گروه ایرنا زندگی - اغلب زنان باردار در طول دوره بارداری دردهای مختلفی را در ناحیه شکم و لگن احساس می کنند که برای آنها نگران کننده است؛ این دردها هرکدام معنا و مفهومی دارند که یک پزشک متخصص زنان می تواند آن را تفسیر کند؛ اما کدام دردها را باید جدی گرفت و به پزشک مراجعه کرد؟
متخصص زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی بر این باور است، در دوره بارداری دردهای شکمی وجود دارند که ممکن است خطرناک باشند و به همین دلیل زنان باردار باید با نشانه‌های پرخطر در این دوران آشنا باشند تا بتوانند به موقع اقدام لازم را انجام دهند.
دکتر زهرا نائیجی با اشاره به اینکه تجربه دوران بارداری در افراد مختلف، متفاوت است، اظهارکرد: از تورم پاها گرفته تا حالت تهوع‌های صبحگاهی یا کمردردهایی که به دلیل بزرگتر شدن جنین در زنان باردار ایجاد می‌شود، گرچه در برخی اوقات ناراحت کننده ولی تغییراتی طبیعی هستند، نکته اینجاست که باید با نشانه‌ها و دردهای خطرناک را بشناسید و به موقع به پزشک به مراجعه کنید.
متخصص زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی تاکید کرد: اگر احساس ناخوشی می‌کنید و به نظر می‌رسد علائمتان به مرور بدتر می‌شوند، سریع‌تر پزشک را در جریان بگذارید ولی به طور کلی خونریزی، درد شکم و درد زیر شکم، تورم دست و صورت، افزایش وزن سریع، درد و انقباضاتی که آرام نمی شود، تاری دید و سر درد، تب، آبریزش و ترشحات از واژن و کاهش حرکات جنین از جمله نشانه‌های خطرناک است که باید فورا با پزشک مطرح کرد.
وی با تاکید بر اینکه دردهای بارداری وجود دارد که باید آنها را به پزشک اطلاع دهید، خاطرنشان کرد: درد ناگهانی، تیز و سست‌کننده‌ای که در سمت راست شکم احساس می‌کنید، می‌تواند نشانه‌ای از ابتلا به التهاب آپاندیس باشد، در میان عوارض بارداری، آپاندیسیت شایع‌ترین علت جراحی اورژانسی طی بارداری است.
متخصص زنان و زایمان دانشگاه ادامه داد: درد آپاندیس معمولا با تب، عدم توانایی برای خوردن و استفراغ همراه است، بنابراین اگر دردی با این نشانه را تجربه کردید فورا به پزشک متخصص مراجعه کنید.
به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی تشخیص آپاندیسیت خصوصا در دوران بارداری می‌تواند دشوار باشد چرا که علامت‌هایی مانند تهوع و استفراغ، تفاوت زیادی با سایر نشانه‌های بارداری ندارند اما اگر پزشکتان سابقه پزشکی‌تان را بداند، به محض معاینه می‌تواند شما را تحت درمان قرار دهد.
دردهای شدید در قسمت بالای سمت راست شکم
متخصص زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی با بیان اینکه کند شدن گوارش، تخلیه کیسه صفرا را نیز کند می‌کند که می‌تواند منجر به ایجاد سنگ صفرا شود، خاطرنشان کرد: سنگ صفرا اغلب با دردهایی در بالای راست شکم مرتبط است، علاوه بر درد در قسمت راست و بالای شکم، ممکن است دردی در وسط شکمتان، دردی در پشت و میان دو کتف‌تان، درد در شانه راست‌تان و حالت تهوع و استفراغ را نیز تجربه کنید.
دکتر نائیجی با تاکید بر اینکه اگر سنگ صفرا، مورد خیلی شدیدی نباشد، با ایجاد اصلاحاتی در عادت‌های غذایی و پرهیز از غذاهای چرب و سرخ شده، قابل کنترل است، اضافه کرد: گاهی برخی از بیماران به عمل جراحی نیاز پیدا می‌کنند اما در بیشتر موارد، خارج کردن سنگ صفرا را می‌توان به بعد از زایمان موکول کرد.
درد ناگهانی در بالای راست شکم، همراه با تهوع
وی با بیان اینکه پره اکلامپسی یکی از عوارض خاص بارداری است که شامل افزایش ناگهانی فشارخون و نوعی آسیب به اندام‌هایی مانند کلیه‌ها و کبد می‌شود افزود: پره اکلامپسی معمولا در سه ماهه سوم بارداری روی می‌دهد، اما در برخی از خانم‌های باردار که ریسک فاکتورهای این عارضه را دارند، بررسی‌ها و کنترل این عارضه باید زودتر انجام شود، ریسک فاکتورهای پره اکلامپسی شامل سابقه‌ی خانوادگی پره اکلامپسی و فشارخون مزمن است البته سن و نژاد نیز بی‌تاثیر نیست چرا که زنان سیاه‌پوست نسبت به سایر نژادها، بیشتر دچار این عارضه می‌شوند.
نائیجی به شایع‌ترین علامت‌های پره‌اکلامپسی اشاره کرد و ادامه داد: درد در بالای راست شکم و معمولا زیر دنده‌هاست جایی که کبد قرار گرفته است، ضمنا این عارضه می‌تواند سبب تهوع، استفراغ، سردردهای غیرقابل تحمل، مشکلات بینایی و تنگی نفس هم شود.
متخصص زنان و زایمان دانشگاه اضافه کرد: برخی افراد متوجه کمتر شدن میزان ادرارشان نیز می‌شوند، این موارد را با پزشکتان مطرح کنید، ممکن است نسبت به مشکلات کلیوی مانند پروتئین اضافی در ادرارتان هشدار دهد.
وی هشدار داد: اگر دردی را تجربه می‌کنید که برایتان تازگی دارد و برطرف نمی‌شود، باید مورد ارزیابی قرار بگیرد، ضمن اینکه اگر طی بارداری، مشکلاتی در فشارخونتان دارید، پره اکلامپسی می‌تواند سبب عوارض جدی هم برای مادر و هم برای جنین شود بنابراین اگر در هر مرحله‌ای از بارداری‌تان در بالای سمت راست شکم خود دردی احساس می‌کنید، حتما این موضوع را به اطلاع پزشک برسانید.
شکم‌درد همراه با خونریزی واژینال
نائیجی با بیان اینکه خونریزی واژینال همراه با شکم درد می‌تواند، چندین علت داشته باشد، ادامه داد: شکم‌درد همراه با خونریزی واژینال می‌تواند از علامت‌های بارداری خارج از رحم باشد، این اتفاق زمانی روی می‌دهد که تخمک بارور به جای رحم، در لوله فالوپ و یا جای دیگری در شکم لانه گزینی می‌کند بنابراین این احتمال وجود دارد که قبل از پریود یا بعد از پریود نشدن، بارداری خارج از رحم رخ بدهد.
وی گفت: دلیل دیگر تجربه شکم‌درد همراه با خونریزی واژینال، سقط جنین پیش از هفته بیستم بارداری است، برخی از افراد ممکن است بدون اینکه بدانند باردارند، سقط جنین کنند.
متخصص زنان و زایمان دانشگاه هشدار داد: دردهای شکمی به صورت تیر کشیدن، بی‌حسی و یا گرفتگی یا درد در پایین کمر همراه با خونریزی واژینال، زنگ خطر است.
به گفته این عضو هیات علمی دانشگاه، اگر هنوز به هفته سی و هفتم بارداری‌تان نرسیده‌اید اما شکم‌درد دارید و ترشحات خونی از واژن می‌بینید(یا هر تغییری در ترشحات مثلا آبکی شدن یا ترشحات پر از موکوس)، می‌تواند علامت زایمان زودرس باشد بنابراین چیزی که باعث می‌شود تشخیص اینکه چه زمانی خونریزی در بارداری خطرناک است و چه زمانی نرمال با پزشک است.
وی در پاسخ به این سوال که برای به حداقل رسیدن دردهای بارداری چه اقدامی موثر است؟ توضیح داد: حتی اگر شما هنوز دچار درد خاصی در بارداری‌تان نشده باشید، اهمیت دادن به سلامت و تندرستی‌تان کمک زیادی به کاهش دردها و ناراحتی‌هایی می‌کند که ممکن است با آنها مواجه شوید بنابراین زیاد آب بنوشید و رژیم غذایی متعادلی داشته باشید تا در بهترین وضعیت سلامت به سر ببرید.
وی افزود: کمی ورزش و تحرک با نظر پزشک می‌تواند به کاهش شکم درد و یبوست و نفخ کمک کرده ضمن اینکه خلق‌وخویتان را بهبود خواهد بخشید، همچنین اگر طی بارداری شکم‌دردهای جدی داشته باشید، پیدا کردن بهترین راه برای کاهش آنها می‌تواند سخت باشد زیرا علت‌های بالقوه زیادی می‌توانند وجود داشته باشند، چیزی که واضح است اینکه شما باید در مورد هرگونه احساس ناراحتی که دارید، پیش از خوددرمانی، با پزشکتان مشورت کنید، خصوصاً اگر قرار است سراغ دارویی بروید.