کتاب «پابرهنه‌ها» به زبان رومنیایی نوشته زاهاریا استانکو است. کتابی که در عرض دو سال به ۳۰ زبان دنیا ترجمه شد و در ایران احمد شاملو با ترجمه‌ای روان و ساده آن را به فارسی برگردانده است.
راوی در کتاب «پابرهنه‌ها» اول شخص است و از دید ذهن صاف کودکانه «داریه» واقعیت‌هایی از زندگی در آبادی‌های فقیر جلگه دانوب روایت می‌شود که با خود موجی عظیم از افسانه و فرهنگ و تاریخ را دارد. نقل جزئیات در داستان بسیار زیاد است و با ترتیب و ترکیب حوادث به یک کل منسجم رسیده است.
زمان داستان پیش از جنگ جهانی اول و هم زمان با پریشانی دهقانان، اعتراض‌ها و سرکوب‌ها و دوره تغییرات عمیق است. همه این‌ها در ذهن حساس داریه باقی می‌ماند. و داستان، داستان داریه است که کودکی به بزرگیش در این اتفاقات با اعتقادات به جادو و افسانه می‌گذرد و رشد فکری و ذهنی او را می‌بینیم.
نویسنده پابرهنه‌ها کیست؟
استانکو در سال ۱۹۰۲ در سالسیا ، روستایی در بخش تلورمان ، رومانی متولد شد. پس از ترک مدرسه در سیزده سالگی در مشاغل مختلف مشغول به کار شد. او به عنوان دباغ ، دکان دار در یک بقالی ، همچنین مغازه دار در فروشگاه دخانیات و منشی در بخشداری فعالیت می‌کرد. در سال ۱۹۲۱ ، به کمک گالا گالاکت، روزنامه نگار شد. در سال ۱۹۳۳ تحصیلات خود را در رشته ادبیات و فلسفه در دانشگاه بخارست به پایان رساند.
در این باره بخوانید:
نخستین جلد اشعار او، شعر ساده، در سال ۱۹۲۷ با دریافت جایزه نویسندگان رومانی مورد استقبال قرار گرفت. در طول جنگ جهانی دوم، به دلیل مخالفت خود با دولت فاشیست یون آنتسسو زندانی شد و مدتی را در اردوگاه بازداشتگاه طرژ جیو مختص زندانیان سیاسی گذراند.
در سال ۱۹۴۶، او مدیر تئاتر ملی رومانی شد. پس از استقرار رژیم کمونیستی او عضو آکادمی رومانی و رئیس اتحادیه نویسندگان رومانی بود. استانکو برنده جایزه ادبیات دولتی رومانی شد و در سال ۱۹۷۱ توسط دولت اتریش جایزه هردرس را دریافت کرد.