گروه ایرنا زندگی- بیماری HPV یا ویروس پاپیلوم انسانی، ویروسی است که باعث سرطان دهانه رحم در زنان و بروز زگیل تناسلی در مردان و زنان می‌شود. ویروس HPV انواع مختلفی دارد. همه انواع این ویروس باعث سرطان دهانه رحم نمی‌شوند. بعضی از انواع این ویروس بی‌خطر هستند و خود به خود بدون درمان خاصی توسط سیستم ایمنی بدن از بین می‌روند.
واکسن HPV یا همان گارداسیل از بدن در برابر بعضی از ویروس‌های HPV که خطرناک هستند و باعث بروز سرطان می‌شوند، محافظت می‌کند. همچنین این واکسن می‌تواند از بروز زگیل تناسلی نیز جلوگیری کند.
چرا باید واکسن گارداسیل را تزریق کنیم؟
عفونت ناشی از ویروس‌های HPV بسیار شایع است. بیشتر افراد فعال از نظر جنسی در دوره‌هایی از زندگی خود به ویروس‌های HPV آلوده می‌شوند. HPV معمولا علائمی ندارد ولی می‌تواند باعث ایجاد زگیل‌های تناسلی، سرطان گلو، سرطان مقعد در زنان و مردان و سرطان دهانه رحم در زنان شود.
در زنان، عفونت HPV می‌تواند باعث رشد غیرطبیعی سلول‌های دهانه رحم شود. در تعدادی از این زنان، تغییرات به وجود آمده سبب بروز سرطان دهانه رحم می‌شود. سالانه ۱۲هزار زن به سرطان دهانه رحم مبتلا می‌شوند و در بین آنها ۴ هزار نفر بر اثر این بیماری می‌میرند. واکسن گارداسیل از ابتلا به بیشتر گونه‌های HPV مسئول بروز سرطان دهانه رحم جلوگیری می‌کند.
دریافت واکسن گارداسیل به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم و مقعد را کاهش می‌دهد. مردان به سرطان دهانه رحم مبتلا نمی‌شوند، اما با تزریق این واکسن می‌توانند از بروز زگیل تناسلی، سرطان آلت تناسلی و انتقال HPV به شرکای جنسی خود جلوگیری کنند.
واکسن گارداسیل سبب درمان ویروس‌های HPV نمی‌شود، اما تحقیقات نشان داده است که از بدن در برابر بعضی از ویروس‌های HPV به مدت طولانی محافظت می‌کند.
آیا واکسن گارداسیل از ویروس HPV ضعیف شده تهیه می‌شود؟
واکسن گارداسیل حاوی هیچگونه ویروس HPV نیست و از ویروس پاپیلوم انسانی ساخته نشده است. مواد فعال موجود در این واکسن پروتئین‌های مشابه با پروتئین‌های موجود در ویروس HPV است. این پروتئین‌ها بدن را وادار می‌کنند تا پادتن‌هایی که برای مقابله با ویروس HPV ترشح می‌کند را تولید کند تا بدن ایمنی نسبی نسبت به بعضی از ویروس‌های HPV داشته باشد.
واکسن گارداسیل ۹ چیست؟
جدیدترین نوع واکسن گارداسیل که هم اکنون در دیگر کشورها هم تزریق می‌شود، واکسن گارداسیل ۹ است. فرد با تزریق این واکسن در برابر ۹۵ درصد ویروس‌های HPV مصون می‌شود.
درصد مصونیت در برابر ویروس‌ها در واکسن‌های قبلی گارداسیل میزان کمتری بود. برای مثال واکسن گارداسیل ۴ تنها ۹۰ درصد مصونیت ایجاد می‌کرد. البته اگر می‌خواهید از از ابتلا به سرطان رحم مصون بمانید، بهتر است نکات پیشگیری را بشناسید.
واکسن گارداسیل ۹ در برابر کدام یک از انواع ویروس‌های HPV مقاومت می‌کند؟
این واکسن تایپ‌های ۵۲، ۴۵، ۳۳، ۳۱، ۱۸، ۱۶، ۱۱، ۶ و ۵۸ انواع ویروس‌های HPV را پوشش می‌دهند. تایپ ۶ و ۱۱ این ویروس مسئول ایجاد زگیل تناسلی هستند و انواع ۴۲، ۳۵، ۳۳، ۳۱، ۱۸، ۱۶ و ۵۸ سبب بروز سرطان‌های حلق و دهان، دهانه رحم، فرج، واژن و مقعد می‌شوند.
واکسن گارداسیل در ایران از چه نوعی است؟
در ایران نیز می‌توانید به دنبال واکسن گارداسیل ۹ باشید. البته ممکن است به دلیل مشکلات ناشی از تحریم ممکن است پیدا کردن این واکسن کمی سخت باشد، اما با مراجعه به مراکز تزریق واکسن می‌توانید این واکسن را پیدا کنید.
واکسن گارداسیل را چه موقع باید تزریق کرد؟
در کشور ایالات متحده و کشورهای اروپایی تزریق واکسن برای دختران و پسران در دوران کودکی و نوجوانی انجام می‌شود. بیمه این کشورها در سنین یاد شده بدون دریافت هزینه دختران و پسران را واکسینه می‌کند.
در ایران تزریق این واکسن هنوز اجباری نشده و بیمه پولی برای تزریق آن نخواهد پرداخت. در ایران توصیه می‌شود زنان و مردان بین سنین ۹ تا ۲۶ سالگی تزریق این واکسن را آغاز کنند.
بهتر است تزریق این واکسن زمانی انجام شود که فرد در معرض ویروس HPV قرار نگرفته و از نظر جنسی فعال نباشد. البته زنان و مردان بین سنین ۲۷ تا ۴۵ که این واکسن را تا به حال تزریق نکرده‌اند و طبق تشخیص پزشک در معرض خطر هستند، نیز می‌توانند آن را دریافت کنند.
آیا افرادی که از نظر جنسی فعال هستند نیز می‌توانند واکسن گارداسیل را دریافت کنند؟
بله افرادی که از نظر جنسی فعال هستند نیز می‌توانند از فواید این واکسن بهره ببرند. این افراد شاید در معرض یک نوع ویروس HPV قرار گرفته باشند و با تزریق این واکسن در برابر دیگر گونه‌های آن محافظت می‌شوند.
البته واکسن گارداسیل سبب درمان و از بین بردن ویروس موجود نمی‌شود و توانایی مقابله با آن را ندارد. این واکسن از شما در برابر گونه‌هایی از ویروس HPV محافظت می‌کند که تاکنون در معرضشان نبوده‌اید.
آیا واکسن گارداسیل برای مبتلایان تجویز می‌شود؟
واکسن گارداسیل برای پیشگیری از ابتلا به ویروس‌های HPV است و به هیچ عنوان برای درمان این ویروس‌ها استفاده نمی‌شود. افراد قبل از قرارگیری در معرض این ویروس‌ها باید واکسن گارداسیل را دریافت کنند تا از بروز عفونت جلوگیری کنند.
در بعضی موارد افراد مبتلا که دارای سلول‌های مشکوک به سلول‌های سرطانی بودند، در اثر دریافت این واکسن سلول‌های مشکوک تبدیل به سلول‌های سرطانی نشدند. توصیه می‌شود قبل از دریافت واکسن حتما با پزشک خود مشورت کنید.
واکسن گارداسیل چند دوره دارد؟
در آمریکا و اروپا دختران و پسران کمتر از ۱۵ سال در دو دوره این واکسن را دریافت می‌کنند و افراد بالای ۱۵ سال در سه دوره. در ایران این واکسن در سه دوره تزریق می‌شود. در هر دوره تزریق، باید ۰.۵ میلی لیتر دوز از این واکسن دریافت شود. بعد از زدن اولین دوز واکسن گارداسیل، دوز بعدی باید دو ماه بعد دریافت شود و دوز سوم با فاصله ۶ ماه از دوز اول باید تزریق شود.
واکسن گارداسیل به کجا تزریق می شود؟
واکسن گارداسیل باید به عضلات تزریق شود و معمولا آن را در بازو تزریق می‌کنند.
آیا با تزریق واکسن گارداسیل دیگر نیاز به انجام آزمایش پاپ اسمیر و آزمایش تشخیص HPV نیست؟
تزریق واکسن گارداسیل به این معنا نیست که زنان، دیگر نباید آزمایش پاپ اسمیر دهند. واکسن گارداسیل شما را در برابر تمام ۴۰ نوع ویروس HPV شناخته شده محافظت نمی‌کند و تنها توانایی مقابله با ۱۵ نوع ویروس HPV را دارد. زنانی که از نظر جنسی فعال هستند در سنین ۲۱ الی ۶۵ سالگی باید هر ۳ سال آزمایش پاپ اسمیر دهند. برای انجام تست تشخیص HPV نیز هر ۵ سال باید به پزشک مراجعه کنند. اگر به اطلاعات بیشتری درباره بیماری‌های مقاربتی نیاز دارید، این مطلب را بخوانید.
عوارض واکسن گارداسیل چیست؟
واکسن گارداسیل چه در آزمایشگاه و چه در ابعاد حقیقی، ایمن و بی‌خطر است. بسیاری از عوارض گزارش شده برای این واکسن در ۹۰ درصد مواقع بی‌خطر بوده و بدون درمان خاصی از بین رفته‌اند. عوارض شناخته شده و معمول واکسن گارداسیل شامل موارد زیر است:
حدود ۱۰ درصد مردم تب خفیف را بعد از تزریق گزارش کرده‌اند.
حدود ۳۰ درصد مردم خارش محل تزریق را تجربه کرده‌اند.
حدود ۶۰ درصد مردم تب (ولی نه تب شدید) را تجربه کرده‌اند.
دیگر عوارض گزارش شده بعد از تزریق شامل موارد زیر است:
واکنش به محل تزریق که شامل درد، التهاب، قرمزی، کبودی یا خارش محل تزریق می‌شود.
تب
سر درد
سر گیجه
خستگی
حالت تهوع
اسهال
بی‌خوابی و ایجاد مشکل در خوابیدن
آبریزش بینی
سرفه
دندان درد
درد مفاصل یا عضلات بدن
غش کردن
عوارض شدیدی که به میزان بسیار کمی در افراد دیده شده است شامل:
لخته شدن خون
تشنج
سندرم گلین باره (نوعی بیماری التهابی دستگاه عصبی مرکزی)
سندرم خستگی شدید
مرگ
چه کسانی نباید واکسن گارداسیل دریافت کنند؟
بعضی از مردم به دلیل داشتن شرایط ویژه نباید واکسن گارداسیل دریافت کنند، مانند:
افرادی که واکنش آلرژیک شدید به دریافت واکسن گارداسیل داشتند.
افرادی که واکنش آلرژیک خطرناک و شدید نسبت به یکی از مواد موجود در واکسن گارداسیل دارند.
زنان باردار
افرادی که بیماری متوسط تا شدید دارند. افرادی که بیماری خفیف دارند ممکن است بتوانند واجد شرایط دریافت واکسن باشند.
افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
واکسن گارداسیل ممکن است با چه داروهایی تداخل ایجاد کند
اگر واکسن گارداسیل با داروهای زیر مصرف شود، ممکن است تداخل دارویی ایجاد کند.
داروهای استروئیدی خوراکی، استنشاقی یا تزریقی
شیمی درمانی یا پرتو درمانی
داروهایی که برای درمان بیماری‌های پسوریازیس، آرتریت روماتوئید یا سایر اختلالات خود ایمنی تجویز می‌شوند.
داروهایی که برای درمان یا جلوگیری از عدم نپذیرفتن عضو پیوندی توسط بدن می‌شوند.
بهترین کار این است که قبل از تجویز واکسن گارداسیل اسم و دوز داروهای مصرفی خود را به دکتر اطلاع دهید تا او شما را راهنمایی کند.
سخن پایانی
واکسن گارداسیل که در برابر بعضی از ویروس‌های HPV مقاومت می‌کند، احتمال ابتلا به سرطان گلو و دهانه رحم را کاهش می‌دهد. این واکسن بهتر است در سنین کودکی و نوجوانی دریافت شود و باید قبل از شروع فعالیت جنسی دریافت شود. افرادی که این واکسن را تزریق می‌کنند در برابر ویروس‌های HPV به طور کامل مصون نیستند و باید به انجام آزمایشات لازم اقدام کنند. این واکسن به طور کلی بی‌خطر و ایمن بوده و عوارض خفیفی دارد که بدون درمان خاصی از بین می‌روند. توصیه می‌شود افراد مریض، زنان باردار و افراد دارای حساسیت به این واکسن آن را دریافت نکنند. فراموش نکنیم مراقبت و محافظت از خود در هنگام برقراری رابطه جنسی بسیار اهمیت دارد.