دریاچه اوان قزوین؛ بهشتی بکر اما دست‌یافتنی

گروه ایرنا زندگی - دریاچه اوان یکی از این دریاچه‌های بکر طبیعی ایران در استان قزوین است که مانند نگینی زیبا در منطقه کوهستانی و خوش آب‌وهوای الموت قزوین می‌درخشد. نزدیکی دریاچه اوان به تهران این محل را به مکانی مناسب برای برگزاری تورهای طبیعت‌گردی یک‌روزه تبدیل کرده است و سالانه میزبان صدها گردشگر داخلی و خارجی است.

این دریاچه را که از تالاب‌های تحت حفاظت سازمان محیط‌زیست قرار دارد و در فهرست میراث ملی و طبیعی ایران نیز به ثبت رسیده است در ۷۵ کیلومتری شمال شرقی شهر قزوین می‌توانید دیدن ببنید. در سفر به استان قزوین و دریاچه‌گردی در دریاچه اوان هم‌سفر ما باشید.

دریاچه اوان کجاست؟

دریاچه اوان در شهر و دهستان معلم کلایه از توابع بخش رودبار الموت استان قزوین واقع است. این دریاچه در نیمه شمالی الموت، در دامنه کوه خشچال، در فاصله ۷۵ کیلومتری شمال شرقی شهر قزوین و در میان چهار روستای اوان، ورین، زوار دشت و زر آباد استان قزوین قرار دارد. این دریاچه که به نگین الموت مشهور است یکی از زیبایی‌های این منطقه است که در کنار قلعه الموت از مهم‌ترین جاهای دیدنی قزوین به شمار می‌روند.

مسیر دسترسی دریاچه اوان

مسیر دسترسی به دریاچه اوان این‌گونه است که باید اتوبان تهران قزوین را در پیش بگیرید. به ورودی قزوین و در اصطلاح مردم محلی، به میدان غریب کش رسیدید، سمت راستتان تابلوی الموت را می‌بینید. مسیر قزوین و الموت که مسیری تماشایی و پر از دشت‌های سرسبز و البته کوهستانی و صعب العبور و پر از گردنه های خطرناک و بسیار زیبا است را ادامه می دهید. از رجایی دشت که بگذرید و حدود سه ساعت که راه بپیمایید به یک دو راهی می‌رسید. یک راه به‌سمت الموت و راه دیگر به دریاچه اوان می‌رود. پس از طی هشت کیلومتر و گذشتن از روستای سرسبز زرآباد، گردنه آخر را که رد کنید، دریاچه اوان پیدا می‌شود.

فاصله قزوین تا دریاچه اوان: ۷۵ کیلومتر

فاصله تهران تا دریاچه اوان: ۲۱۵ کیلومتر

فاصله کرج تا دریاچه اوان: از آزادراه کرج - قزوین ۱۷۵ کیلومترِ

معرفی دریاچه اوان

دریاچه اوان با چشم‌اندازی زیبا و بی‌نظیر در میان چهار روستای «اوان»، «ورین»، «زواردشت» و «زرآباد» واقع شده است. اوان به‌معنای وان پر از آب و محل گرد آمدن آب است. این دریاچه بیش از ۷۰ هزار متر مربع مساحت دارد و عمق آن در عمیق‌ترین قسمت به حدود ۶ متر می‌رسد. این دریاچه از محیط خارج خود آبی را به‌طور مستقیم دریافت نمی‌کند و تنها منبع آن از آب نزولات جوی و چشمه‌های موجود در کف دریاچه هستند. همچنین، از سرریز آب دریاچه رود کوچکی تشکیل می‌شود که آب آن مورد استفاده کشاورزان روستاهای کوشک و آیین است.

گونه‌های گیاهی و جانوری دریاچه اوان

اگر از بالای کوه‌های اطراف به دریاچه نگاه کنید، اوان را محصور در پوشش گیاهی زیبایی خواهید دید. گیاهانی که تا پای کوه‌هایی مرتفع اطراف دریاچه ادامه می‌یابد و کوه‌های استوار نیز آن را همچون نگینی احاطه کرده‌اند.

در اطراف دریاچه اوان گونه‌های درختی چون بید، چنار، تبریزی ، سیب ، آلبالو، گیلاس، سنجد، فندق و گردو؛ گیاهان علفی مانند گون، کنگر، شیرین بیان وجود دارد. علاوه بر این‌گونه‌های مختلف دیگر از خانواده گرامینه و لگومینیوزه هم در حوزه آبخیز اوان دیده می‌شود. از گیاهان داخل دریاچه هم می‌توان به نی بن در آب (phararmites australis) و گیاهان غوطه ور خوشاب (potamageton crispus) و چنگال آبی (ceratophylum demersum) اشاره کرد.

حیات وحش اوان نیز شامل کل و بز که به‌علت شکار بی رویه و تخریب زیستگاه آنان کاهش چشمگیری یافته‌اند. پلنگ، خرس قهوه‌ای، روباه، شغال، گرگ، گراز، شنگ، سیاه گوش یا گربه وحشی، انواع عقاب‌ها، دال، دلیچه، شاهین، جغد، کبک، فاخته، دارکوب، سبزقبا، زاغی و انواع گنجشک سانان، قورباغه، لاک‌پشت، خرچنگ و… است. انواع ماهی از جمله قزل‌آلای رنگین، کپور و اردک ماهی نیز در این دریاچه زندگی می‌کنند.

تفریح در دریاچه اوان

پرنده‌نگری: دریاچه اوان برای علاقه‌مندان به حیات‌وحش، یکی از بهترین مقاصد پرنده‌ نگری ایران است چراکه در زمان کوچ پرندگان و در فصل پاییز پرندگانی چون قو، غاز و مرغابی به این محل مهاجرت می‌کنند و فرصتی مناسب برای تماشای آن به وجود می‌آید.

صید ورزشی: ماهی‌گیری در دریاچه اوان ممنوع است اما هرساله اداره نظارت بر حیات وحش اداره‌کل حفاظت محیط زیست قزوین بر اساس شرایط اکولوژی این تالاب در چندین نوبت مجوز ماهیگری در دریاچه را صادر می‌کند و که در این صورت صیدورزشی (بگیر و رها کن) انجام می‌شود و بسیاری از صیادان ورزشی و علاقه‌مندان به ماهی گیری از سراسر کشور در این برنامه ورزشی - تفریحی شرکت می‌کنند.

اسکیت روی یخ: از تفریح‌هایی که می‌توانید در این دریاچه انجام دهید ورزش مهیج اسکیت روی یخ است که در زمستان با توجه به برودت هوا و یخ زدن سطح آن انجام این فعالیت امکان‌پذیر است.

قایق‌رانی: در دریاچه اوان قایق‌های پدالی برای قایق‌رانی و لذت بردن از این تفریح فرح‌بخش وجود دارد.

کوه پیمایی: ارتفاعات اطراف اوان این فرصت را در اختیارتان می‌گذارند تا ضمن کوهنوردی اوان را از بالای بلندی ببنید و لذت ببرید.

عکاسی: زیبایی‌ها و مناظر اطراف اوان بهترین سوژه‌ها برای عکاسی کردن است. اگر اهل عکاسی هستید، ثبت چشم‌اندازهای زیبایی اوان به‌ویژه مه صبحگاهی بر فراز دریاچه را از دست ندهید.

بهترین فصل سفر به دریاچه اوان

در فصل بهار دریاچه اوان و طبیعت آن از زیبایی دوچندانی برخوردار و در فصل تابستان نیز تفرجگاهی مفرح برای گردشگران است. برای لذت بردن از هوای مطبوع و دلپذیر آن، طلایی‌ترین زمان برای دیدن اردیبهشت‌ماه تا مهرماه است. به‌علت ارتفاع بالای دریاچه و قرار گرفتن در دامنه کوه خشچال، آب و هوای دریاچه در زمستان و پاییز بسیار سرد است.

اقامت در دریاچه اوان

اگر قصد دارید شب را در کنار دریاچه بمانید و کمپ بزنید وسایل و لوازم لازم را با خود ببرید، چون اوان از شهر دور است. در فصول پاییز و زمستان دما بسیار پایین گاهی تا ۲۰- درجه سانتی‌گراد و در هنگام شب دما به ۱۲ - درجه سانتی‌گراد هم می‌رسد. پس اگر قصد کمپینگ در اطراف این دریاچه را دارید لباس گرم و مناسب به‌همراه داشته باشید.

اگر هم می‌خواهید شب را در اقامتگاه سپری کنید، اقامتگاه‌های بومگردی متعددی در منطقه الموت و در روستاهای نزدیک دریاچه مانند زرآباد و وربن وجود دارد که می‌توانید شب را در آن‌ها بمانید تا با حوصله و وقت بیشتری این منطقه خوش آب‌وهوای قزوین را بگردید.

امکانات دریاچه اوان

در کنار دریاچه اوان امکانات گردشگری چندانی برای بازدیدکنندگان وجود ندارد. بهتر است ناهار و شام و وسایل مورد نیاز را با خودتان ببرید. در کنار دریاچه تخت‌هایی برای نشستن و صرف چای، سرویس‌های بهداشتی و محل‌هایی برای چادر زدن مسافران وجود دارد و فضایی نیز برای پارک خودروهای گردشگران در نظر گرفته شده است.

بهتر است بدانید که هم در رجایی دشت و هم معلم کلایه (۱۱ کیلومتر بعد از دو راهی دیکین) کافه و رستوران‌های کنار میسر وجود دارد که می‌توانید صبحانه را صرف کنید.

نگران تمام شدن بنزین خودروتان نباشید؛ چراکه رجایی دشت و معلم کلایه هر دو پمپ بنزین دارند.

نکاتی که در بازدید از دریاچه اوان باید رعایت کنید

به‌دلیل حفظ اکوسیستم دریاچه اوان صید و شکار در این محل ممنوع است. پس به‌منظور حفظ حیات وحش و محیط زیست این دریاچه از این کارها جدا خودداری کنید.

شنا کردن در دریاچه اوان ممنوع به‌دلیل رسوبات کف دریاچه و گیاهان موجود ممنوع است و یک فعالیت پر خطر برای گردشگران محسوب می‌شود.

تهدیدات زیست‌محیطی دریاچه اوان

به گزارش وب گاه گردشگری کجارو، دریاچه اوان تنها تفرجگاه و مکانی تفریحی برای گردشگران و مسافران نیست بلکه از اقلیمی و اقتصادی اهمیت بسزایی به‌ویژه برای مردمان منطقه دارد و هر نوع تغییر در وضعیت دریاچه اوان، زندگی مردم و زیست بوم ناحیه را به‌شدت تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، تا جایی که اگر این دریاچه وجود نداشته باشد، بخش زیادی از محصولات کشاورزی و اقلیم الموت تحت‌تاثیر قرار گرفته از میان خواهد رفت و اقتصاد منطقه دچار چالش خواهد شد.