گروه ایرنا زندگی - اهمیت دادن به حرف دیگران از همان دوران کودکی در اغلب ما نهادینه شده است؛ همان وقتی‌که معلم یا والدینمان ما را با قید و شرط دوست داشتند و به ما می‌گفتند: "اگر این کار را بکنی دیگر دوستت نداریم!" آنها با این رفتارها، از همان کودکی به ما یاد دادند که برای تأیید دیگران باید طبق نظر و سلیقه آنها عمل کنیم. فارغ از این، ما آدم‌ها به‌عنوان یکی از نیازهای روان‌شناختی مزلو، به دنبال عشق و پذیرش از سوی دیگران هستیم که این مسئله تا حدودی طبیعی و قابل‌درک است اما بااین‌حال، درنهایت باید یاد بگیریم که بیش از اهمیت به حرف دیگران، آنچه خودمان آرزوی آن راداریم را در درون خود پیدا کنیم.
اهمیت ندادن به نظر دیگران به چه معناست؟
زندگی برای خود یعنی بدون توجه به عقاید دیگران، برای خودتان زندگی کنید؛ این یعنی زندگی‌ای که با آن همسو هستید و دوستش دارید اما زندگی برای دیگران می‌تواند به معنای این باشد که کاری را برای راضی کردن دیگران انجام دهید که در این صورت شما دیگر خود واقعیتان نیستید و صرفاً کارهایی را انجام می‌دهید که برای دیگران مهم است. دقت کنید «زندگی برای خود و نه دیگران» به این معنا نیست که باید بدون نظر یا کمک دیگران یک زندگی خودخواهانه داشته باشید بلکه بدان معناست که باید یاد بگیریم که نیازهای خود را در اولویت قرار دهیم و انتخاب‌هایی انجام دهیم که باارزش‌های ما همسو باشد.
چرا نظر دیگران را مقدم می شماریم؟
اغلب ما به دلیل چشم و هم‌چشمی، ترس از دست دادن دوستان، ترس از قضاوت دیگران یا ترس از آبرو، خودمان را تحت‌فشار قرار می‌دهیم تا دیگران را راضی نگه‌داریم. اهمیت دادن به حرف مردم از قدیم الأیام وجود داشته است. دکتر احمد حلت، روانشناس تربیتی و بنیان‌گذار تکنیک‌های موفقیت در ایران در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا می‌گوید: «در طول تاریخ اغلب مردم درباره دیگران قضاوت و گفت‌وگو می‌کردند اما امروزه فضای مجازی این امکان را فراهم کرده تا ما بیشتر درباره دیگران قضاوت کنیم و در مقابل، بیشتر به حرف و نظر دیگران اهمیت دهیم.»
به گفته حلت، فضای مجازی باعث شده تا ما به خودمان اجازه دهیم درباره زندگی همه آدم‌ها حرف بزنیم. با این حال، اگرچه عده‌ای زندگی‌شان را وسط فضای مجازی می‌گذارند و این‌ها خودشان می‌خواهند که قضاوت شوند اما این ما هستیم که باید دست از قضاوت دیگران برداریم. واقعیت این است که اگر ما بتوانیم قضاوت درباره دیگران را به تأخیر بیندازیم، زندگی‌مان شکل و شمایل بهتری پیدا می‌کند. در دین مبین اسلام قضاوت درباره دیگران به‌طور صریح نهی شده است. به همین خاطر حدیث درباره قضاوت از جانب امامان و معصومین زیاد است. در روایتی از امام صادق (ع) آمده است که: "هر قضاوت کننده‌ای که بین دو نفر قضاوت کند و خطا نماید، تمام زمین و زمان دست در دست هم می‌دهند تا این اتفاق برای خود او رخ دهد."
این روانشناس تربیتی قضاوت مردم را عاملی برای اهمیت دادن به حرف دیگران می‌داند و می‌گوید: «مردم اغلب برای بر حذر بودن از قضاوت مردم سعی می‌کنند زندگی‌شان را بر اساس نظر آنان پیش ببرند اما این راه اشتباه است چراکه با پیش بردن زندگی بر اساس حرف مردم هم قضاوت‌ها تمام نخواهد نشد و برخی از مردم همیشه حرف برای قضاوت اطرافیان دارند.»
چگونه بدون توجه به حرف دیگران برای خودمان زندگی کنیم؟
حلت در پاسخ به این سؤال می‌گوید: «ما باید بدون توجه به حرف دیگران، درست مثل یک رهبر ارکست پشت به جمعیت و رو به اهدافمان آنچه درست و خوب است را انجام دهیم چراکه بااهمیت دادن به حرف مردم تنها خودمان را نابود می‌کنیم و اولین جا اعتمادبه‌نفس خودمان را نشانه می‌گیریم و بعدازآن حالمان خراب می‌شود.»
حلت در توصیه‌ای به مردم می‌گوید: «همه مردم سرزمین باید یاد بگیرند که کمی با صدای آهسته بخندند؛ شادباشیم اما قرار نیست که این شادی را در معرض عموم قرار دهیم. امام علی (ع) در حدیثی می‌فرمایند که در برابر فقیر دم از مالت نزن، در برابر بیمار سلامتی‌ات را به رخ نکش، در برابر غصه‌دار خوشحالی نکن و در حضور افراد بی بچه از بچه‌ات تعریف نکن. من این روایت را تعمیم می‌دهم به آدم‌هایی که بدون توجه به دیگران تفریح و رفاه خود را در شبکه‌های اجتماعی با دیگران به اشتراک می‌گذارند اما چه دلیلی دارد که ما شادی و خوشی خودمان را به دیگران نشان دهیم.»
او ادامه می‌دهد: «حواستان باشد اگر زندگیتان را وسط فضای مجازی با دیگران به اشتراک گذاشتید، باید عواقب آن مثل قضاوت و حرف مردم را هم بپذیرید اما در بقیه موارد، آدم‌هایی که سرشان به زندگی خودشان است و نمی‌خواهند دل کسی را بسوزانند باید بدانند که همیشه حرف مردم بوده و هست اما ما باید آنقدر سرگرم دوست داشتن آدم‌هایی که دوستمان دارند باشیم که خودمان را درگیر نفرت پراکنی و اختلال روحی خیلی از آدم‌ها نکنیم.»
راهکارهای برای اهمیت ندادن به حرف مردم
در واقعیت، بیشتر ما تمایل طبیعی داریم که به فکر و نظر مردم اهمیت دهیم اما گاهی حرف دیگران ما را از مسیر و اهداف اصلی زندگی‌مان دور می‌کند؛ بنابراین لازم است تا با راهکارهایی از اهمیت دادن به حرف‌های دیگران اجتناب کنیم.
از مقایسه خود با دیگران دست‌بردارید
مقایسه خود با دیگران و تمرکز بر آنچه دیگران در مورد شما فکر می‌کنند برای سلامت روان مضر است. شادترین افراد حتی به دیگران فکر نمی‌کنند، آنها روی خودشان و بهتر بودن نسبت به قبل تمرکز می‌کنند. اگر متوجه شدید که انرژی ذهنی‌تان صرف فکر و نظر دیگران شده، با تمرکز بر اهداف و علایق خود بدون توجه به نظر دیگران به مسیر خود ادامه دهید و کاری که فکر می‌کنید درست است و به آن علاقه‌مندید را انجام دهید.
خودتان را بشناسید
وقتی می‌خواهید کاری انجام دهید از خودتان بپرسید واقعاً چه چیزی را دوست دارید و چه می‌خواهید؟ در مورد تصمیماتی که راجع به شغل، ازدواج و تفریحات خود می‌گیرید از خودتان سؤال کنید که واقعاً آنها را دوست دارید یا به خاطر حرف مردم می‌خواهید آنها را انتخاب کنید؟ به خودتان اجازه دهید چیزهایی که دوست دارید و فکر می‌کنید درست است را انجام دهید و از خودتان بپرسید: "اگر این‌قدر نگران قضاوت و حرف دیگران نبودم، چه چیزی را دنبال می‌کردم یا چه‌کاری را انجام می‌دادم."
از زندگیتان لذت ببرید
شما فقط ۲۴ ساعت در روز فرصت دارید، زمان محدودی که می‌توانید لذت آن را بااهمیت دادن به حرف دیگران به‌راحتی از دست بدهید. این در حالی است که شما هرچقدر زمان بیشتری را صرف انجام کارهای موردعلاقه‌تان کنید، زمان کمتری برای نگرانی در مورد آنچه دیگران در مورد شما فکر می‌کنند، صرف می‌کنید.
از فضای مجازی فاصله بگیرید
اگر دنبال کردن یک پیج اینستاگرامی شما را از زندگی فعلی‌تان ناامید می‌کند یا به شما احساس بدی می‌دهد، دنبال کردن او را متوقف کنید. همچنین اگر هرلحظه به فکر پست گذاشتن از زندگی روزمره خود در فضای مجازی هستید و به دنبال آن، هرلحظه موبایلتان را چک می‌کنید تا تعداد لایک‌ها و کامنت‌هایتان را بررسی کنید، این را نشانه‌ای برای اهمیت دادن به نظر مردم و پذیرش از سوی آنان بدانید و برای اجتناب از این کار مدتی از فضای مجازی فاصله بگیرید.
نظر شما