برنج از آن دست کالاهایی است که کوچکترین افزایش قیمتی که داشته باشد، فشارش را مستقیم روی قشر ضعیف می‌گذارد. قیمتش مثل خیلی از کالاهای اساسی، زیر ذره‌بین است تا جهش آنی و غیرقابل کنترل نداشته باشد.

یک سال گذشته، قصه پرغصه برنج قدری بیشتر ورد زبان‌ها بود. داستان از جایی شروع شد که افزایش قیمت خودش را آهسته از نردبان برنج بالا کشاند تا سال متفاوتی برایش رقم بخورد. آنهایی که دلال بودند، سیل را بهانه می‌کردند. خیلی‌هایشان شایعه کردند که برداشت برنج به دلیل سیل با مشکل روبرو شده و امسال آنطور که باید جوابگو نیست.

کمی بعد، پای واردات به میان آمد. دولت هر ساله فاصله مرداد تا آبان ماه – که فصل برداشت برنج است – واردات برنج را ممنوع اعلام می‌کند. اما این بار کمی کوتاه آمد. همین هم شد که گمرک ایران با صدور بخشنامه‌ای به گمرکات اجرایی سراسر کشور، به منظور ترخیص محموله‌های شرکت بازرگانی دولتی ایران، ممنوعیت فصلی واردات برنج را لغو کرد.

چرا گران شد؟

اما اگر بخواهیم پای دلیل و اما را به میان آوریم، متهم ردیف اول واسطه‌ها هستند. پایشان هم انگار در هر حوزه‌ای باز است. در حوزه برنج هم همینطور. حتی در ماه رمضان که قیمت‌ها باید منطقی‌تر باشد، باز هم نوسان ایجاد شد. حکایت واسطه‌ها حکایت تفاوت قیمت تمام شده و قیمت نهایی است.

گاهی برخی کالاها با قیمت تمام شده معقولی ارائه می‌شوند اما همین کالا تا به دست مصرف‌کننده برسد، مثل سیبی در هوا هزار چرخ می‌خورد و در نهایت با دو برابر قیمت فروخته می‌شود.

اما برخی، دلیل گرانی برنج را جای دیگری می‌دانند و می‌گویند که کافی نبودن تولید داخل در فصل برداشت، میزان عرضه را کم می‌کند و باعث افزایش قیمت می‌شود. کما اینکه قیمت‌ها از تیر تا مهر ماه امسال باز هم بالا رفت و قیمت تمام انواع برنج دست کم با افزایش قیمت ۲ تا ۴ هزار تومانی روبرو شد.

مساله عرضه و تقاضا همیشه مثل ترازویی است که باید تنظیم شود. هر بار که یکی از این دو طرف بیشتر از میزان همیشگی بالا رود، بازار یک کالا سردرگم می‌شود و قیمت‌ها تغییر می‌کند. چیزی که به نظر می‌رسد یک پای افزایش قیمت برنج هم بوده است.

نوع برنج

حداقل قیمت (تومان)

حداکثر قیمت (تومان)

برنج داخلی طارم اعلاء

۲۰.۰۰۰

۲۲.۹۰۰

برنج داخلی هاشمی

۱۹.۰۰۰

۲۲.۶۰۰

برنج داخلی خزر

۱۴.۸۰۰

۱۶.۳۰۰

برنج پاکستانی باسماتی

قیمت مصوب: ۸.۹۰۰

-

برنج تایلندی

۶.۲۰۰

۷.۳۰۰

برنج هندی ۱۱۲۱

قیمت مصوب: ۸.۰۰۰

-

در این زمینه بخوانید: 

مظنه قیمت برنج ایرانی و حبوبات در بازار؛ گران نخرید! 

مظنه قیمت اقلام موردنیاز هیات‌ها؛ از گوشت و برنج تا چای و قند