از جمله اسرار جالب منظومه شمسی این است که به نظر میرسد یک سیاره بزرگ و یخی در مناطق بیرونی مجموعه کیهانی ما، فراتر از نپتون وجود دارد. این جهان فرضی که دانشمندان آن را سیارۀ نهم نامیدهاند جنجال زیادی برانگیخته است. زمینههای گرانشی این سیاره وجود دارند اما هنوز خود آن سیاره رؤیت نشده است. سیارۀ نهم هر ۷ هزار و ۴۰۰ سال زمینی یک بار دور خورشید میچرخد. آخرین محاسبات نشان میدهد که این سیاره تقریباً شش برابر زمین جرم دارد و احتمالاً یک اَبَرزمین سنگی یا یک نپتون کوچک است. بعد از ۱۸۴۶ که سیارۀ نپتون کشف شد، دیگر هیچ سیاره جدیدی برای منظومۀ شمسی کشف نشده است.
اما این نظریه مخالفانی هم دارد. برخی معتقدند که منطق گرانشی موجود در منظومۀ شمسی وجود این سیارۀ را لزوماً اثبات نمیکند و فرض وجود چنین سیارهای حاصل خطاهای رصد و تخمینهای گرانشی است.
اما در طول سالها، منتقدان بر این باور بودند که چیزی که به عنوان سیاره نهم شناخته میشود، چیزی بیشتر از آثار رصدی نیست. به گفته منتقدان، شکلبندی آشکار مدار اجسام دور نشان دهنده تأثیر یک جهان غیبی نیست و در عوض نتیجه سوگیری های طبیعی در بررسی آسمان است.
بیش از یک قرن است که بحث دربارۀ وجود یک میدان گرانشی که بر نپتون وارد میشود بحث و جدل وجود دارد. فراتر از نپتون مجموعۀ بزرگی از اجرام یخی وجود دارند که که مدارهای گرانشی شدیدی دارند. در سال ۲۰۱۶ شش تا از این اجرام یخی کشف شدند. مدار این اجرام به شدت کج میشد و این یعنی یک جرم بزرگتر در حال اثرگذاری بر مدار حرکتی این اجرام است. از اینجا بود که فرض وجود سیارۀ نهم جدیتر شد. اما ماجرا به همین جا ختم نشد.
در این زمنیه بخوانید:
خوشهبندی مدارها لزوماً چنین فرضی را اثبات نمیکند. طی پنج سال گذشته ، چندین تیم با استفاده از مجموعههای مختلف داده به طور مکرر به این نتیجه رسیدهاند که شواهدی که به سیاره نهم اشاره میکند چیزی بیش از یک اثر مشاهده ای نیست. اما مطالعات جدید بیشتر و بیشتر احتمال وجود یک جرم بزرگ با اندازهای بین نپتون و زمین را اثبات میکنند. وجود چنین جرمی که حدود ۶ برابر زمین استُ میتواند انحرافات در مدارهای حرکتی اجرام فراتر از نپتون را توضیح دهد. تخمینهای قبلی این بود این جرم باید ۱۰ برابر زمین باشد. اما یافتههای جدید نشان میدهند که این سیاره نزدیکتر از چیزی است که قبلا تصور میشد. اما علیرغم فرضیه های همگرا، متخصصان این حوزه در مورد وجود سیاره نهم به نتیجهای نرسیدهاند.
اگر این سیاره وجود داشته باشد، درخشندگی آن به طرز ناخوشایندی با تودههای درخشان ستارگان پس زمینه ترکیب میشود و همین باعث میشود که تشخیص دادن آن بسیار دشوار شود.
گشت و گذار در میدان های ستارهای راهی نیست که اخترشناسان می توانند این سیاره را در آسمان تشخیص دهند. ماهواره پیمایشی سیاره ناس (TESS) ، که مشغول جستجوی سیارههایی است که به دور ستارگان دیگر میچرخند، ممکن است سیاره نهم را مورد توجه قرار دهد زیرا مناطقی را که شامل مدار فرض شده سیاره است، اسکن میکند. در سال ۲۰۱۹، ستاره شناسان پیشنهاد کردند که پردازش هوشمندانه دادهها میتواند اجرام دور منظومه شمسی را از مشاهدات TESS خارج کند.
بسیاری از ستاره شناسان معتقدند که شانس شکارچیان سیاره برای یافتن سیاره نهم در رصدخانهای که در حال حاضر در بالای کوه شیلی در حال ساخت است خیلی بیشتر خواهد بود. این تلسکوپ ۸.۴ متری با میدان دید وسیع هر چند شب یکبار از تمام آسمان قابل مشاهده عکس می گیرد. از سال ۲۰۲۳، این رصدخانه به منجمان اجازه میدهد تا حرکت میلیونها اجرام آسمانی، از جمله زبالههای فضایی، سیارکها، دنباله دارها، تلسکوپهای جاسوسی، ستارگان و شاید حتی سیاره نهم را ردیابی کنند.
منبع: THE NATIONAL GEOGRAPHIC
نظر شما