فیلمهایی خوب یا بدی بودهاند که در سینمای جهان و ایران موضوع خود را به مسائل زنان اختصاص دادهاند.
در سینمای ایران تا دههها اینگونه نبود که موضوع زنان برای فیلمسازان جذابیت داشته باشد اما سینمای ایران نیز تغییر رویه داد و میتوان گفت گاهی فیلمهای قابل قبولی در این زمنیه ساخته شد.
از زمانی که سینما به شکل نوین در ایران شکل گرفت، تعداد فیلمهای موفقی که بهطور خاص درمورد زن حرف میزنند بسیار کم بود. چند فیلم بلند و مستند، مانند فیلمهایی که شهلا ریاحی یا فروغ فرخزاد ساختند از جمله این فیلمها است.
بعد از انقلاب مرضیه برومند، پوران درخشنده، تهمینه میلانی و رخشان بنیاعتماد بهعنوان اولین زنان کارگردان ایران وارد سینما شدند و بعد از آن فیلمهایی ساخته شد که موضوع آنان زنان بودند.
سگکشی؛ بهرام بیضایی
بهرام بیضایی از نویسندگان و کارگردانانی است که در تمامی آثارش زن جایگاهی متفاوت دارد و نگاه او به زنان نگاهی مترقی و برابرطلبانه است.
این رویه وذهنیت بیضایی در آثاری مانند «رگبار»، «غریبه»، «چریکه تارا»، «باشو غریبه کوچک»، «مسافران» بسیار عیان و مشخص است.
سگکشی نیز بر همین سیاق است. فیلم سگکشی که در مورد زنی در تلاطم بیرحم زندگی است که برای نجات همسرش از بار گرفتاریها و مشکلات، سختیها را تحمل میکند تا شاید خود را در معضلات پیش آمده همسرش شریک بداند، غافل از اینکه خود بازیچه همسرش شده است.
قهرمان فیلم گلرخ کمالی، با بازی مژده شمسایی است. زنی مستقل و روشنفکر که تصمیم میگیرد برای نجات شوهرش از حبس، چکهای او را از بین طلبکارانش جمع کند. فیلم سگکشی نشان دادن کشمکش گلرخ با فریبکاری، مردسالاری، قدرت و پول است.
لیلا؛ داریوش مهرجویی
داریوش مهرجویی در فیلم «لیلا» سعی کرد که کلیشههایی که در مورد زنان وجود داشت را بشکند و تماشاگر را با زنی آشنا کند که سوژگی دارد.
داستان فیلم در مورد لیلا و رضا است که در یک مراسم شلهزرد پزان همدیگر را میبینند و چندی بعد با هم ازدواج میکنند. آن دو، بعد از مدتی زندگی متوجه میشوند که لیلا نمیتواند فرزندی به دنیا بیاورد. هرچند این امر برای رضا اهمیتی ندارد اما لیلا در اثر فشارهای وارد شده برای رضا به دنبال همسر دومی است تا بتواند بچهدار شود.
«لیلا» اولین فیلمی است که لیلاحاتمی در آن مقابل دوربین داریوش مهرجویی قرار گرفتهاست و این همکاری سالها بعد با فیلم نارنجیپوش تکرار شد. علی مصفا دیگر بازیگر این فیلم اما پیش از آن در فیلم پری با مهرجویی همکاری کرده بود و این همراهی در فیلمهایی چون دختر دایی گمشده و میکس تکرار شد.
زندان زنان؛ منیژه حکمت
زندان زنان فیلمی به کارگردانی و تهیهکنندگی منیژه حکمت و نویسندگی فرید مصطفوی است. پگاه آهنگرانی، رویا نونهالی و رویا تیموریان از بازیگران این فیلم هستند.
روایت زندان زنان از سه بخش تقریبا مساوی تشکیل شده است. بین بخشهای اول و دوم هفت سال و بین بخشهای دوم و سوم ده سال فاصله زمانی وجود دارد.
در این باره بخوانید:
ترسناکترین فیلمهای ایرانی که باید ببینید
بهترین فیلمهای اقتباسی ایرانی را ببینیم
بهترین فیلمهای کمتر دیدهشده سینما که به اندازه لیاقتشان دیده نشدهاند
داستان این گونه شروع میشود که سال ۱۳۶۲، زندان زنان، زندانیان دست به شورش میزنند، طاهره یوسفی رئیس جدید زندان، بین آنها میرود تا آرامشان کند و بالاخره هم با اعمال مقررات سختگیرانه اش زندانیان را وادار به تسلیم میکند. طاهره یوسفی با یکی از زندانیان به نام میترا که مرتکب قتل ناپدری اش شده، درگیر میشود. میترا که در میان زندانیان نفوذ زیادی دارد زیر بار دستورهای طاهره یوسفی نمیرود و هر بار به بهانهای مجازات میشود...
من ترانه پانزده سال دارم؛ رسول صدرعاملی
داستان این فیلم درباره ترانه دختر یک زندانی است که با وجود سن کم، در یک مغازه عکاسی کار می کند، مدرسه میرود و از والدینش نگهداری میکند، او دختری شاد، حاضر جواب و عاقل، خود ساخته و متکی به نفس بار آمده است. بر اثر دشواری های خانوادگی خود با پسر ثروتمندی آشنا و با وجود مخالفتها، با او محرم می شود. زمانی که پسر ترانه را رها میکند، بحران، فرزندی هست که در شکم دارد.
این فیلم در انتقاد به ازدواج در سنین پایین است و نگاه خانوادهها به دغدغههای جوانان و روابط دختر و پسر را به چالش میکشد. ترانه تنها و از هم پاشیده، با فرزندی در شکم، بیپناه، در آستانه انتخاب بزرگی هست. یا به جبر رسم باید جنین را از بین ببرد یا نگه دارد و با رسم بجنگد.
این فیلم در سال ١٣٨٠ جوایز برترین کارگردانی، فیلمنامه، چهرهپردازی و نقش اول زن از جشنواره فیلم فجر را به دست آورد.
نظر شما