گروه ایرنا زندگی - بندر کنگ که با بناهای سفید خود، «سانتورینی ایران» نامیده میشود، در سواحل زیبای استان هرمزگان خودنمایی میکند و در حدود ۱۸۵ کیلومتری بندرعباس قرار دارد. این بندر زیبا با ترکیبی از جذابیتهای تاریخی، فرهنگی و طبیعی، مقصدی نوظهور برای عاشقان سفر است. قلعه پرتغالیها، برکه دریا دولت و موزه مردمشناسی تنها گوشهای از جاهای دیدنی بندر کنگ را تشکیل میدهند. بهترین زمان برای سفر به بندر کنگ مانند دیگر جزایر و مناطق جنوبی کشور، نیمه دوم سال است. این بندر زیبا، نهتنها بهخاطر غذاهای لذیذش نظیر «سوراغ»، «هواری»، «قلیهماهی» و «کتلتماهی» شهرت دارد، بلکه بهخاطر آثار تاریخی، مناظر طبیعی بکر و اقامتگاههای محلی، تجربهای منحصربهفرد و متفاوت برای مسافران رقم میزند.
بندر کنگ کجاست؟
آدرس: استان هرمزگان، شهرستان بندر لنگه، بندر کنگ
فاصله تا بندر عباس: حدود ۱۸۵ کیلومتر (حدود دو ساعت و ۲۵ دقیقه)
فاصله تا بندر لنگه: حدود پنج کیلومتر (حدود هشت دقیقه با خودرو)
بندر کنگ بهعنوان یکی از شهرهای استان هرمزگان، در جنوب ایران قرار دارد. از نظر تقسیمات شهری، بهعنوان بخش مرکزی شهرستان بندر لنگه شناخته میشود. بندر کنگ حدود پنج کیلومتر از شهرستان بندر لنگه فاصله دارد و با یک خط ساحلی، به آبهای خلیج فارس متصل است. بندر کنگ قدمت تاریخی زیادی دارد. این بندر در گذشته، بهعنوان یکی از پایگاههای تجاری مهم خلیج فارس بهشمار میرفت.
فرهنگ مردم بندر کنگ
مردم بندر کنگ بهدلیل قدمت و تاریخچه بسیار غنی و طولانی این شهر، دارای فرهنگی غنی و پربار نیز هستند. طی سالهای متمادی، سنتها و رسوم مختلف با هم تلفیق شدند تا امروزه، فرهنگ مردم بندر کنگ را بسازند. مردم بندر کنگ، بسیار به آداب و رسوم و تاریخچه خود پایبند هستند و همواره تلاش کردهاند تا آن را زنده نگهدارند. این آداب و رسوم و سنتهای مختلف، در همه ابعاد زندگی مردم جاری است و یکی از جاذبههای گردشگری این منطقه نیز محسوب میشود. در دل رویدادهای مختلف، غذاهای محلی، صنایع دستی و دیگر پدیدههای فرهنگی این بندر، میتوان بهخوبی ردپای سنتهای مختلف مردمان این دیار را لمس کرد. از جمله مراسم مختلف مردمان بندر کنگ میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
سال نو دریایی: این مراسم در تابستان برگزار میشود و به نام «سال نو دریایی» نامگذاری شده است. در این روز مردم به دریا میروند، با خاک سرخ رنگ، به یکدیگر رنگ میپاشند؛ تنه درختان و شاخ حیوانات را رنگ میکنند و به جشن و پایکوبی مشغول میشوند.
مراسم ازدواج: آداب ازدواج و مراسم آن در بندر کنگ بسیار باشکوه جشن گرفته میشود. در گذشته برای هر ازدواج، هفت شبانهروز مهمانی میدادند و شادی میکردند. امروزه، به سبب شرایط اقتصادی، مراسم طی سه روز برگزار میشود؛ اما تلاش میکنند تا تمامی آداب سنتی را بهجای آورند. حجله بستن از جمله این آداب محسوب میشود؛ عروس و داماد در اتاقهایی که با آینه و انواع آویزهای رنگی تزیین شده است، بین یک هفته تا ۶ ماه میمانند و زندگی میکنند.
مراسم حل حلو: از دیگر مراسم قدیمی مردم بندر کنگ، میتوان به رسم جالب «حل حلو» اشاره کرد. در روزهای عید، مثل عید نیمه شعبان و عید قربان، خانوادهها شیرینی و آجیل در خانه آماده میکنند. بسیاری از کودکان با شور و شوق به خیابان میآیند و کلمه «حل حلو» را میگویند؛ به این معنی که شیرینی میخواهند و خانوادهها، بستههای آماده را بین آنان پخش میکنند. بستهها شامل شیرینی، آجیل، تخممرغ و مواد غذایی آماده است.
بهترین زمان سفر به بندر کنگ
آبوهوای جنوب ایران، گرم و شرجی است. بندر کنگ نیز جزو شهرهای بندری جنوب ایران به شمار میآید و هوایی شرجی دارد که در تابستان، میزان شرجی و رطوبت آن، بسیار بالا میرود. این شرایط، ماندن را برای مردمی که بومی نیستند و به این هوا عادت ندارند، سخت میکند. از این جهت، بهترین زمان سفر به بندر کنگ، پاییز، زمستان و نوروز است که هوا در این منطقه بهاری میشود. علاوه برآن، بندر کنگ، مقصدی جدید و تازه محسوب میشود و بهنظر میرسد در ایام نوروز، مثل دیگر مقاصد گردشگری ایران، شلوغ نیست. پس میتوانید در این فصول، از سفری جذاب به بندر کنگ لذت ببرید.
راهنمای سفر به بندر کنگ
از چند راه میتوانید خود را به شهر بندری کنگ برسانید. بهطور کلی دسترسی به شهر کنگ کار سختی نیست و انواع وسیله نقلیه برای رسیدن به آن وجود دارد. مهمترین راههای دسترسی به این بندر را بررسی میکنیم.
خودروی شخصی: از هرجای ایران، میتوانید با ماشین خود بهسمت بندر کنگ بروید؛ همچنین در مسیر از جاذبههای دیگر نیز دیدن کنید. مزیت سفر با خودروی شخصی این است که درون شهر، نیازی بهوسیله نقلیه عمومی ندارید.
هواپیما: راهی آسان و سریع برای رسیدن به بندر کنگ، سفر با هواپیما است؛ اما در نظر داشته باشید که این شهر، فرودگاه ندارد و اگر میخواهید با هواپیما سفر کنید، باید بلیط تهران به بندرعباس یا تهران به بندر لنگه را تهیه کنید. کوتاهترین مسیر برای رسیدن به این شهر، استفاده از فرودگاه بندر لنگه است؛ زیرا فرودگاه بندر لنگه از شهر بندر کنگ، حدود ۱۵ کیلومتر فاصله دارد.
شناور: اگر میخواهید کمی هیجان و تجربه جدید چاشنی سفر خود کنید، میتوانید خودتان را با هواپیما به قشم یا کیش برسانید؛ پس از آن با استفاده از مسیر دریایی، از کیش به چارک بروید و از آنجا ۴۵ دقیقه تا بندر کنگ را زمینی سفر کنید. این روش به شما کمک میکند که از جزایر کیش و قشم نیز دیدن کنید و همچنین از مسیر دریایی نیز لذت ببرید.
جاهای دیدنی بندر کنگ
قلعه پرتغالیها
در یک دوره تاریخی، جنوب ایران توسط پرتغالیها اشغال شد. در آن زمان، پرتغالیها برای رفتوآمد کشتیهایشان، لنگرگاه و قلعهای نظامی در بندر کنگ ساخته بودند که از منافع آنها در ایران محافظت میکرد. در حالحاضر از آن بنای بزرگ و عظیم، یک برج بههمراه آثاری از قلعه بهجای مانده است. سنگ و ساروج، مصالح تشکیلدهنده این برج هستند و بازدیدکنندگان میتوانند درون آن قدم بزنند و معماری این برج را نظارهگر باشند.
برکه دریا دولت
یکی از جاذبههای مهم بندر لنگه، برکههای آن است. این برکهها همان آبانبارهای سنتی هستند که از گذشتههای دور، بهمنظور ذخیرهسازی آب، از آنها استفاده میشد. یکی از بزرگترین این آبانبارها، «برکه دریا دولت» نام دارد که به سبب ابعاد بزرگ آن، چنین اسمی بر آن نهادهاند. این آبانبار جذاب، قطری حدود ۲۸ متر و عمق حدود ۱۴ متر دارد.
برکه دریا دولت از سنگ و ساروج ساخته شده است. بادگیر بزرگی که روی آن قرار دارد، برای تهویه طبیعی آب درون این برکه استفاده میشود. همچنین وسعت زیاد این برکه سبب شد تا سقفی برای آن در نظر گرفته نشود و این برکه بهشکل طبیعی خنک بماند. قدمت برکه دریا دولت را مربوط به دوره اتابکان فارس میدانند و از آن زمان، این آبانبار، همچنان پابرجاست. برای دیدن این برکه زیبا میتوانید بهسمت شمال بندر کنگ و جاده بستک بروید.
خانه گلبتان
معماری خانهها در بندر کنگ، بسیار خاص و منحصربهفرد است. از جمله مهمترین نمونههای این سبک معماری، میتوان به «خانه گلبتان» اشاره کرد. این خانه یکی از مهمترین نمادهای فرهنگی و هنر معماری بندر کنگ محسوب میشود. از گذشتههای دور، ساخت خانههای تاریخی بندر کنگ، به شکلی بود که اوج مهماننوازی را برای مهمانان بهجای آورد و همه اجزا موجب هدایت و دعوت مهمان به داخل خانه شود؛ علاوه برآن، مانند بسیاری دیگر از خانههای ایرانی، خانه گلبتان نیز دارای یک حیاط مرکزی است که اتاقها با کاربردهای مختلف در اطراف آن قرار گرفتهاند.
خانه تاریخی گلبتان بزرگترین خانه تاریخی بندر کنگ محسوب میشود و بهخوبی نشاندهنده زندگی یک خانواده اصیل و اشرافی است. این خانه با گچبریهای زیبا و نقوش منحصربهفرد خود، یکی از جاذبههای مهم بندر کنگ محسوب میشود؛ اما درب ورودی و نمای بسیار سادهای دارد. همچنین خانه گلبتان با وجود پنج بادگیر، بیشترین تعداد بادگیر را در میان خانههای بندر کنگ دارد که در نوع خودش حائز اهمیت است.
قلعه لشتان
از دیگر جاذبههایی که در سفر به بندر کنگ باید حتما به آن سر بزنید، میتوان به «قلعه لشتان» اشاره کرد. قدمت قلعه لشتان را حدودا قبل از اسلام تخمین زدهاند و یک قلعه باستانی محسوب میشود. اگر در بالاترین نقطه این قلعه بنشینید، میتوانید نظارهگر کلوتهای اطراف، کل شهر بندر کنگ و خلیج فارس باشید. وجود قلعه لشتان روی یکی از کوههای این منطقه، سبب شده است که این قلعه از پایین دیده نشود. در گذشته برای رسیدن به قلعه، پلکانی از دل سنگهای کوه ساخته بودند و دورتادور قلعه دیوار بلندی وجود داشت که چند برج نگهبانی آن را احاطه کرده بود. از این برجها، کل مناطق اطراف و خلیج فارس بهخوبی دیدهبانی میشد.
مراکز خرید بندر کنگ
بندر کنگ از گذشتههای دور، محل تجارت و آمدوشد کشتیهای مختلف تجاری بوده است. همچنین بازارهای بسیار زیبایی برای خرید در آن وجود دارد. بازار ماهیفروشان کنار «اسکله صیادی» که در آن ماهیان تازه صید شده، برای فروش در اختیار مسافران و مردم محلی قرار میگیرند. از دیگر بازارهای مهم بندر کنگ، میتوان به بازار بندر در خیابان طالقانی که نمونههای مختلفی از صنایع دستی مردمان این دیار در آن بهچشم میخورد، اشاره کرد. «مجتمع تجاری بادگیر» نیز از دیگر بازارهایی محسوب میشود که میتوانید کالاهایی با قیمت مناسب از آن خریداری کنید. مجتمع بادگیر در خیابان شهید رجایی قرار دارد.
ساحل بندر کنگ
یکی از مناظر بسیار زیبایی که در بندر کنگ میتوانید شاهد آن باشید، حضور تعداد زیادی کشتی در اسکله و ساحل این بندر است. منظرهای با قایق و کشتیهای کوچک و بزرگ، پس زمینهای جذاب و منحصربهفرد، برای عکسهای شما محسوب میشود. علاوه بر آن، در ساحل بندر کنگ، پارکی به نام پارک «شهدای خلیج فارس» وجود دارد که قدم زدن در آن، همراه با نسیم دلنشینی که از روی خلیج فارس به ساحل میوزد، تجربهای درخشان از سفر به بندر کنگ برای شما بهوجود میآورد.
موزه مردم شناسی کنگ
برخی از بزرگان بندر کنگ، تصمیم گرفتند که برای محافظت از آیین دریانوردی، ابزار و وسایل و نقشههای دریانوردی را جمعآوری کنند و آنان را برای بازدید مردم و مسافران در معرض دید عموم قرار دهند. این موزه، در خانهای که با بادگیر و المانهای معماری بندر کنگ شناخته میشود ایجاد شد. علاوه برآن، انواع ظروف قدیمی نیز از آثار باارزش این موزه است. یکی از اتاقهای موزه مردمشناسی را با وسایل مختلف تزیین کردند تا نمادی از «اتاق حجله» باشد که از گذشتههای دور جزو رسوم ازدواج مردم این دیار بوده است. با بازدید از این موزه، مردمان بندر کنگ را بهتر و بیشتر میشناسید.
مسجد دو محرابه
بنای مسجد دو محرابه در غرب بندر کنگ قرار دارد. به نظر میرسد این بنا در گذشتههای دور هم مسجد بوده است و هم کاروانسرایی که ماهیگیران و کارکنان کشتیها در آن استراحت میکردند. کاوشها در اطراف این بنای تاریخی هنوز هم ادامه دارد؛ اما در حال حاضر وجود دو محراب در این مسجد، نشاندهنده رونق و آبادانی بندر کنگ در سالهای مختلف تاریخ است. این بنا را با مصالحی مثل سنگ و ساروج، در سه طبقه ساختهاند که این تعداد طبقات، همراه با معماری خاص مسجد، عظمت و شکوه آن را روایت میکند.
اقامت در بندر کنگ
برای اقامت در بندر کنگ، لمس زندگی در دل معماری محلی و سنتهای این دیار است. اقامتگاههای بومگردی در بندر کنگ، این امکان را فراهم میآورند تا گردشگران زندگی در بطن جامعه محلی و خانههای آنان را لمس کنند. علاوه بر همه این موارد، اگر در سفر خود، بهدنبال هیجان بیشتری میگردید، در سواحل بندر کنگ کمپ کنید. مکانهایی مثل «ساحل مکسر»، «ساحل بنود» و «کوه گنو» این امکان را برای گردشگران فراهم میکند.
غذاهای محلی بندر کنگ
تنوع غذای محلی مردم بندر کنگ و آداب مختلف پخت آن، در نوع خود بینظیر است. هر منطقه جغرافیایی منطبق با اقلیم خود، غذاهای مخصوص به خود را استفاده میکنند. به همین سبب، غذای معمول مردم بندر کنگ بیشتر شامل ماهی و خرما میشود. بهطور کلی غذاهای این منطقه به دو دسته خوراکیهای دریایی و غیردریایی تقسیم میشود.
غذاهای دریایی: در بندر کنگ انواع غذاهای دریایی وجود دارد و با توجه به اینکه در خلیج فارس حدود ۴۰۰ گونه ماهی زندگی میکنند که تعداد بسیاری از آنها خوراکی هستند، این تنوع غذاهای دریایی، کاملا منطقی بهنظر میرسد. نام برخی از غذاهای دریایی که پیشنهاد میکنیم حتما آنها را تجربه کنید؛ شامل «سوراغ»، «هواری»، «قلیهماهی»، «کتلتماهی»، «مطبق»، «مرگیه»، «تهچینماهی»، «ممخ»، «کتلت ماهی مرکب» و غذاهای تهیه شده از خرچنگ میشود.
غذاهای غیر دریایی: این نوع غذاها نیز بهوفور در بندر کنگ یافت میشود. «گوبولی» غذای معروف بندر کنگ است که با برنج، گوشت یا مرغ، نخود، پیاز و کشمش پخته میشود. علاوه بر آن، نانهای مختلفی در این منطقه پخت میشود. این نانها باید به شکلی طبخ شوند که مردان بندر کنگ، در سفرهای دریایی خود بتوانند از آنها استفاده کنند و همچنین رطوبت زیاد هوا، آنها را خراب نکند. «نام تموشی»، «نان خمیر»، «نان کپوک»، «رگاگ»، «بالاتوه»، «شل شلی» و... از این نوع هستند. علاوه بر نان، انواع ترشیجات مخصوص جنوب ایران و بندر کنگ وجود دارد که شامل «گلرم زنگی»، «ترشی انبه کال»، «ترشی انبوک» و... میشود.
سوغات بندر کنگ
مردم محلی بندر کنگ همواره در حال تلاش برای کسب روزی حلال هستند. زنان این منطقه، انواع صنایع دستی را برای فروش میسازند. با تهیه سوغات، میتوانید قطعهای از خاطرات سفر به شهر کنگ را همراه خود به خانه ببرید. سوغات بندر کنگ به چهار گروه عمده دستهبندی میشود. صنایع دستی تزیینی که شامل «خوس دوزی»، «کمان دوزی» و «گلابتون دوزی» میشود. گروه دیگر محصولاتی مرتبط با درخت نخل هستند که شامل «بافت حصیری» و زنبیلهای نگهداری خرما میشوند؛ از این میان، «گت» برای خرمای مرغوب، «کوراغ» برای خرمای بیهسته و «کفات» برای خرمای خراب استفاده میشود. گروه سوم، محصولاتی را در بر میگیرد که از خاک رس ساخته میشوند و چهارمین گروه، صنایع دستی مرتبط با ماهیگیری هستند؛ مثل «توربافی» و «گرگوربافی» که از لوازم صید ماهی محسوب میشوند.
«عروسکهای خمیری» از دستسازههای سنتی بندر هستند که مردم آنها را میسازند و به فروش میرسانند. بهدلیل همسایگی بندر کنگ با خلیج فارس، انواع صنایع دستی دریایی مثل منبتکاری روی صدف و صدفهای تزیینی نیز از جمله سوغات این منطقه محسوب میشوند. لباسهای مختلف محلی، دیگر سوغات محبوب مسافران است.
نظر شما