‌اند. البته نباید از این حقیقت غافل شد که شرایط ضمن عقد، تضمینی قانونی برای احقاق حقوق زوجه است.
روشهای گرفتن حق مسکن در سند ازدواج
زن به دو روش می‌تواند حق مسکن را در سند ازدواج بگیرد. در روش اول زوج همزمان با عقد نکاح حق مسکن را می‌گیرد. در حالت دوم زن پس از عقد، براساس توافق قبلی این حق را به زن داده و در سند ازدواج نیز ذکر میکند. دادن این حق به زن یک نماد و نشانه از احترام به حقوق زن به عنوان شریک زندگی است به معنای سلب کردن حق تعیین مسکن از طرف شوهر است.
دادن حق مسکن به صورت مطلق به زن به معنی این است که حق تعیین شهر، محل و ساختمان سکونت را دارد؛ یعنی او می‌تواند هر خانه‌ای را که می‌خواهد انتخاب کند و محدودیتی در این مورد ندارد. بنابراین زن در این مسئله کاملاً مستقل است. اما اگر حق مسکن محدود به زمان یا مکان خاصی باشد، شرایط تغییر خواهد کرد. در این شرایط زن وظیفه دارد مسکن مناسب را در محدوده زمانی یا مکانی مشخص شده توسط شوهر انتخاب کند.
بهترین روش برای انتخاب مسکن مناسب برای زندگی مشترک، انتخاب مسکن مناسب متناسب با وضعیت مالی و اجتماعی شوهر و متناسب با شأن اجتماعی دو طرف است.