گروه ایرنا زندگی - کال جنی یا دره جنیان منطقه‌ای رمزآلود در شهر طبس در استان خراسان جنوبی است؛ دره‌ای زیبا، وهم‌ناک و پر از شگفتی که یکی از جاذبه‌های طبیعی مهم ایران به شمار می‌آید و به گفته بومیان، محل زندگی جن‌ها و ارواح است. در این مقصد مرموز و جذاب می‌توانید به تماشای طبیعت بی‌نظیر یا تمدنی باستانی بنشینید و تجربه‌ای متفاوت در دل کویر به دست بیاورید.
در مسیر رسیدن به دره جنیان که یکی از دیدنیهای طبس است، در همان ابتدای راه، چشمه‌ها، درختان نخل و نیزارهای زیبا شما را جادو می‌کنند و به‌سمت داخل دره می‌کشانند. این دره زیبا از سال ۱۳۹۶ با نام کال جنی در فهرست آثار طبیعی ملی ایران ثبت شده است و سالانه هزاران گردشگر داخلی و خارجی را به‌سمت خود جذب می‌کند. در ادامه در این مقاله با ما همراه باشید تا شما را با یکی از جاهای ترسناک ایران در طبس، تاریخچه، امکانات و تفریحات آن آشنا کنیم.
کال جنی کجاست؟
دره کال جنی از جاهای دیدنی استان خراسان جنوبی است و در ۳۲ کیلومتری شمال شهر طبس، در اطراف روستای ازمیغان و در امتداد خروجی قناتی در نزدیکی آن قرار دارد. جالب است بدانید که شهر طبس در گذشته بخشی از استان یزد بود؛ اما در تقسیم‌بندی‌های جدید در استان خراسان جنوبی قرار گرفت. این دره در موقعیت جغرافیایی E۵۶۵۰۰۴ N۳۳۴۹۲۴ شاهکاری از طبیعت است که سال‌ها هنرنمایی آب و باد آن را به وجود آورده است. فاصله طبس تا کال جنی تنها ۲۵ دقیقه است و شما می‌توانید به‌راحتی در سفر به این شهر از این دره ترسناک دیدن کنید. دره کال جنی با تهران ۸۹۰ کیلومتر فاصله دارد و برای رسیدن به آن باید حدود ۱۰ ساعت رانندگی کنید.
آدرس: استان خراسان جنوبی، جاده طبس – بشرویه، دوراهی استخرِ شاعر، روستای فشاه
مسیر دسترسی به کال جنی
برای رسیدن به کال جنی باید با هواپیما، اتوبوس، قطار، ماشین شخصی یا تورهای داخلی به طبس بروید. اگر با ماشین شخصی سفر می‌کنید، کوتاه‌ترین و بهترین مسیر این است که از تهران به سمنان بروید و سپس راه را به‌سمت طبس ادامه دهید. برای دسترسی به دره کال جنی طبس چند راه وجود دارد:
مسیر اول: از مسیر آسفالته از طبس به‌سمت شمال و شهر عشق آباد در بخش دستگردان حرکت کنید. پس از حدود ۲۰ کیلومتر به یک آبراهه می‌رسید؛ جایی که رودخانه ازمیغان پس از بیرون آمدن از کال جنی رسوبات خود را در بستر دشت بر جای گذاشته است. مسیر آبراهه را حدود پنج کیلومتر دیگر به‌سمت شمال ادامه دهید تا پس از گذر از چند پیچ به بخش‌های عمیق و تنگ دره کال جنی برسید.
مسیر دوم: در ۲۶ کیلومتری شمال شهر طبس از جاده اصلی جدا و وارد مسیر روستای ازمیغان شوید. پس از طی کردن حدود ۹ کیلومتر به مدخل دره رودخانه ازمیغان می‌رسید. مسیر را برای سه کیلومتر دیگر ادامه دهید تا به بخش‌های عمیق و تنگ دره کال جنی برسید.
مسیر سوم: در مسیر شهرستان طبس از جاده طبس - بشرویه خارج شوید. پس از عبور از جاده آسفالته در دوراهی استخرِ شاعر وارد جاده خاکی صاف و بدون پیچ‌وخم شوید تا به روستای زیبای فشاه برسید. نشانی روستا چشمه و نخلستان است. تنها ساکنان این روستا یک خانواده خادم امامزاده حسین بن جعفر صادق (علیه السلام) هستند که می‌توانید از آن‌ها راهنمایی بگیرید. این روستا ابتدای دره و متصل به کوه است؛ از همین نقطه وارد دره شوید یا به راه خود ادامه دهید و در میانه‌های جاده خاکی از طریق یک شکاف در دیواره دره وارد آن شوید.
تاریخچه کال جنی
شکل‌گیری دره کال جنی متاثر از عوامل بسیاری بوده است؛ عواملی چون بستر نرم‌فرسا (قابل فرسایش)، شیب زیاد طولی رودخانه، باران‌های فصلی و فراخاست (حرکت یک ساختار به‌سمت بالا) دائمی منطقه که در طول سالیان دراز، این پدیده زیبا را به وجود آورده‌اند.
عامل اصلی ایجاد دره کال جنی رودخانه ازمیغان است. این رودخانه پس از ورود به زمین‌های آبرفتی، بستر خود را گود کرده است؛ البته مقاومت سنگ‌ها در طول مسیر رودخانه باعث شده است تا پیچ‌وخم‌هایی نیز در مسیر شکل بگیرد. رودخانه به مرور زمان در عمق یک تنگه خودساخته، مسیر خود را ادامه داده است تا در نهایت به دشت طبس برسد. این تنگه همان کال جنی است که نشانه‌های فرسایش آبی به‌خوبی بر دیواره‌های آن هویدا است. کال جنی مجموعه‌ای از فرو رفتگی‌ها، برجستگی‌ها، حفره‌ها و شیارهای حاصل از فرسایش، خلل و فرج (منافذ و سوراخ های ریز) دیواره‌ها، پلکان‌ها، آبشارهای کوچک و حوضچه‌های آب است؛ آثاری که در کنار هم یک جاذبه شگفت‌انگیز را خلق کرده‌اند.
رودخانه ازمیغان از کوه‌های شتری در شمال طبس در راستای شمال غربی - جنوب شرقی سرچشمه می‌گیرد. این رودخانه در ابتدا بسیار کم‌آب است و پس از به هم پیوستن به دیگر آبراهه‌های سرازیر شده از کوه، در دره ازمیغان پرآب و به‌سمت دشت طبس سرازیر می‌شود. در حال حاضر سدی در بالادست روستای ازمیغان وجود دارد که آب رودخانه را برای مصارف کشاورزی مهار می‌کند. در پایین این سد رودخانه‌ای خشک دیده می‌شود که در هنگام بارندگی آب کمی در آن به جریان می‌افتد.
در غرب روستای ازمیغان رودخانه وارد دره‌ای عمیق و V شکل می‌شود و مسیری مستقیم را درون دره‌ای می پیماید که احتمالا گسل است. در این محدوده، لایه پروده (تشکیل شده از سنگ آهک و سنگ کنگلومرا یا سنگ جوش) و لایه اسفندیار (تشکیل شده از سنگ آهک پکتن‌دار (روشن و نازک لایه)، ماسه سنگ، سنگ رسوبی شیل و مارن) قرار دارند؛ لایه‌هایی که قدمت آن‌ها به دوره ژوراسیک (یکی از دوره‌های زمین‌شناسی (۱۹۹٫۶-۱۴۵٫۵ میلیون سال قبل) باز می‌گردد.
کوه‌های شتری تحت‌تاثیر پایانه شمالی گسل نایبند هستند و گسل‌های فراوانی به‌صورت شمال غربی - جنوب شرقی، به موازات یکدیگر در آن شکل گرفته‌اند. این گسل‌ها شیبی به‌سمت شمال شرق دارند. گسل ازمیغان در محل دیواره سد و گسل بهارستان در محل اتصال کوه به دشت از جمله این گسل‌ها هستند. رسوبات تراس‌های آبرفتی (عارضه ژئومورفولوژیکی تخت و مسطحی که عواملی چون رود، دریا، یخچال طبیعی و یغره آن را شکل می‌دهند) از این بخش به‌سمت دشت امتداد پیدا می‌کنند. از این نقطه به پایین، رودخانه در بستر کنگلومرایی و آبرفتی جریان می‌یابد و عمق زیاد و پیچ‌وخم‌های متعدد پیدا می‌کند. اینجا همان جایی است که به آن کال جنی می‌گویند.
علت نام‌گذاری کال جنی
نام رمزآلود دره کال جنی از دو بخش «کال» و «جنی» تشکیل شده است. کال به‌معنای دره یا مسیر ایجاد شده به‌وسیله سیلاب‌ها و جریان آب است. به گفته بومیان این منطقه این دره در گذشته بسیار ترسناک و محل زندگی ارواح و جنیان بوده؛ به همین دلیل بخش دوم به نام این دره اضافه شده است. شکل و ساختار دره به‌گونه‌ای است که وزش باد (به‌ویژه در هنگام شب که شدت بیشتری می‌گیرد) و عبور آن از میان شکاف‌های دره، باعث به وجود آمدن صداهای عجیب و غریبی می‌شود. اهالی این منطقه در گذشته در واقع صدای وزش باد را در میان سنگ‌ها می‌شنیدند؛ صداهایی عجیب و غریب و رعب‌انگیز که آن‌ها را از حضور جن‌ها در این دره مطمئن می‌کرد.
برخی نیز معتقد هستند که در گذشته، عده‌ای از پیروان میترائیسم این دره را به‌عنوان عبادتگاه خود انتخاب می‌کنند. آن‌ها شایعه جن‌زدگی این منطقه را انتشار می‌دهند تا مردم از حضور در این منطقه بترسند. آن‌ها به این طریق از آزار و اذیت دیگران در امان می‌ماندند.
البته یکی از دلایل دیگر این نام‌گذاری وجود حفره‌ها و تونل‌های عجیب در دل صخره‌های این دره است. بومیان معتقد بودند که این حفره‌ها، منازل اجنه هستند.
دره جنیان چه شکلی است؟
دره جنیان به‌شکل حرف V انگلیسی است. این دره که از معروف‌ترین دره‌های ایران به شمار می‌آید، یک کال اصلی و چند کال فرعی دارد. اولین کال دره از نخلستان شروع و به روستای ازمیغان منتهی می‌شود. پس از آن، کال اصلی آغاز و به کانال منتهی به قنات ختم می‌شود. آبی که در کال اصلی جریان دارد، از چشمه ازمیغان می‌آید و سرسبزی و زیبایی را به دره می‌بخشد. این آب در ادامه مسیر خود وارد کانالی می‌شود که به قنات می‌رسد و در اینجا کال را ترک می‌کند. بسیاری از افراد که به کال جنی سفر کرده‌اند، این دره را نسخه مینیاتوری گرند کانیون کشور آمریکا می‌دانند.
کال جنی، از مقاصد مشهور دره نوردی ایران، هشت کیلومتر طول دارد و با دیواره‌های بلند و پرشیب حیرت هر بیننده‌ای را بر می‌انگیزد. سه کیلومتر نخست رودخانه دره کال جنی از سنگ‌های آهکی پوشیده شده و دو کیلومتر میانی، شامل جاذبه‌های فرسایشی است. در سه کیلومتر پایانی نیز یک خشکه رود در بستر رسوبات آبرفتی وجود دارد. وزش نسیم خنک در این دره از بهترین ویژگی‌های کال جنی است؛ نسیمی که در این منطقه بیابانی، بهشتی بی‌بدیل به وجود آورده است. نام این پدیده طبیعی منحصربه‌فرد در سال ۱۳۹۶ با شماره ۳۵۰ در فهرست آثار طبیعی ملی ایران با نام دره جنی به ثبت رسیده است.
دیدنیهای کال جنی
کال جنی را یکی از عجایب ایران می‌دانند. زمانی که وارد این دره می‌شوید، دنیایی اسرارآمیز و عجیب را می‌بینید که ساعت‌ها شما را از تمام دغدغه‌های دنیای شلوغ و پرهمهمه دور می‌کند و لذت تجربه طبیعتی بکر را به شما پیشنهاد می‌دهد. در سفر به این دنیای افسانه‌ای با دیدنیهای بسیار جالب و متفاوتی روبه‌رو خواهید شد که امکان ندارد آن‌ها را فراموش کنید؛ از همین رو، می‌توان آن را یکی از بهترین مسیرهای طبیعت گردی ایران به شمار آورد.
نقش و نگارهای بی‌نظیر دره کال جنی
پس از ورود به دره متوجه نقش و نگارهایی روی دیواره‌های بلند می‌شوید؛ نقش و نگارهایی که به وجود آمدن این دره در طول هزاران سال و در اثر فرسایش آبی و بادی و حضور سیلاب را به شما نشان می‌دهند و حس و حالی از دوران باستان را در ذهن شما ایجاد می‌کنند. شواهد همچنین حاکی از این هستند که شاید در گذشته رودخانه‌ای خروشان نیز از اینجا گذر می‌کرده است.
دره عمیق کال جنی گاهی به‌شکل U و گاهی به‌شکل V به نظر می‌رسد. در این دره به بالا که نگاه کنید تنها بخش کوچکی از آسمان را در فاصله دو دیواره بلند می‌بینید؛ بخش کوچکی که در برخی از نقاط دره به‌دلیل نزدیک شدن دو دیواره به یکدیگر قابل‌مشاهده نیست.
دودکش‌ها و تنورهای جن
غارهای فرسایشی طبیعی، دودکش‌ها و تنورهای جن بخشی از زیبایی‌های کال جنی هستند که توسط فرسایش آبی و بادی در دیواره‌های رودخانه به وجود آمده اند.
دودکش‌ها و تنورهای جن از جمله اشکال و مناظر فرسایشی در این دره هستند که در نام‌گذاری آن نقش مهمی داشته‌اند. دودکش‌های جن به ستون‌های فرسایشی گفته می‌شود که حاصل فرسایش آبی در دیواره رودخانه هستند. تنورهای جن نیز استوانه‌های تو خالی حاصل از فرسایش هستند که در اثر ورود جریان‌های آب سطحی به داخل دره و فرسایش شدید در داخل رسوبات آبرفتی دیواره به وجود آمده‌اند. در گذشته کسی از علت طبیعی ایجاد شدن این اشکال خبر نداشت؛ به همین دلیل این دودکش‌ها و تنورها را به جن‌ها نسبت دادند و نام آن‌ها را دودکش و تنور جن گذاشتند.
جریان آب در بیابان
با پیش رفتن در دره کال جنی متوجه می‌شوید که این دره با دیگر نقاط بیابان طبس فرق دارد. در این دره برخلاف دیگر بیابان‌های استان خراسان جنوبی، آب نایاب نیست. وجود آبشارهایی کوچک و فرح‌بخش که در زبان بومی «شُلَن» خوانده می‌شوند، به‌علاوه حوضچه‌هایی کم‌عمق (۰٫۵ تا ۱٫۵ متر) برای آب‌تنی و رهایی از گرمای داغ دره جنیان، لذت گردش در این دره تاریخی را دو چندان می‌کنند.
جریان آب در دره کال جنی به‌صورت کاملا مهندسی شده به درون قنات هدایت می‌شود؛ به‌گونه‌ای که بیننده حس می‌کند این تونل توسط انسان‌ها ساخته شده‌اند. در همین قسمت دره، فرسایش به اوج خود می‌رسد و زیباترین و عجیب‌ترین نقوش، نگاره‌ها و برجستگی‌های کف دره رخ می‌کنند؛ نقوشی که نشان از جریان آب در سال‌های دور دارند. از این نقطه به بعد با قطع شدن آب تا چشم کار می‌کند بیابان است و بی‌آب و علفی.
حفره‌های شگفت‌انگیز
پس از عبور از گودال‌های آب در کال جنی همه‌چیز عادی به نظر می‌رسد؛ البته تا زمانی که به حفره‌های داخل دیواره‌ها برسید؛ حفره‌هایی که در ذهن بیننده سوال ایجاد می‌کنند و به نظر می‌رسد که در اثر فرسایش و به‌صورت کاملا طبیعی به وجود آمده‌اند؛ اما در واقع نشانه‌هایی از تمدن در این دره هستند.
کمی جلوتر بروید تا چاهی را ببینید که در ارتفاع دو متری از سطح زمین قرار گرفته است و می‌توان به داخل آن رفت؛ البته اگر شجاعت و جسارت کافی را داشته باشید. با استفاده از جای دست‌ها و حفره‌های داخل بدنه چاه، حدود هفت تا هشت متر بالا بروید تا وارد دنیای جدیدی شوید؛ دنیایی حیرت‌انگیز که باور آن مشکل است. در این نقطه از دره با تالاری روبه‌رو می‌شوید که در دو طرف آن دو دالان قرار دارد. این دالان‌ها هریک به اتاق‌هایی ختم می‌شوند. خطوط روی دیوارها نیز ردی از تیشه‌ها هستند؛ نشانه‌هایی که با لمس کردن آن‌ها از نزدیک بیشتر شگفت‌زده خواهید شد و این سوال بیش از پیش ذهن شما را درگیر خواهد کرد که چه کسی از کدام سرزمین به اینجا رسیده و چنین اثر بی‌نظیری را خلق کرده است؟
پس از عبور از تالار گویی حفره‌ها دوباره تکرار می‌شوند و باز سوال‌های تکراری در ذهن بیننده به وجود می‌آید؛ اما از یک نقطه به بعد دیگر خبری از چاه یا راه ورودی نیست و گویی طبیعت آن‌ها را با فرسایش و سیلاب‌های موسمی از بین برده است. در سال ۱۳۸۰ یک مربی صخره‌نوردی از فدراسیون کوهنوردی به کال جنی آمد تا پاسخ سوال‌های خود را در این مکان پیدا کند. وی موفق شد به داخل دیواره‌های دره دست پیدا کند و تمام آنچه که توانسته کشف کند، دالان، تالار و اتاقکی مشابه همان چیزی بود که در محل قبلی دیده شده است. عجیب‌ترین چیزی که در این دره وجود دارد، یک حلقه چاه عمیق در این حفره‌ها است که برای دسترسی به آب حفر شده است. در حال حاضر، انتهای این چاه، راه ورودی به فضاهای داخلی به شمار می‌آید.
گفته می‌شود که به احتمال زیاد تونل‌ها و حفره‌های کال جنی دست‌کند هستند و محل سکونت و چله‌نشینی زرتشتیان و یکتاپرستان (معروف به گبریان) بوده‌اند. تحقیقات همچنین نشان داده‌اند که زمان ساخت این تونل‌ها به دوره ساسانیان و پس از حمله اعراب به ایران بازمی‌گردد. یکی از جالب‌ترین نکات مربوط به این حفره‌ها و تونل‌ها، شباهت بسیار و مرتبط بودن آن‌ها به یکدیگر است.
امکانات و تفریحات کال جنی
کال جنی جاذبه‌ای طبیعی است و امکانات خاص در آن وجود ندارد؛ البته شما می‌توانید از امکانات محدود روستاهای اطراف مانند ازمیغان، فشاه و غیره استفاده کنید. در ادامه با ما همراه باشید تا شما را با تفریحات دره کال جنی آشنا کنیم؛ تفریحاتی که لحظاتی لذت‌بخش را برای شما رقم می‌زنند.
پیمایش دره
اگر می‌خواهید تمام شگفتی‌های کال جنی را به چشم ببینید، باید با صبر و حوصله این دره را بپیمایید. در این دره هر لحظه با تصویری جدید روبه‌رو می‌شوید؛ تصاویری که خاطره‌ای به‌یادماندنی از گشت‌وگذار در کال جنی را در ذهن شما ثبت می‌کنند. در پیمایش دره کال جنی طبس با رشته کوه شتری و سازندهای آهکی ژوراسیک آشنا می‌شوید و ممکن است فسیل‌های دو کفه‌ای، گسل‌ها و لایه‌های چین خورده را ببینید. راهپیمایی در دره عمیق و تماشای بستر حفر شده توسط رودخانه، سیلاب‌ها و آثار فرسایش از جمله تفریحات محبوب در کال جنی هستند.
آب بازی
آب جریان یافته در گودال‌های آب کال جنی فرصتی بی‌نظیر برای آب بازی را برای شما فراهم می‌کنند؛ تفریحی جذاب که در روزهای گرم سال همه اعضای خانواده به‌خصوص بچه‌ها را خوشحال خواهد کرد.
تماشای طبیعت اطراف
درست در بیرون کال جنی طبس با نخلستانی روبه‌رو می‌شوید که به‌صورت کاملا طبیعی در دل بیابان روییده است. با تماشای این نخلستان سرسبز تصویری متفاوت و زیبا از بیابان در ذهن شما نقش می‌بندد.
عکاسی
عکاسی از دره عمیق و تاریخی جنیان از آن دسته تجریباتی است که به هیچ جه نباید آن را از دست دهید؛ حتی اگر عکاس حرفه‌ای نباشید و با موبایل عکاسی کنید.
اقامت در کال جنی
امکانات اقامتی در کال جنی طبس وجود ندارد؛ البته شما می‌توانید در این منطقه کمپ کنید و تجربه‌ای ناب از شب‌مانی در طبیعتی بکر به دست آورید. برای کمپینگ در کال جنی وسایل لازم را به‌همراه داشته باشید و در هتلی با چشم‌انداز ستاره‌های آسمانی اقامت کنید. اگر اهل کمپینگ در طبیعت نیستید، به سراغ هتل‌های شهر طبس یا اقامتگاه‌های بومگردی در روستای ازمیغان و دیگر روستاهای اطراف در نزدیکی کال جنی بروید.
بهترین زمان بازدید از کال جنی
طقه کال جنی به‌دلیل موقعیت جغرافیایی خود دارای آب و هوای گرم، خشک و کویری است. بیشینه دما در تابستان به ۴۹ درجه سانتی‌گراد می‌رسد و در زمستان نیز دما تا ۵- درجه سانتی‌گراد کاهش می‌یابد. بیشتر ماه‌های سال در این منطقه خشک و کم باران هستند و بارش باران به‌صورت محدود تنها در فصل زمستان و ابتدای فصل بهار دیده می‌شود. تفاوت دمای بسیار تابستان و زمستان و همچنین روز و شب از ویژگی‌های مهم منطقه به شمار می‌رود.
بهترین زمان سفر به کال جنی طبس از دید بیشتر گردشگران فصل پاییز است؛ البته باید بدانید که جلوه طبیعت در هر فصلی از سال در این منطقه زیبا است.
در فصل بهار به‌خصوص در اوایل آن هوا آن‌قدر گرم نشده است که نتوان در کال جنی به کویرگردی و اکتشاف پرداخت. شما در این فصل می‌توانید قدم در دره بگذارید و از گشت‌وگذار لذت ببرید. با نزدیک شدن به روزهای آخر فصل بهار و فرا رسیدن فصل تابستان، دمای هوا افزایش می‌یابد و به‌طور کل می‌توان گفت که با توجه به آب و هوا تابستان زمان مناسبی برای سفر به کال جنی نیست.
فصل پاییز بهترین زمان سال برای کویرگردی است؛ زمانی که می‌توان گرمای ملایم خورشید را حس کرد و به‌راحتی به گشت‌وگذار پرداخت. فصل زمستان نیز زمان خوبی برای کاوش در کال جنی است؛ البته به شرطی که به فکر اقامت شبانه خود باشید. دما در شب‌های زمستانی بسیار سرد است و امکان کمپینگ در کال جنی وجود ندارد.
نکات بازدید از کال جنی
به گزارش وب گاه گردشگری کجارو، کال جنی منطقه‌ای مناسب برای عموم مردم علاقه‌مند به طبیعت گردی است که قدرت پیمایش مسیرهای هموار و ناهموار را دارند. این منطقه برای سالمندان و افراد توان‌یاب مناسب نیست؛ زیرا در مسیر سربالایی‌ها و سرپایینی‌های بسیاری وجود دارد.
در سفر به کال جنی یک دست لباس اضافه به‌همراه داشته باشید تا ار هوس آب‌تنی کردید، بدون دغدغه این کار را انجام دهید.
کفش مناسب پیاده‌روی، یک کوله‌پشتی سبک، آب آشامیدنی، یک میان‌وعده سبک و مقوی مثل خشکبار، داروهای عمومی، پاوربانک، کرم ضدآفتاب برای جلوگیری از آفتاب سوختگی، کلاه، دفترچه بیمه و کارت شناسایی را در سفر به کال جنی فراموش نکنید.
به‌تنهایی به کال جنی سفر نکنید. با یک راهنمای محلی به این منطقه بروید تا گم نشوید.
تحت هیچ شرایطی بدون راهنما به حفره‌های دیواره‌های دره وارد نشوید.
اگر شنا کردن بلد نیستید، فکر آب‌تنی در حوضچه‌های کال جنی را از سر بیرون کنید؛ زیرا در برخی از قسمت‌ها به‌طور ناگهانی عمق دره زیاد می‌شود.
اگر تمایل دارید که در کال جنی کمپ برگزار کنید، حتما کیسه خواب به‌همراه داشته باشید؛ زیرا در مناطق کویری مارها و حشرات زیادی وجود دارند که ممکن است به شما آسیب بزنند.
در سفر به کال جنی از دیگر جاذبه‌های شهرستان طبس و مزه کردن غذاهای محلی خراسان جنوبی مثل قورت بادمجان غافل نشوید.
مراقب محیط زیست باشید و چهره طبیعت را با ریختن زباله (ته‌سیگار، پوست میوه، پلاستیک، بطری آب معدنی و غیره) نازیبا نکنید.
نظر شما