به گزارش ایرنا زندگی- با نگاهی به تاریخ به راحتی می توانید متوجه شوید که چه تغییرات زیادی در سبک زندگی زنان از گذشته تا کنون به وقوع پیوسته است. زنان از پستوی خانه ها به دانشگاهها و اداره جات راه یافته اند و اجتماع آنها از چهار دیواری خانه بسیار وسیعتر شده و علاوه بر آن دنیای مجازی آنها را با ناکجا آبادها آشنا کرده است. همه اینها ناشی از تغییراتی است که در سبک زندگی زنان بوجود آمده است. در این مورد با دکتر مریم سادات ظهوریان جامعه شناس به گفت وگو نشستیم.
تغییر در سبک زندگی زنان امروز و گذشته
دکتر مریم سادات ظهوریان می گوید: مانند دورانهای مختلف که ورقهای گوناگونی از هر روز تاریخ وجود دارد، سبک زندگی زنان امروز و گذشته نیز تفاوت کرده است. در گذشته دیدگاهها مختلف بود، میزان اطلاعات، میزان انتظاراتی که بانوان از خودشان داشتند و دیگران از آنها داشتند، شرح وظایفی که برای آنها تعریف شده بود، میزانی که در جامعه حضور داشتند و جامعه نسبت به حضور آنها احساس نیاز میکرد با امروز بسیار متفاوت بود.
زنان امروز را نمی توان با گذشته مقایسه کرد به این دلیل است که به طور کل سبک زندگیشان متفاوت شده است. این تغییر سبک می تواند خود را در هر مرحله و مقطعی نشان دهد.
در گذشته زنان بیشتر معطوف به خانه و خانواده بودند و در واقع رنگ آنها در فضای خانه و خانواده بود که خودش را مشخص می کرد. در آن زمان زنان بیشتر زمان خود را در خانه میگذراند و با بچه ها سر می کردند و همه اوقاتشون مصروف به رتق و فتق شرایط داخلی منزل بود و در واقع در اجتماع کوچک خانواده بیشتر ایفای نقش می کردند. حالا می توانست این زن به عنوان یک زن سالمند یا بزرگتر خانواده تعداد مجموع افراد زیر مجموعه اش بیشتر باشد و مدیریتش وسیعتر باشد و یا می توانست کوچکتر و محدودتر باشد.
در حال حاضر با توجه به اینکه اطلاعات و انتظارات بانوان از خودشان و طبعا انتظارات جامعه از آنها متفاوت شده است. حضور زنان در جامعه و اطلاعاتی که هر کسی در هر مقطعی و هر سطح اجتماعی خود می تواند چه به صورت حضوری و غیرحضوری پیدا کرده باشد، سبب شده که هر کسی این نیاز را احساس کند که باید خودش را ارتقا دهد. با توجه به اینکه درصد میزان نفوذ زنان در جامعه بیشتر شده، زنان امروز را نمی توان با گذشته مقایسه کرد به این دلیل است که به طور کل سبک زندگیشان متفاوت شده است. این تغییر سبک می تواند خود را در هر مرحله و مقطعی نشان دهد.
چرا زنان امروزی نیاز به ارتقا خود را احساس کردند؟
این جامعه شناس معتقد است در گذشته نیازهای فرزندان، همسران و خانواده بیشتر این بود که از جهت غذایی، از جهت حفظ ظاهر، از جهت نظم درخروج فرزند از خانه و خانواده، ظاهر فرزند و همسر بود و همه اینها بیشتر به سطح سلیقه و خلاقیت یک زن بستگی داشت در حالیکه نیازهای امروزی فرزندان و خانواده تغییر کرده است.
امروزه دیگر سطح نیاز بچه ها فقط این نیست که یک چیزی بخورند، چیزی بپوشند و از خانه بیرون بروند. تمام لحظه به لحظه بچه ها در خانه، چه کسانی که وارد خانه می شوند و یا از خانه خارج می شوند. یک مادر برای اینکه بتواند یک فرزند موفق داشته باشد، قطعا باید خودش در یک سطحی از این موفقیت ها اشراف داشته باشد. چه از لحاظ تحصیلی، چه از لحاظ علمی و از این جهت که چه موقعیت های تحصیلی را بتواند برای فرزندش انتخاب کند.
فضای مجازی به زنان خانهدار امکان میدهد تا با وجود عدم حضور در اجتماع، از اطلاعات روز آگاه شوند، دانش کسب کنند و آن را در زندگی خود به کار گیرند. این امر، ضمن ارتقای فردی، به بهبود سطح کیفی زندگی خانواده نیز کمک میکند.
همچنین مردی که در قدیم در اجتماع زندگی میکرده و با افراد مختلف سر و کار داشته با مرد امروزی بسیار متفاوت است. مردی که خودش در اداره کار می کند، قطعا انتظاراتی که از خانم خودش دارد خیلی بیشتر از آنچیزی است که در قدیم بوده است. آقایی که در دانشگاه تدریس و یا تحصیل می کند قطعا انتظاراتی ورای گذشته از همسر خود دارد. برای همین یک زن در هر رتبه ای که قرار دارد تمام تلاش خود را انجام میدهد تا از سطح دیگر زنان جامعه پایین تر نباشد.
به همین خاطر است که در کنار زندگی خودش بتوانند به آن اطلاعات لازمه متوسطه دسترسی پیدا کنند و خودشان را در یک طبقه و جایگاهی قرار دهند که بتوانند خانواده خودشان را بالا بکشند. حالا این می تواند با حضور فیزیکی در جامعه باشد و یا با بالا بردن سطح تحصیلی و یا حضور در مجامع و محافل مجازی باشد.
امروزه یکی از دلایلی که خانم ها نمی توانند و نباید به شکل و شمایل دهه های گذشته باشند همین فضای مجازی است. همین فضای مجازی است که باعث شده زنان در حالی که در خانه هستند و در محیط اجتماع رفت و آمد نمی کنند اما به واسطه همین فضای مجازی است که می توانند اطلاعات بدهند، اطلاعات بگیرند و بدانند در محیط بیرون از خانه چه میگذرد و چه اطلاعاتی رد و بدل می شود و تمام آن اطلاعات را به سبک زندگی خود بیاورند و قطعا همه اینها در درجه اول موجب ارتقا خود خانم و بعد از آن می تواند موجب ارتقا سطح خانواده شود.
زنان شاغل با وجود مشغله هایی که دارند چگونه می توانند در خانه و خانواده موفقتر باشند؟
دکتر ظهوریان در خصوص راههای موفقیت زنان شاغل در خانه و خانواده گفت: وقتی که در انقلاب صنعتی و پیشرفت یک ابزاری کشف می شود فقط به این بسنده نمی کند که این ابزار کشف یا اختراع شده بلکه از این ابزار برای به هدف رسیدن، سرعت بخشیدن، کیفی کردن کار استفاده می شود.
وقتی که یک خانم در خارج از خانه کار و فعالیت می کند، می تواند اطلاعات ،تجربه و خلاقیت او را بالا ببرد
وقتی که یک خانم در خارج از خانه کار و فعالیت می کند، تمام اینها می تواند هم کسب اطلاعات و هم کسب تجربه داشته باشد، هم خلاقیت خانم را بالا ببرد تا بتواند از آن ابزارها برای انجام اولین وظیفه خودش و اولین مسئولیت خودش که بالا بردن راندمان زندگی خانه و خانواده و بالا بردن زیر مجموعه خودشان به عنوان یک مادر، خواهر، یک همسر و یا یک دختر برای والدین باشد. تمام اینها می تواند به بالا بردن راندمان زندگی و هدف گذاری او کمک کند.
این کار مشروط بر این است که زن آنقدر تحت فشار قرار نگیرد که از راندمان فیزیکی و روحی خودش کم شود. این ایجاد تعادل می تواند کمک کند تا از ابزارها و خلاقیتها که بیرون از فضای خانه کسب کرده، در داخل خانه استفاده کند. می تواند با کسب اطلاعات ، مشارکت ، دوست یابی، موفقیت ها باشد، با تمام اینها بتواند با روحیه بهتر، ابزار بهتر و تجربه بهتر بتواند خودش را از لحاظ کیفی، روحی، علمی و تجربی بالا ببرد و همه آنها را منتقل کند به خانه ای که محوریت و مرکزیت دارد. در نتیجه زندگی او و راندمان زندگی و موفقیت خودش و خانواده اش را بالا ببرد.
پیشنهاداتی برای زنان در محیط خانه و اجتماع
این جامعه شناس معتقد است: با توجه به اینکه فرزندان یا تک تک اعضای خانواده به دنبال رسیدن به زندگی موفقتر و کامیاب تر هستند، این مشروط بر این است که مادر خانواده به عنوان محور، پدر خانواده محور، فرزندان به عنوان ماحصل خانواده، بتوانند با هم سطح زندگی را بالا ببرند. اگر برای یک مادر مهم نباشد که اطلاعات شخصی خودش را بالا ببرد، با تک تک افراد خانواده فاصله می گیرد. اینکه فرزندان بدانند که یک مادر دانا و با تجربه دارند یک مادر آگاه دارند، یک مادری که از دیگر افراد جامعه کم ندارد، این موجب سربلندی برای آن ها است. خیلی برای مشورت گیری و مشورت دهی و اینکه در سطح جامعه بتوانند خودشان و خانوادشون را مطرح کنند برای آنها تاثیرگذار است.
اگر برای یک مادر مهم نباشد که اطلاعات شخصی خودش را بالا ببرد، از تک تک افراد خانواده فاصله می گیرد. اینکه فرزندان بدانند که یک مادر آگاه دارند، یک مادری که از دیگر افراد جامعه کم ندارد، این موجب سربلندی برای آن ها است.
یک مادر آگاه و با تجربه در کنترل شرایط عمومی جامعه و در کنترل تک تک انتخابات فرزندان میتواند تاثیرگذار باشد. وقتی که یک مادر دانا و اگاه، خلاق که دارای جایگاهی است، این کار را انجام دهد بسیار متفاوت است، تا اینکه یک مادر خیلی نا آگاه، بی تفاوت، بی تجربه و بدون تعامل این کار را انجام دهد. بنابراین بالا بردن و ارتقا سطح اطلاعات عمومی و اطلاعات تک موضوعی بخصوص اطلاعاتی که در حوزه تربیت فرزندان، مشورت دهی به فرزندان و همسر و خود فرد مرتبط باشد به هر شکلی میتواند مفید باشد.
این که یک زن در تهران زندگی میکندیا در هر یک از شهرستاها و یا روستا ها باشد با توجه به اینکه در حال حاضر وسایل ارتباط جمعی در دسترس همه وجود دارد، بالا بردن سطح دانش و اطلاعات، خلاقیت و.. بسیار راحت تر شده است و همه اینها میتواند در راستای بالا بردن سطح زندگی اجتماعی اولیه و سپس ثانویه کمک کند، چون هرچقدر بتوانیم میدان اطلاعات خودمان و اطرافیانمان را بالا ببریم یعنی مشارکت خودمان و اطرافیانمان را از حوزه کوچکتر که میشود خانواده اولیه و سپس اجتماع بزرگتر مدرسه، همسایه ها، دانشگاه بهتر است. بنابراین هرچقدر مادر بتواند سطح کیفی خودش را بالا ببرد بهتر میتواند سبب ارتقا خودش، خانواده و در مجموع کل جامعه خواهد شد.
نظر شما