راهنمای خرید گوشی برای تابستان ۱۴۰۰

تابستان فرصت خوبی برای خرید یک گوشی جدید به نظر می‌رسد. در این بازار آشفته و رنگارنگ، خرید یک گوشی موبایل به‌صرفه و قدرتمند می‌تواند به یک چالش بزرگ تبدیل شود.

بازار تلفن‌های هوشمند در ایران با بحران‌های متعددی مواجه است؛ از نوسان باورنکردنی قیمت دلار تا انحصاری که قیمت برخی محصولات را تحت تاثیر قرار می‌دهد و مانع ورود گروهی از تولیدکنندگان می‌شود. با وجود همه مشکلاتی که وجود دارد اما بازار تلفن‌های هوشمند در ایران به فعالیت خود ادامه داده و هنوز هم رونق قابل توجهی دارد. با شیوع ویروس کرونا و مجازی‌شدن کلاس‌های مدرسه و دانشگاهی در سراسر ایران، استقبال برای خرید تلفن‌های هوشمند شدت گرفت. با این حال بسیاری از مردم هنوز هم به خرید تلفن‌های هوشمند نیاز دارند و حتی گروهی هم هستند که این کار را از روی سرگرمی انجام می‌دهند.

تا همین چند سال پیش خرید یک گوشی موبایل بی‌نظیر کار دشواری نبود. برندهای فعال در بازار آن‌قدر زیاد نبودند که مشتری‌ها را به یک چالش بزرگ دعوت کنند و رقابت انحصارطلبانه‌ای وجود داشت که تنها چند برند شناخته‌شده در آن حضور داشتند. حالا اما بازار تغییر کرده است. تولیدکننده‌های کوچک و بزرگ در کنار یکدیگر تلاش می‌کنند تا بهترین گوشی‌های بازار را با پایین‌ترین قیمت ممکن تولید کنند و خرید تلفن هوشمند را به یک پروژه نفس‌گیر تبدیل کرده‌اند.

از سوی دیگر، حالا با تلفن‌های هوشمند میان رده‌ و حتی پایین‌رده‌ای مواجه هستیم که نه تنها امکانات بهتری از پرچمداران گران‌قیمت چند سال پیش دارند بلکه آن‌قدر نزدیک به یکدیگر هستند که انتخاب یکی از آن‌ها نیازمند به مطالعه دقیق امکانات همه رقبا است. در این راهنمای خرید گوشی موبایل به شما کمک می‌کنیم که تا بهترین تلفن‌های هوشمند هر رده قیمتی بازار را پیدا کنید.

گوشی‌هایی که در راهنمای خرید گوشی برای تابستان ۱۴۰۰ معرفی می‌شوند، ترکیب درستی از بهترین محصولات بازار هستند.

Nokia C3 – 16GB

راهنمای خرید گوشی برای تابستان ۱۴۰۰

قیمت: حدود دو میلیون تومان

نوکیا برای تسلط بر بازارهای جهانی تمرکز ویژه‌ای روی محصولات پایین‌رده دارد و به همین دلیل حساب ویژه‌ای روی سری گوشی‌های C باز کرده است. جدیدترین مدل این مجموعه با نام C3 از مدتی پیش در بازار ایران عرضه شده و قیمت قابل قبول و رقابتی‌اش به آن کمک می‌کند تا ارزان‌ترین تلفن هوشمند بازار باشد که ارزش خرید قابل توجهی دارد.

این تلفن هوشمند که در آگوست ۲۰۲۰ معرفی شد، به صفحه نمایشی ۶ اینچی مجهز شده که تراکم پیکسلی ۲۷۰ پیکسل در هر اینچ را میزبانی می‌کند. با این حال حاشیه صفحه نمایش نوکیا C3 اندکی زیاد است و به همین دلیل تنها ۷۵ درصد از پنل جلویی این تلفن هوشمند به صفحه نمایش آن اختصاص پیدا کرده که با باطری ۳هزار میلی‌آمپری قابل قبول به نظر می‌رسد. حافظه داخلی نوکیا C3 تنها ۱۶ گیگابایت است و به دو گیگابایت حافظه موقت هم مجهز شده اما تا ۱۲۸ گیگابایت از حافظه جانبی هم پشتیبانی می‌کند.

دوربین اصلی جدیدترین پایین‌رده نوکیا کیفیتی ۸ مگاپیکسلی دارد و دوربین سلفی‌اش تصاویری با کیفیت ۵ مگاپیکسل را ثبت می‌کند. اگر انتظار زیادی از تلفن هوشمند خود ندارید، این تلفن هوشمند که با اندروید ۹ به بازار عرضه شده انتخاب جذابی به نظر می‌رسد.

Nokia 3.2 – 64GB

راهنمای خرید گوشی برای تابستان ۱۴۰۰

قیمت: حدود دو میلیون و۹۰۰ هزار تومان

نوکیا با مدل 3.2 در بازار پایین‌رده‌ها هم حرف‌های زیادی برای گفتن دارد. پردازنده اسنپدراگون ۴۲۹ با سه گیگابایت رم و باطری ۴۰۰۰ میلی آمپری از مهم‌ترین ویژگی‌های سخت‌افزار تلفن هوشمندی هستند که با یک صفحه نمایش ۶.۲ اینچی به بازار عرضه شده است. تراکم پیکسلی ۲۶۹ پیکسل در هر اینچ 3.2 عدد چندان دلگرم‌کننده‌ای نیست اما دوربین ۱۳ اصلی ۱۳ مگاپیکسلی آن کیفیت مطلوبی دارد. این مدل با دوربین سلفی ۵ مگاپیکسلی عرضه شده و می‌توان گفت برای عکاسی‌های معمولی یک گزینه منطقی به نظر می‌رسد.

فراموش نکنید که 3.2 با طراحی تماما پلاستیکی ساخته شده و با ضخامت نسبتا زیاد ۸.۶ میلی‌متری وزن قابل قبولی دارد. برخلاف مدل 2.2 که از حسگر اثرانگشت بی‌بهره بود، با خرید 3.2 می‌توانید از حسگر اثر انگشت هم استفاده کنید. این تلفن هوشمند اندکی قدیمی به نظر می‌رسد و اوایل سال ۲۰۲۰ معرفی شده اما هنوز هم یکی از بهترین انتخاب‌های موجود در رده قیمتی خودش لقب می‌گیرد.

Nokia 3.4 – 64GB

راهنمای خرید گوشی برای تابستان ۱۴۰۰

قیمت: حدود دو میلیون و ۹۵۰هزار تومان

تفاوت‌های زیادی میان دو مدل 3.2 و 3.4 وجود ندارد و به همین دلیل خرید کاربرانی که به داشتن یک تلفن هوشمند جدید نیازی ندارند، شاید بهتر باشد توجه چندانی به نوکیا 3.4 نداشته باشند. اگرچه صفحه نمایش ۶.۴ اینچی این تلفن هوشمند که از پنل IPS استفاده می‌کند با تراکم پیکسلی ۲۶۹ ارائه شده و به نظر نمی‌رسد که کیفیت بی‌نظیری داشته باشد اما به واسطه روشنایی ۴۰۰ نیت می‌تواند در زیر نور آفتاب عملکرد قابل قبولی ارائه دهد. پردازنده اسنپدراگون ۴۴۰ این تلفن هوشمند به فناوری ۱۱ نانومتری مجهز شده و حافظه داخلی ۶۴ گیگابایتی آن با کمک ۳ گیگابایت حافظه موقت کامل می‌شود.

نوکیا برای 3.4 از سه دوربین اصلی استفاده کرده که به ترتیب ۱۳ و ۵ و ۲ مگاپیکسل کیفیت دارند. دوربین سلفی این تلفن هوشمند هم کیفیت ۸ مگاپیکسلی دارد. باتری ۴۰۰۰ میلی‌آمپری 3.4 خیال کاربر را از بدون دغدغه پشت سرگذاشتن یک روز طولانی و دشوار راحت می‌کند اما قابلیت شارژ سریع را ندارد. با مقایسه سریع سخت‌افزار این تلفن هوشمند با نوکیا 3.2 متوجه می‌شوید که نمونه قدیمی‌تر اندکی به‌صرفه‌تر به نظر می‌رسد.

Samsung Galaxy A02s – 32GB

راهنمای خرید گوشی برای تابستان ۱۴۰۰

قیمت: حدود سه میلیون تومان

تلفن‌های هوشمند سامسونگ در رده‌های قیمتی پایین حرفی برای گفتن در برابر رقبای شناخته‌شده خود ندارند. اما A02s یک استثنا به نظر می‌رسد. این گوشی جذاب سامسونگ امکانات قابل قبولی دارد و به همین دلیل یکی از گزینه‌های جذاب در رده قیمتی خودش لقب می‌گیرد. سامسونگ برای این تلفن هوشمند از یک صفحه نمایش ۶.۵ اینچی با پنل PLS استفاده کرده که تراکم پیکسلی قابل قبول ۲۷۰ پیکسل در هر اینچ را ارائه می‌دهد. پردازنده اسنپدراگون ۴۵۰ این تلفن هوشمند به فناوری ۱۲ نانومتری مجهز شده و با کمک ۳ گیگابایت حافظه موقت به پردازش بهتر دستورات کاربر کمک می‌کند.

سه دوربین با کیفیت‌های ۱۳، ۲ و ۲ مگاپیکسلی برای A02s در نظر گرفته شده که اگرچه کیفیت بی‌نظیری ندارند اما کاربردی به نظر می‌رسند. شاید حافظه داخلی ۳۲ گیگابایتی این تلفن هوشمند برای برخی از کاربران آزاردهنده باشد اما باطری ۵۰۰۰ میلی‌آمپری A02s که با کمک درگاه Type-C شارژ می‌شود فرصت‌های جذابی را در اختیار کاربر قرار می‌دهد. بدنه A02s کاملا از پلاستیک ساخته شده و کیفیت قابل قبولی دارد.

Galaxy A12 – 64GB

راهنمای خرید گوشی برای تابستان ۱۴۰۰

قیمت: حدود چهار میلیون تومان

جدیدترین میان‌رده اقتصادی سامسونگ احتمالا در مقایسه با رقبای قدرتمندی که دارد، چندان پیروز نباشد اما واقعیت آن است که به دلیل اعتمادی که کاربران به تولیدکننده کره‌ای دارند به محبوبیتی دست‌نیافتنی دست پیدا کرده است. صفحه نمایش ۶.۵ اینچی A12 اگرچه با تراکم پیکسلی ۲۷۰ پیکسل به بازار عرضه شده اما از پنل IPS بهره می‌برد. این تلفن هوشمند از چهار دوربین با کیفیت‌های ۴۸ مگاپیکسل، ۵ مگاپیکسل و دو دوربین ۲ مگاپیکسلی یاری می‌گیرد و دوربین سلفی ۸ مگاپیکسلی‌اش هم عکس‌های باکیفیتی ثبت می‌کند.

باطری ۵هزار میلی‌آمپری A12 از فناوری شارژ سریع پشتیبانی می‌کند و حافظه ۶۴ گیگابایتی آن از ۴ گیگابایت حافظه موقت هم یاری می‌گیرد. سامسونگ این تلفن هوشمند را در سه رنگ آبی، سفید و مشکی عرضه کرده و بدنه‌ای کاملا پلاستیکی را برای آن در نظر گرفته است. بخش عظیمی از محبوبیت A12 در بازار ایران به محبوبیت غیرقابل انکار برند کره‌ای در بازار ایران اشاره دارد و نیازی به یادآوری نیست که این تلفن هوشمند در مقایسه با سایر محصولات بازار قدرت چندانی ندارد اما محبوبیت بی‌سابقه‌ای را به دست آورده است.

Poco M3 – 128GB

راهنمای خرید گوشی برای تابستان ۱۴۰۰

قیمت: حدود چهار میلیون و۱۰۰هزار تومان

شرکت پوکو به‌عنوان زیرمجموعه‌ای از شیائومی که محصولاتی متفاوت و ارزان‌تر از این تولیدکننده چینی را به بازار عرضه می‌کرد از مدتی پیش مستقل شده و حالا به‌عنوان یک تولیدکننده جدید وارد بازار شده است. پوکو که تمرکزش را به صورت کلی روی بازار هند قرار داده و همین حالا یکی از صاحبان اصلی بازار هند به نظر می‌رسد، با دو مدل جدید وارد بازار ایران شده یکی از آن‌ها M3 لقب می‌گیرد. این تلفن هوشمند تقریبا ۲۰۰ گرمی به بدنه‌ای کاملا پلاستیکی مجهز شده و از ۱۲۸ گیگابایت حافظه اصلی در کنار ۴ گیگابایت حافظه موقت استفاده می‌کند.

پردازنده یازده نانومتری M3 به صفحه نمایش ۶.۵ اینچی‌اش که ۳۹۵ پیکسل در هر اینچ دارد، کمک می‌کند تا بهترین کیفیت ممکن از بازی‌های موبایلی را نمایش دهد. تلفن هوشمند M3 دارای سه دوربین در پشت گوشی است. باطری ۶هزار میلی‌آمپری و شارژ سریع ۱۸ واتی به کاربر کمک می‌کند تا برای دو روز شلوغ و پردردسر نگران نباشد و نسخه ۱۲ رابط کاربری MIUI روی گوشی M3 اجرا می‌شود. این تلفن هوشمند یکی از محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین تلفن‌های هوشمند بازار ایران در بهار ۱۴۰۰ بود.

بی‌راه نیست اگر گفته شود که M3 به‌صرفه‌ترین و مناسب‌ترین تلفن هوشمند در رده‌ قیمتی حدود چهار میلیون تومان است. البته با توجه به آن‌که مدل جدید این تلفن هوشمند با نام M3 Pro مدتی پیش عرضه شده شاید گروهی از کاربران خرید مدل بروزرسانی‌شده را ترجیح می‌دهند که طبیعتا قیمت بالاتری هم دارد.

Xiaomi Redmi Note 10 – 128GB

راهنمای خرید گوشی برای تابستان ۱۴۰۰

قیمت: حدود چهار میلیون و ۸۰۰ هزار تومان

جدیدترین نسل جذاب‌ترین میان‌رده‌های شیائومی از مدتی پیش به بازار ایران رسیده و از همان ابتدا با یک قیمت رقابتی به بازار عرضه شده است. صفحه نمایش ۶.۴۳ اینچی Note 10 به فناوری جذاب Super AMOLED مجهز شده که باعث می‌شود یکی از بهترین صفحه‌های نمایش در رده قیمتی خودش را داشته باشد. پردازنده اسنپدراگون ۶۷۸ میان‌رده جذاب شیائومی با فناوری ۱۱ نانومتری ساخته شده که سرعت انجام دستورات توسط کاربر را به شکل تحسین‌برانگیزی افزایش می‌دهد. حافظه موقت ۴ گیگابایتی برای Note 10 کافی به نظر می‌رسد و در اجرای همه بازی‌های ویدیویی هم کمک می‌کند. با این حال نسخه دیگری از این تلفن هوشمند با ۶ گیگابایت رم هم به بازار عرضه شده که قیمت بالاتری دارد.

شیائومی که Note 10 را با استاندارد IP53 که مقاومت در برابر آب و گرد و غبار را شامل می‌شود هم به بازار عرضه کرده برای این تلفن هوشمند باطری قابل قبولی هم در نظر گرفته است. باطری ۵۰۰۰ میلی‌آمپری Note 10 با پورت Type-C شارژ می‌شود و تنها در ۷۴ دقیقه کاملا شارژ می‌شود. دوربین‌های ۴۸، ۸، ۲ و ۲ مگاپیکسلی Note 10 از انواع لنزها پشتیبانی می‌کنند و به همین دلیل تجربه عکاسی و فیلم‌برداری جذابی برای کاربر به همراه دارند.

Poco M3 Pro

راهنمای خرید گوشی برای تابستان ۱۴۰۰

قیمت: حدود پنج میلیون و ۵۰۰ هزار تومان

اگر تصور می‌کنید M3 به عنوان یکی از پرفروش‌ترین محصولات برند پوکو در ایران قدیمی به نظر می‌رسد پس می‌توانید برای خرید M3 Pro اقدام کنید. تلفن هوشمندی که به عنوان یک بروزرسانی میان‌نسلی، جذابیت‌های ویژه‌ای برای کاربرانش در نظر گرفته است. اگرچه همه بدنه M3 Pro از پلاستیک ساخته شده اما طراحی شبیه به شیشه آن برای کاربر جذاب به نظر می‌رسد. برخلاف Note 10 که به استاندارد مقاومت در برابر آب و گرد و مجهز شده بود در M3 Pro خبری از صفحه نمایش Super AMOLED نیست.

صفحه نمایش ۶.۵ اینچی M3 Pro تراکم پیکسلی ۴۰۵ پیکسل در هر اینچ را به نمایش می‌گذارد اما به پنل IPS مجهز شده که حداکثر میزان روشنایی‌اش فراتر از ۵۰۰ نیت نمی‌رود. به عبارت دیگر اگر در فضاهای باز استفاده زیادی از تلفن هوشمند خود دارید، باید بدانید که M3 Pro بهترین گزینه موجود نیست. این تلفن هوشمند به عنوان یکی از جدیدترین محصولات شیائومی با اندروید ۱۱ به بازار عرضه شده و از پردازنده مدیاتک ۷۰۰ استفاده می‌کند. شاید برخی از کاربران از ضعیف‌بودن پردازنده M3 Pro ناراضی باشند اما فناوری ۷ نانومتری آن می‌تواند سرعت اجرای دستورات کاربر را بیشتر از بسیاری از محصولات هم‌رده قرار دهد.

باطری ۵۰۰۰ میلی‌آمپری M3 Pro به قابلیت شارژ سریع مجهز شده و سه دوربین این تلفن هوشمند هم به ترتیب ۴۸، ۲ و ۲ مگاپیکسل کیفیت دارند. سنسور اثر انگشت M3 Pro مانند مدل‌های قبلی محصولات پوکو روی دکمه پاور در حاشیه سمت راست قرار گرفته است.

Poco X3 Pro – 128GB

راهنمای خرید گوشی برای تابستان ۱۴۰۰

قیمت: حدود شش میلیون و ۴۰۰ هزار تومان

یکی از متفاوت‌ترین محصولات شیائومی و پوکو که اخیرا به بازار ایران هم رسیده است، X3 Pro لقب می‌گیرد. زبان طراحی این تلفن هوشمند ۶.۶۷ اینچی با بیشتر محصولات شیائومی متفاوت است و به همین دلیل کاربرانی که به دنبال خرید یک تلفن هوشمند متفاوت هستند، می‌توانند روی X3 Pro حساب ویژه‌ای باز کنند. این تلفن هوشمند هم به استاندارد IP53 مجهز شده تا در برابر گرد و غبار و آب مقاومت قابل قبولی داشته باشد. اگرچه صفحه نمایش آن به محافظ گوریلا گلس ۶ مجهز شده که مقاومت آن را به سطح بی‌نظیری می‌رساند اما واقعیت آن است که پنل IPS باعث شده که X3 Pro با حداکثر روشنایی ۴۵۰ نیتی اندکی ناامیدکننده ظاهر شود.

در این زمینه بخوانید:

با برند پوکو آشنا شوید؛ همکار رقیب‌گونه شیائومی

پنج تلفن هوشمند که در سال ۲۰۲۱ منتظر آن‌ها هستیم

پردازنده اسنپدراگون ۸۶۰ با فناوری ۷ نانومتری در کنار حافظه موقت ۶ گیگابایتی X3 Pro را به یک تلفن هوشمند غول‌پیکر تبدیل می‌کند که در رده قیمتی خودش بی‌رقیب به نظر می‌رسد. دوربین‌های ۴۸، ۸، ۲ و ۲ مگاپیکسلی X3 Pro قابلیت ضبط جذاب‌ترین تصاویر و ویدیوها را برای کاربر به ارمغان می‌آورند و باطری ۵۱۶۰ میلی‌آمپری این تلفن هوشمند تنها در ۵۹ دقیقه کاملا شارژ می‌شود. به نظر می‌رسد X3 Pro یکی از بهترین تلفن‌های هوشمند بازار در رده قیمتی زیر هفت میلیون تومان باشد که توانایی‌های یک پرچمدار را برای کاربران به ارمغان می‌آورد.

Xiaomi Mi 11 Lite – 128GB

راهنمای خرید گوشی برای تابستان ۱۴۰۰

قیمت: حدود ۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان

سیاست جذاب شیائومی در ارائه تلفن‌های هوشمند باعث شده تا نسخه ضعیف‌تر و ارزان‌تر پرچمدار اصلی این برند چینی یعنی Mi 11 چند ماه دیرتر به بازار راه پیدا کند. بنابراین Mi 11 Lite هم یکی از جدیدترین محصولات شیائومی است که در تابستان ۱۴۰۰ به بازار ایران رسید. صفحه نمایش ۶.۵۵ اینچی Mi 11 Lite یکی از باکیفیت‌ترین صفحه‌ نمایش‌هایی است که تلفن‌های هوشمند این روزها می‌توانند داشته باشند. پنل AMOLED این تلفن هوشمند در اوج روشنایی خود می‌تواند ۸۰۰ نیت روشنایی به همراه داشته باشد و از تراکم پیکسلی ۴۰۲ پیکسل در هر اینچ بهره می‌برد.

دوربین‌های ۶۴، ۸ و ۵ مگاپیکسلی Mi 11 Lite این تلفن هوشمند را به یک انتخاب مطمئن برای عکاسی و فیلمبرداری تبدیل کرده است. با این حال باطری ۴۲۵۰ میلی‌آمپری میان‌رده جذاب شیائومی اندکی نگران‌کننده به نظر می‌رسد. فناوری شارژ سریع ۳۳واتی Mi 11 Lite اما تلاش می‌کند تا گنجایش اندک باطری را جبران کند. سنسور اثر انگشت این تلفن هوشمند روی دکمه پاور آن قرار گرفته و از فناوری تشخیص چهره هم بهره می‌برد. Mi 11 Lite هم مانند بیشتر محصولات قدرتمند شیائومی از استاندارد IP53 برای مقاومت در برابر گرد و غبار و آب هم بهره می‌برد.

اگر توانایی خرید پرچمداران گران‌قیمت‌تر شیائومی را ندارید، این میان‌رده که میراث پرچمدار اصلی شیائومی را به دوش می‌کشد، یک انتخاب ایده‌آل به نظر می‌رسد. با این حال احتمال کاهش قیمت تدریجی Mi 11 Lite وجود دارد.

Samsung Galaxy A72 – 256GB

راهنمای خرید گوشی برای تابستان ۱۴۰۰

قیمت: حدود دوازده میلیون تومان

با وجود افزایش نگران‌کننده قیمت تلفن‌های هوشمند در چند سال اخیر اما پیشرفت محصولات میان‌رده هم باعث شده تا کاربران با قیمت‌هایی جذاب‌تر برای خرید تلفن‌هایی در سطح و اندازه پرچمداران هم اقدام کنند. شاید A72 یکی از بهترین میان‌رده‌های قدرتمند بازار باشد که یادآور محصولات درجه یک و پرچمدارانی است که قیمت‌های چند ده میلیون تومانی دارند اما با رقمی معقول‌تر در دسترس است. این تلفن هوشمند که جزو جدیدترین محصولات سامسونگ در بازار ایران هم قرار می‌گیرد به شدت مورد توجه کاربران قرار گرفته و به یکی از محبوب‌ترین تلفن‌های هوشمند این روزهای  بازار ایران است.

سامسونگ برای A72 از یک صفحه نمایش ۶.۷ اینچی استفاده کرده که فناوری Super AMOLED FHD+ را میزبانی می‌کند. تراکم پیکسلی خیره‌کننده صفحه نمایش این تلفن هوشمند آن را به یکی از بهترین صفحه نمایش‌ها در رده قیمتی خودش تبدیل کرده و خیال کاربر را از داشتن یک تلفن هوشمند بی‌نظیر راحت می‌کند. پردازنده این تلفن هوشمند مدل Snapdragon 720G است که از تراشه‌های ۸ نانومتری لقب می‌گیرد. حافظه موقت A72 به ۸ گیگابایت رم مجهز شده و تراشه گرافیکی Adreno 618 هم این تلفن هوشمند را به یک هیولای کوچک تبدیل می‌کند.

حسگر اثر انگشت A72 که زیر صفحه نمایش قرار گرفته توسط یک باطری ۵هزار میلی‌آمپری شارژ می‌شود. فناوری شارژ سریع این تلفن هوشمند به کاربر اجازه می‌دهد تا در کمتر از یک ساعت آن را کامل شارژ کند. اگر سرمایه لازم برای خرید یک پرچمدار سامسونگی را ندارید، باید بدانید که A72 همه نیازهای شما را برآورده می‌کند.

۰ نفر

اخبار مرتبط

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.