هیچوقت یاد نگرفتهایم در روند تربیت کودک چه فاکتورهایی را در نظر بگیریم تا در جایگاه کودکآزار قرار نگیریم. برای چند نفر از ما پیش آمده که از سر استیصال به کودکمان بگوییم اگر فلان کار را انجام ندهی، میگویم لولو بیاید و تو را بخورد؟ چند بار پیش آمده او را از پدرش بترسانیم؟ تهدیدش کنیم؟ سرش داد بزنیم و به زور او را مجبور به انجام کاری کنیم؟ چقدر پیش آمده که بدون اجازه از کودک او را ببوسیم یا در آغوشش بگیریم؟ چند بار کودکمان رفتاری انجام داده که مطابق میل ما نبوده و به او گفتهایم دیگر دوستت ندارم؟ یا از پیشت میروم؟ همه این رفتارها نوعی کودکآزاری قلمداد میشود. نوعی از کودکآزاری که خیلی از والدین هیچ آگاهیای نسبت به آن ندارند و گمان میکنند این رفتارها هم نوعی شیوه تربیتی به حساب میآیند و اگر زور و تهدید و اجبار و .. نباشد، کودک لوس بار میآید و دیگر از والد حساب نمیبرد. واقعیت اما این است که تنها تعرض و تجاوز به کودکان به عنوان کودکآزاری شناخته میشود و به موارد دیگر کودکآزاری توجهی نمیشود.
«ایرنا زندگی» در ادامه به انواع کودکآزاری و مصادیق آنها پرداخته است:
کودکآزاری جسمی | کودکآزاری روانی |
کودکآزاری غفلت |
کبودی یا اثر هر نوع زخم بر بدن: این کبودی میتواند در اثر کتکزدن کودک یا فروکردن یک شیء به بدن او باشد. |
پرخاشگری، تحقیر و زیر سوال بردن کودک: پدر و مادر فقط به رفتارهای نامناسب کودک توجه میکند و با خشونت و انتقاد به آن پاسخ میدهند، توانایی و شخصیت کودک را زیر سوال میبرند، او را تحقیر میکنند و آبروی کودک را جلوی دیگران میبرند. مثال: کودک نمره دلخواه والدین را نمیگیرد و با این واکنش مواجه میشود: تو هیچی نمیشی. یه نگاه به بچه همسایه بکن، همیشه نمرههاش بیسته |
عدم رسیدگی و مراقبت در مورد نیازهای ضروری کودک (غذا، لباس، جای امن) |
گاز و نیشگون گرفتن |
طرد کودک: نادیده گرفتن کودک، بازی نکردن با او، نداشتن همبازی، غیبت زیاد از خانه یا در دسترس نبودن پدر و مادر مثال: وقت نگذاشتن برای بازی با کودک و سرگرم کردن او با موبایل و تبلت |
عدم رسیدگیهای بهداشتی و درمانی و بیتوجهی به سلامت کودک |
سوختگی و شکستگی | تهدیدکردن کودک مثال: اگر غذیت را نخوری به هیولای سر کوچه میگویم تو را بخورد. |
عدم رسیدگی به آموزش: مدرسه نرفتن، غیبت زیاد از مدرسه، نبود فعالیتهای مختلف در اوقات فراغت که مانع از رشد شناختی (هوش، مهارتهای اجتماعی، تمرکز) کودک میشود. |
هل دادن |
احساس گناه و دادن عذاب وجدان به کودک مثال: دیگه دوستت ندارم و مامانت/بابات نیستم. |
ایمن نکردن محیط کودک |
تعرض و تجاوز |
بیمحبتی و بیتوجهی |
نادیدهگرفتن نیازهای کودک |
در واقع مهمترین نکته این است که والدین نسبت به شیوهای تربیتی آگاه شوند و از شیوههای پدر بزرگ و مادربزرگها دل بکنند. حقیقت این است همانقدر که بهعنوان یک پدر، مادر یا سرپرست یک کودک در ظاهر ادعای مدرنبودن داریم باید در روشهای تربیتی هم آن را دخالت دهیم و پایبند به شیوههای مندرآوردی نباشیم که از کودکمان یک فرد آسیبدیده میسازد. در قدم بعدی میتوانیم کودکی تربیت کنیم که در مواجهه با کودکآزاری حرف بزند و چیزی را از والدش پنهان نکند. اتفاق مثبتی که میتواند کودکآزاری را به حداقل برساند.
در این زمینه بخوانید:
چرا بچهها دوستان خیالی برای خود اختراع میکنند؟
دوستی والدین با یکدیگر به بهانه دوستی کودکان؛ این اتفاق را غنیمت بدانید!
نظر شما