گروه ایرنا زندگی - ماری‌جوانا یکی از پرمصرف‌ترین مواد مخدر در ایالات متحده است. اگرچه مردم اغلب از اصطلاحات "ماری‌جوانا" و "کانابیس" یا شاهدانه به‌جای یکدیگر استفاده می‌کنند، اما تفاوت‌هایی وجود دارد:
کانابیس: این اصطلاح به تمام محصولات مشتق شده از گیاه شاهدانه اطلاق می‌شود که شامل گل‌ها، برگ‌ها، ساقه‌ها و دانه‌های خشک شده آن می‌شود. این گیاه حاوی بیش از ۵۰۰ ماده شیمیایی است. کانابیدیول (CBD) یکی از این مواد شیمیایی است.
ماری‌جوانا: این اصطلاح به قسمت‌ها یا محصولات گیاه شاهدانه که حاوی مقادیر قابل‌توجهی تتراهیدروکانابینول (THC) است اشاره دارد. این ماده شیمیایی اصلی (کانابینوئید) است که باعث ایجاد اثرات تغییردهنده ذهن می‌شود.
به‌عبارت‌دیگر، ماری‌جوانا شاهدانه است، اما همه اشکال شاهدانه ماری‌جوانا (حاوی THC) نیستند.
از نظر علمی، ناشناخته‌های زیادی در مورد ماری‌جوانا وجود دارد. محققان هنوز در حال بررسی اثرات بلندمدت و کوتاه‌مدت این ماده هستند.
آیا ماری‌جوانا توهم‌زا است؟
دانشمندان ماری‌جوانا (THC) را به‌عنوان یک توهم‌زا طبقه‌بندی کرده‌اند. بااین‌حال، همه موارد مصرف ماری‌جوانا باعث ایجاد اثرات توهم‌زا نمی‌شوند.
هنگامی که مردم توهمات ناشی از مصرف ماری‌جوانا را تجربه می‌کنند، معمولاً با توهماتی که افراد از سایر مواد توهم‌زا (مانند ال‌اس‌دی، سیلوسایبین و اکستازی) تجربه می‌کنند متفاوت است. این نشان می‌دهد که اثرات توهم آور ماری‌جوانا ممکن است متفاوت از سایر مواد توهم‌زا باشد.
سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) ماری‌جوانا را به‌عنوان یک ماده روان‌گردان طبقه‌بندی می‌کند. این بدان معنی است که در حال حاضر هیچ کاربرد پزشکی پذیرفته شده‌ای ندارد و پتانسیل بالایی برای اعتیاد دارد. به همین دلیل، ارائه‌دهندگان مراقبت‌های بهداشتی نمی‌توانند ماری‌جوانا را تجویز کنند.
عوارض ماری‌جوانا چیست؟
ماری‌جوانا بر اساس چندین عامل مختلف بر روی هر فرد تأثیر متفاوتی می‌گذارد، مانند:
ژنتیک
سن
جنسیت
مقدار و قدرت ماری‌جوانا
نحوه مصرف ماری‌جوانا
مدت‌زمان و مقدار زمان مصرف
مصرف سایر داروها یا سایر مواد
اثراتی که ممکن است هر فرد از ماری‌جوانا تجربه کند همیشه با آنچه ممکن است دیگران احساس کنند یکسان نیست. علاوه بر این، موارد مختلف مصرف ماری‌جوانا می‌تواند اثرات متفاوتی در یک فرد ایجاد کند.
مطالعات نشان می‌دهد که مصرف ماری‌جوانا اثرات کوتاه‌مدت و بلندمدت خاصی دارد. اما محققان هنوز در مورد این اثرات، به‌ویژه اثرات طولانی‌مدت، در حال تحقیق هستند.
اثرات کوتاه‌مدت ماری‌جوانا
زمانی که یک فرد ماری‌جوانا می‌کشد، THC به‌سرعت از ریه‌های او وارد جریان خون می‌شود. خون THC را به مغز و سایر اندام‌ها می‌رساند.
THC شبیه یک ماده شیمیایی طبیعی در بدن به نام آناندامید است. THC می‌تواند به‌عنوان یک آناندامید کار کند و در گیرنده‌های آناندامید در قسمت‌های خاصی از مغز قرار بگیرد؛ بنابراین، THC موجود در ماری‌جوانا بیش از حد قسمت‌هایی از مغز را فعال می‌کند که دارای بیشترین تعداد این گیرنده‌هاست و منجر به یک سری اثرات می‌شود.
اثرات کوتاه‌مدت ماری‌جوانا مربوط به عملکرد مغز می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
تغییر حواس، مانند دیدن رنگ‌ها به‌صورت روشن‌تر یا بوییدن عطرها با شدت بیشتر
تغییر حس زمان و مکان
سرخوشی و تغییرات خلقی
تأثیر در مسائل مربوط به تفکر و حل مسئله
ضعف حافظه
گیجی و سردرگمی
خواب‌آلودگی و خستگی
سرگیجه
اختلال در هماهنگی
تغیی در زمان واکنش
تجربه حمله پانیک
با مصرف ماری‌جوانا در دوزهای بالا ممکن است فرد موارد زیر را تجربه کند:
توهم (درک نادرست از اشیا یا رویدادهایی که حواس را درگیر می‌کند).
هذیان (اعتقاد تزلزل‌ناپذیر به چیزی غیرواقعی)
روان‌پریشی. اگر فرد به طور منظم از ماری‌جوانا استفاده کند، خطر ابتلا به این موضوع بالاتر است.
سایر اثرات رایج کوتاه‌مدت ماری‌جوانا ممکن است شامل موارد زیر باشد:
خشکی دهان
حالت تهوع
افزایش ضربان قلب (تا سه ساعت پس از مصرف)
افزایش اشتها
اثرات طولانی‌مدت مصرف ماری‌جوانا
محققان هنوز در حال تحقیق در مورد اثرات طولانی‌مدت مصرف ماری‌جوانا هستند. تاکنون مطالعات نشان می‌دهد:
استفاده از ماری‌جوانا در دوران نوجوانی یا جوانی - قبل از اینکه مغز به طور کامل رشد کند - ممکن است بر نحوه ایجاد ارتباط مغز برای عملکردهای خاصی مانند توجه، حافظه و یادگیری تأثیر بگذارد. این اثرات ممکن است طولانی‌مدت و یا حتی دائمی باشند.
ماری‌جوانا مانند هر مادهٔ کشیدنی دیگر می‌تواند به ریه‌های فرد آسیب برساند، خطر برونشیت را افزایش دهد و به رگ‌های خونی کوچک آسیب برساند. ماری‌جوانا همچنین می‌تواند خطر سکته مغزی، بیماری قلبی و سایر بیماری‌های عروقی را نیز افزایش دهد. در واقع دودکردن محصولات حاوی THC با آسیب ریه و حتی مرگ مرتبط است.
استفاده مکرر از ماری‌جوانا با خطر بالاتر ابتلا به اسکیزوفرنی یا سایر روان‌پریشی‌ها در افرادی که مستعد ابتلا به این شرایط هستند مرتبط است.
علاوه بر اینها مصرف‌کنندگان طولانی‌مدت دوزهای بالای THC در معرض خطر استفراغ مکرر و شدید (سندرم هیپرهمیس کانابینوئید) هستند.
مطالعات نشان می‌دهد که مصرف طولانی‌مدت ماری‌جوانا با موارد زیر نیز مرتبط است:
بیماری‌های پریودنتال (مرتبط با لثه)
بحران‌های درد مکرر در افراد مبتلا به بیماری سلول داسی‌شکل
اختلال در رشد اسپرم (اسپرماتوژنز) که می‌تواند بر باروری تأثیر بگذارد
خطرات استفاده از ماری‌جوانا چیست؟
به‌غیراز اثرات حاد و بلندمدت ماری‌جوانا برای سلامتی، خطرات دیگری نیز وجود دارد؛ مانند:
مصرف ماری‌جوانا با افزایش خطر تصادفات وسایل نقلیه موتوری مرتبط است.
مصرف ماری‌جوانا با افزایش خطر آسیب در بین بزرگسالان بالای ۶۵ سال مرتبط است.
برخی از محصولات ماری‌جوانا می‌توانند با میکروارگانیسم‌ها، آفت‌کش‌ها یا سایر مواد مضر آلوده شوند.
اعتیاد به حشیش
تقریباً از هر ۱۰ مصرف‌کننده بزرگسال ماری‌جوانا ۱ نفر به اختلال مصرف حشیش مبتلا می‌شود. این یکی از انواع اختلالات مصرف مواد (SUD) است. SUD یک وضعیت سلامت روانی است که در آن یک فرد دارای الگوی مشکل‌ساز مصرف مواد است که باعث ناراحتی و/یا اختلال در زندگی او می‌شود. SUDهای شدید به‌عنوان اعتیاد نیز شناخته می‌شوند.
نوجوانان مصرف‌کننده، چهار تا هفت‌برابر بیشتر از بزرگسالان در معرض ابتلا به اختلال مصرف حشیش یا اعتیاد به آن هستند.
اختلال مصرف حشیش می‌تواند به طور قابل‌توجهی بر سلامت، روابط و کیفیت کلی زندگی فرد تأثیر بگذارد. بسیار مهم است که به‌محض بروز علائم این وضعیت به دنبال کمک باشید.
ماری‌جوانا و بارداری
FDA اکیداً استفاده از CBD، THC و ماری‌جوانا به هر شکلی در دوران بارداری یا در دوران شیردهی را نهی می‌کند.
مصرف ماری‌جوانا در دوران بارداری:
. بر رشد مغز جنین تأثیر می‌گذارد. THC می‌تواند از جریان خون فرد باردار وارد مغز جنین شود. مطالعات نشان می‌دهد این مسئله توجه، حافظه و حل مسئله را دچار اختلال می‌کند
. خطر تولد نوزاد با وزن کم را افزایش می‌دهد
. احتمال زایمان زودرس و مرده‌زایی را افزایش می‌دهد
شیر مادر می‌تواند تا شش روز پس از مصرف حاوی THC باشد؛ بنابراین، باید از مصرف ماری‌جوانا در دوران شیردهی خودداری کرد. THC می‌تواند بر رشد مغز کودک تأثیر بگذارد.
دود ماری‌جوانا مانند دود تنباکو دارای مواد شیمیایی مضر زیادی است. به همین دلیل، باید از کشیدن ماری‌جوانا در اطراف نوزاد یا کودکان خودداری کرد.
تأثیر ماری‌جوانا بر مغز
یک مطالعه معروف در سال ۲۰۱۲ در نیوزلند، مصرف ماری‌جوانا و توانایی شناختی را در بیش از ۱۰۰۰ نفر در یک دوره ۳۸ساله ارزیابی کرد. محققان ارتباط بین مصرف مداوم ماری‌جوانا و زوال شناختی را گزارش کردند.
آنها به‌ویژه دریافتند که:
افرادی که در دوران نوجوانی مصرف ماری‌جوانا را شروع کردند و در بزرگسالی نیز ادامه دادند تا زمانی که به میان‌سالی رسیدند به طور متوسط ۶ تا ۸ امتیاز IQ را از دست دادند.
در میان گروه بالا، افرادی که در بزرگسالی مصرف ماری‌جوانا را متوقف کردند، امتیاز IQ ازدست‌داده را دوباره به دست نیاوردند!
افرادی که در بزرگسالی شروع به استفاده از ماری‌جوانا کردند، افت IQ را تجربه نکردند.
این مطالعه به چند دلیل تأثیر قابل‌توجهی داشت. اول، این یکی از اولین مطالعات بزرگ برای ارزیابی مصرف ماری‌جوانا و عملکرد شناختی بود. در مرحله بعد، نتایج نشان می‌دهد که استفاده از ماری‌جوانا در دوران نوجوانی ممکن است تأثیر غیر قابل برگشتی بر رشد مغز نوجوانان داشته باشد. برخی تحقیقات دیگر این نتیجه را تأیید می‌کند.
بااین‌حال، مطالعه نیوزلند محدودیت‌های قابل‌توجهی نیز دارد. به‌عنوان‌مثال، تنها بر اساس این مطالعه نمی‌توان نتیجه گرفت که مصرف ماری‌جوانا باعث کاهش هوش می‌شود. درحالی‌که محققان تفاوت‌ها را در سطوح تحصیلات شرکت‌کنندگان کنترل می‌کردند، اما عوامل دیگری که ممکن است در کاهش شناختی نقش داشته باشد را رد نکردند.
یک پاسخ در سال ۲۰۱۳ به مطالعه نیوزلند نشان می‌دهد که عوامل شخصیتی ممکن است هم در مصرف ماری‌جوانا و هم در زوال شناختی نقش داشته باشند. مؤلف به‌عنوان نمونه به وظیفه‌شناسی اشاره کرده است. وظیفه‌شناسی پایین ممکن است هم استفاده از مواد مخدر و هم عملکرد ضعیف در آزمون‌های شناختی را توضیح دهد.
همان‌طور که توسط یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ پیشنهاد شده است، عوامل ژنتیکی نیز ممکن است به کاهش شناختی کمک کنند. در این مورد، محققان تغییرات ضریب هوشی را بین دوقلوهایی که ماری‌جوانا مصرف می‌کردند و خواهر و برادرهای آنها مقایسه کردند. آنها هیچ تفاوت معناداری در کاهش IQ بین دو گروه پیدا نکردند.
به طور خاص، یک منبع مورداعتماد در سال ۲۰۱۵ به این نتیجه رسید که مصرف ماری‌جوانا در نوجوانان با نقص بالقوه دائمی توجه و حافظه، تغییرات ساختاری مغز و عملکرد غیرطبیعی عصبی مرتبط است.
علاوه بر این، یک مطالعه طولی در سال ۲۰۱۷ گزارش داد که مصرف زیاد ماری‌جوانا در دوره مطالعه ۱۸ماهه با کاهش ضریب هوشی و عملکرد شناختی مرتبط است.
به گزارش وب گاه تبیان، یک بررسی دیگر در سال ۲۰۱۶ نیز نشان داد که مصرف‌کنندگان سنگین ماری‌جوانا در آزمایش‌های عملکرد عصبی - روان‌شناختی نسبت به غیر مصرف‌کنندگان عملکرد بدتری داشتند.