گروه ایرنا زندگی - متأسفانه، آمار جنایت دلخراش تجاوز به کودک کم نیست؛ بیش از ۳۷۰ میلیون دختر و ۲۴۰ میلیون پسر در سراسر جهان در دوران کودکی یا نوجوانی قربانی تجاوز جنسی شده‌اند.
این آمار زمانی نگران‌کننده‌تر می‌شود که اشکال غیرفیزیکی خشونت، مانند سوءاستفاده‌های کلامی یا آنلاین، به آن اضافه می‌شود و تعداد قربانیان به میلیاردها نفر برسد. این ارقام تلخ به ما یادآوری می‌کنند که سوءاستفاده جنسی از کودکان یک اپیدمی جهانی است. اما این آسیب‌های جسمی و روانی همیشه آشکار نیستند. بسیاری از والدین نمی‌دانند چطور نشانه‌های این سواستفاده جنسی را در فرزندان خود تشخیص دهند یا در صورت مشاهده علائم، چه اقداماتی انجام دهند.
این گزارش به بررسی نشانه‌ها، روش‌های پیشگیری و حمایت از کودکان قربانی می‌پردازد تا والدین بتوانند نقش موثرتری در حفاظت از فرزندان خود ایفا کنند. در این گزارش به این موضوع می‌پردازیم.
آنچه والدین باید بدانند
کودکان واکنش‌های متفاوتی به آزار جنسی نشان می‌دهند که تحت تأثیر عواملی مانند سن، شدت، تکرار و هویت آزارگر قرار دارد. بسیاری از کودکان ممکن است آزار را افشا نکنند، اما نشانه‌های جسمی یا تغییرات رفتاری و احساسی می‌تواند برای شما هشدار باشد. این نشانه‌ها همیشه به معنای وقوع آزار نیستند و ممکن است دلایل دیگری داشته باشند، اما نباید احتمال آزار جنسی را نادیده گرفت.
به غرایز خود اعتماد کنید و به یاد داشته باشید که آزارگران اغلب از میان افرادی هستند که کودک و خانواده به آن‌ها اعتماد دارند.
نشانه‌های آزار جنسی در کودکان ۰-۱۱ سال
تغییرات در احساسات
- ترسیده، مضطرب، افسرده، گوشه‌گیر یا پرخاشگر به نظر می‌رسند
- ساکت‌تر یا گوشه‌گیرتر از معمول است
- بدون دلیل واضحی گریه می‌کند
- ترس از بازگشت به خانه یا رفتن به مکان‌هایی با شخص آزارگر
- شروع به شب‌ادراری یا کثیف کردن شلوار می‌کند
- سوالاتی مانند «آیا باید رازهامونو به کسی نگیم» می‌پرسد
- بی‌دلیل عصبانی یا پرخاشگر است
- می‌گوید که سرش یا شکمش درد می‌کند و هیچ علت جسمی وجود ندارد
- کابوس‌ها شروع می‌شود
- وابسته‌تر می‌شود
تغییرات در رفتار
- علاقه‌ای به بازی ندارد یا از مکان‌ها یا افراد خاصی دوری می‌کند
- رفتار جنسی مضر نشان می‌دهد
- مشکلاتی در خوابیدن دارد
- بیشتر یا کمتر از معمول می‌خورد و وزن کم یا اضافه می‌کند
- در مدرسه عملکرد خوبی ندارد
- غیبتهای بیش از حد در مدرسه و نداشتن تمرکز
- از مراقبت‌های شخصی و بهداشت خود خودداری می‌کند
- نشان دادن رفتارهایی که در سنین قبلی داشته، مانند مکیدن انگشت، شب ادراری، ترس از تاریکی یا غریبه‌ها
- شنیدن توضیحات غیرقانع‌کننده کودک در مورد آسیب‌های جسمی‌اش
نشانه‌های جسمی
- داشتن تورم یا قرمزی در ناحیه تناسلی
- درد هنگام رفتن به دستشویی
- در راه رفتن یا نشستن مشکل دارد
- کبودی در قسمت‌های نرم بدن مانند باسن یا ران‌ها
- علائم عفونت ادراری مانند سوزش هنگام رفتن به دستشویی
- علائم بیماری‌های مقاربتی مانند ترشحات از آلت تناسلی یا واژن
رفتارهای جنسی غیرعادی
- گذاشتن "سرنخ‌هایی" که به نظر می‌رسد عمداً دعوت به بحث در مورد مسائل جنسی باشد
- شکایت از درد هنگام استفاده از توالت یا نشان دادن علائم بیماری‌های مقاربتی مانند بوی نامطبوع
- مقاومت در برابر لباس‌های مناسب (حمام، رختخواب، توالت، تغییر پوشک)
- هرگونه نشانه‌ای که نشان‌دهنده آسیب‌های فیزیکی به ناحیه تناسلی یا مقعدی باشد
- شرکت در بازی‌های جنسی مداوم با دوستان، اسباب‌بازی‌ها یا حیوانات خانگی
- پرسیدن تعداد غیرعادی از سوالات در مورد جنسیت انسان
باورهای غلط درباره سوءاستفاده جنسی از کودکان
قبول اجتماعی افسانه‌ها و باورهای غلط در بیشتر مواقع باعث سکوت قربانیان و انکار عمومی ماهیت واقعی این فاجعه می‌شود. اطلاعات دقیق برای مقابله و پیشگیری از سوءاستفاده از کودک بسیار مهم است.
_باور غلط: افراد عادی نمی‌توانند کودک‌آزار باشند.
یکی از خطرناک‌ترین تصورات این است که فردی که به نظر طبیعی می‌آید و به طور معمول رفتار می‌کند، نمی‌تواند کودک‌آزار باشد. سوءاستفاده‌کنندگان جنسی از اهمیت تصویر عمومی خود آگاه‌اند و می‌توانند رفتارهای خود را از دوستان، همسایگان، همکاران و حتی اعضای خانواده پنهان کنند.
_باور غلط: فقط مردان مرتکب سوءاستفاده جنسی می‌شوند.
اگرچه بیشتر موارد گزارش‌شده سوءاستفاده جنسی شامل مردان است، اما زنان نیز ممکن است مرتکب آزار جنسی شوند. گزارش‌ها نشان می‌دهد که موارد مربوط به زنان سوءاستفاده‌کننده در حال افزایش است و این افراد هم در آزار کودکان دختر و هم پسر دخالت داشته‌اند.
_باور غلط: کودک‌آزارها همه کودکان نزدیک خود را هدف قرار می‌دهند.
سوءاستفاده‌کنندگان معمولاً کودکان را با برنامه‌ریزی یا سوءاستفاده از موقعیت‌هایی که تسلط بیشتری دارند، انتخاب می‌کنند. آن‌ها اغلب با برنامه‌ریزی، جلب اعتماد یا سوءاستفاده از موقعیت، کودکانی را که آسیب‌پذیرترند هدف قرار می‌دهند. صرف حضور کودک در نزدیکی این افراد به معنای قربانی شدن او نیست.
-باور غلط: کودکان همیشه آزار را گزارش می‌دهند.
ترس، شرم یا حتی تهدیدهای سوءاستفاده‌کننده؛ این عوامل باعث می‌شوند بسیاری از کودکان سکوت کنند و آزار را افشا نکنند، حتی اگر برای آن‌ها بسیار آسیب‌زا باشد.
_باور غلط: فقط دختران قربانی می‌شوند.
بر اساس آمار جهانی، حدود ۱۹.۷٪ از زنان و ۷.۹٪ از مردان گزارش داده‌اند که در دوران کودکی مورد سوءاستفاده جنسی قرار گرفته‌اند. این آمار نشان می‌دهد که اگرچه دختران بیشتر در معرض سوءاستفاده جنسی قرار دارند، پسران نیز قربانی این نوع آزارها می‌شوند. با این حال، به دلیل گزارش‌دهی کمتر، میزان واقعی سوءاستفاده جنسی از پسران ممکن است بیشتر از آمارهای موجود باشد.
_باور غلط: سوءاستفاده جنسی همیشه شواهد فیزیکی دارد.
سوءاستفاده جنسی همیشه با آثار یا آسیب‌های فیزیکی آشکار همراه نیست. بسیاری از موارد سوءاستفاده می‌توانند بدون هیچ نشانه‌ی ظاهری رخ دهند، به ویژه اگر آزار جنسی به صورت روانی، کلامی یا لمس‌های غیرخشونت‌آمیز باشد. عدم وجود شواهد فیزیکی می‌تواند به این معنا باشد که سوءاستفاده‌کننده روش‌هایی به‌کار برده که نشانه‌های آشکاری باقی نگذارد یا آسیب‌های ایجادشده داخلی باشند و قابل مشاهده نباشند. علاوه بر این، برخی کودکان ممکن است برای افشای جزئیات سوءاستفاده مردد باشند، و نبود شواهد فیزیکی باعث می‌شود که دیگران حرف آن‌ها را کمتر جدی بگیرند.
- باور غلط: خطر اصلی از سوی غریبه‌هاست.
در ۸۵ درصد از موارد گزارش‌شده، سوءاستفاده‌کننده فردی است که کودک او را می‌شناسد.
باور غلط: سوءاستفاده جنسی کودکان یک مشکل فرهنگی یا اجتماعی است.
به گزارش وب گاه تبیان، سوءاستفاده جنسی از کودکان محدود به فرهنگ، جامعه، یا طبقه خاصی نیست و در تمامی جوامع با سطوح مختلف اقتصادی، جغرافیایی، نژادی و طبقاتی رخ می‌دهد.