عصبانی هستیم و نمیتوانیم آنچه بر ما گذشته است را هضم کنید. ناگهان ویروسی زندگی ما را دگرگون کرده و ما را به سوگ نشانده است. تا هفتهها پیش بدون بیماری خاصی کنار هم زندگی میکردیم و اکنون بدون اینکه حتی بتوانیم یکدیگر را ببینیم، از یکدیگر جدا ماندهایم. مرگ به علت کرونا، شرایطی را برای خانواده سوگوار فراهم میکند که به سادگی قابل باور نیست. نداشتن امکان ملاقات و تدفین با پروتکلهای بهداشتی و بدون جمعیت تشییعکننده، مسائلی است که شاید به سادگی نتوان آن را تحمل و از آن عبور کرد. شرایط ویژه فعلی بسیاری از ما را سوگوار کرده است و تبعات زیادی را به همراه خواهد داشت که شاید بتوانیم با اقداماتی آن را بهتر تحمل کنیم و از نظر روحی سالمتر بمانیم.
اغلب ما میدانیم که سوگ مراحلی دارد و گاه بسیاری از افراد در مراحل اولیه آن که پذیرش مرگ باشد، توقف میکنند. اگر هر کدام از ما این مراحل را نگذرانیم، مسائل مربوط به مرگ عزیز در ما باقی خواهد ماند و روان ما را آسیبپذیر خواهد کرد.
از غم و اندوه تا عصبانیت و سرزنش
وقتی از کنترل کرونا صحبت میکنیم، درست به این معنا است که اعضای خانواده نمیتوانند با فردی که در حال مرگ است زمان بگذرانند و حتی نمیتوانند با او به طور حضوری خداحافظی کنند. در بسیاری از موارد بیماری افراد پیشرفت سریعی دارد و متأسفانه این سرعت موجب احساس شوک در خانواده خواهد شد. پذیرش یک سوگ، زمانی که در لحظات مرگ حضور نداشتهاید، بسیار دشوارتر از شرایط سوگواری عمومی است. احساس غم و اندوه، اضطراب و پریشانی و حتی احساس گناه افراد در این شرایط تقویت میشود.
همچنین پس از هر اتفاق دلهرهآوری ممکن است احساس عصبانیت و سرزنش در ما قوت بگیرد. وقتی شخص در شرایط ناگهانی فوت میشود، این احساسات در اطرافیان نزدیک او شدیدتر میشود. این احساس پاسخی برای کنترل احساس بیقدرتی است. مردم در مقابل کرونا ممکن است احساس درماندگی کنند و از اینکه عزیزانشان مراقبتهای لازم را دریافت نکردهاند خشمگین باشند. ممکن است از دولت عصبانی باشند. آنها حتی از افرادی که خطر ابتلا به این ویروس را افزایش دادند نیز خشمگین هستند. کنار آمدن با عصبانیت زمان میبرد و هرگز به سادگی اتفاق نمیافتد. اگر بروز عصبانیت شما باعث متشنج شدن فضای خانه شده است، از خانواده خود عذرخواهی کنید و به خود زمان دهید.
در این شرایط به افرادی که چنین احساساتی را تجربه میکنند و حتی ممکن است خود در قرنطینه خانگی به سر برند، تلفن بزنید و یا با آنها تماس تصویری برقرار کنید. از احساساتشان صحبت کنید و از آنها بخواهید در مورد شخصی که فوت شده است صحبت کنند. صحبت کردن یکی از مفیدترین کارها در این شرایط است.
کودکان و نوجوانان
کودکان و نوجوانان بیش از هر گروهی از سوگ عزیزان در کرونا آسیب میبینند، مخصوصاً اگر سوگ مربوط به اعضای درجه یک خانواده آنها باشد. نگرانی مربوط به از دست دادن عزیزان نیز روی آنها تأثیر زیادی میگذارد.
چه باید کرد؟
در مورد حقایق و مسائل با فرزندتان صادقانه صحبت کتید. از آنها بپرسید چه چیزهایی را میدانند. آنها ممکن است اطلاعات نادرست یا تحریفشدهای داشته باشند که از دوستانشان و یا از رسانهها شنیدهاند. سن و درک کودکان را در نظر بگیرید و در اینباره با آنها گفتگو کنید. برای آنها توضیح دهید که این بیماری اغلب خفیف است و بیشتر افراد بهبود پیدا میکنند.
در این زمینه بخوانید:
یکی از روشهای مهم برای اطمینان دادن به کودکان و نوجوانان، تأکید بر انجام اقدامات احتیاطی ایمنی است که انجام میدهید. آنها وقتی میدانند که برای ایمنی خود چه کارهایی باید انجام دهند، احساس قدرت میکنند و دستهای خود را با دقت شستشو میدهند.
در سوگ عزیزان، کودکان و نوجوانان بسیار حساستر هستند. زمان و توجه بیشتری را معطوف آنها کنید. با کودکان درباره فرد متوفی صحبت کنید و از او بخواهید که از خاطرات خود صحبت کند. همچنین با کودکان بازی کنید و در حین بازی مفاهیم مرتبط با مرگ را برای آنها توضیح دهید. با کلماتی که برایشان قابل درک است حرف بزنید و با جملات غیرواقعی اضطراب آنها را بیشتر نکنید.
مراسم یادبود مجازی
محدودیتهای فعلی در شرایط همهگیری ویروس کرونا به این معنی است که جمعی از مردم نمیتوانند به بهانه از دست دادن عزیزان، گرد هم آیند. این واقعیت که نمیتوانیم چنانچه رسم و عرف است از عزیزان خود خداحافظی کنیم، موجی از غم و اندوه را ایجاد میکند. در این شرایط اجرای مراسمهای آنلاین و مجازی برای افراد با فیلمهای کوتاهی از دوستان، خویشاوندان، فرزند یا فرزندان، همسر و یا والدین بسیار ضروری است. یک روز و یک ساعت را در نظر بگیرید که همه وابستگان فرد متوفی به صورت آنلاین جمع شوید و از او بگویید. مراسم را ضبط و ثبت کنید و به تصاویر نگاه کنید، موسیقی مورد علاقه او را پخش کنید. شمع روشن کنید و آیینهای فرهنگی مانند شام غریبان و ... را اجرا کنید. اگر از دوستان و خویشاوندان هستید، خانواده متوفی را تنها نگذارید و با آنها تماس بگیرید و از خاطرات خود صحبت کنید. به خانواده عزادار امید بدهید که روزی پس از پایان کرونا، به یاد عزیزی که از دست دادهاند، دور هم جمع خواهید شد. صحبت کردن در این شرایط بیش از آنچه فکر کنیم اهمیت دارد.
نظر شما