گروه ایرنا زندگی - در روزهای گرم سال که معروف است به چله تابستان به سر میبریم. در این ایام که برخلاف زمستان، روزهای طولانی و شب های کوتاهی دارد، علاوه بر دمای هوا که گرمای اذیت کننده ای دارد، اشعه خورشید هم موضوعی است که برای قرار گرفتن در معرض آن باید تدابیری اندیشید که آسیبی نداشته باشد. تدابیری که برای جلوگیری از گرمازدگی می گوییم شاید بسیار ساده و پیش پا افتاده باشد ولی در جلوگیری از گرمازدگی تاثیر بسزایی دارد.
با این کارها گرمازده نشوید:
علائم گرمازدگی چیست؟
علائم جسمانی گرمازدگی شامل : پوست خشک و داغ – عدم تعریق – پوست ابتدا قرمز شده و سپس رنگ پریده یا کبود می شود – تنفس کوتاه و سریع – نبض سریع و ضعیف – افزایش دمای بدن به بیش از ۴۰ درجه – سردرد – گرفتگی عضلات – گشادی مردمک چشم
علائم روحی و روانی گرمازدگی شامل : گیجی ، رفتار پرخاشگر، آشفتگی و هیجان، توهم– بی حالی ، رخوت و بی حسی ( واکنش های بدن بیش از حد آرام و آهسته می شود ) و تشنج است.
روشهای پیشگیری از گرمازدگی :
۱- وقتی که برای مدت طولانی در معرض تابش آفتاب یا در یک محیط گرم مجبور هستید بمانید آب زیادی بنوشید. قبل از اینکه کاملاً احساس تشنگی کنید، آب بنوشید (یعنی منتظر نباشید تا احساس تشنگی کنید و سپس آب بنوشید)
۲- موقعی از روز را که هوا خیلی گرم است (مثل سر ظهر و بعد از ظهر) فعالیت نکنید یا کمتر فعالیت کنید.
۳- قبل از فعالیت زیاد و ایستادن در معرض آفتاب، سعی کنید به هوای گرم تابستان عادت کنید. سیستم تنظیم دمای بدن شما هنگامی که به گرما عادت کرده باشد، بهتر عمل خود را انجام خواهد داد.
۴- کمتر جلوی نور خورشید بایستید.
۵- وقتی زیر اشعه مستقیم آفتاب کار می کنید، روی سرتان کلاه بگذارید که بهتر است لبه دار باشد تا روی صورتتان سایه ایجاد کند . سر انسان نسبت به گرما حساس است.
۶- در هوای گرم لباس های گشاد ، نازک و رنگ روشن بپوشید. لباس کتان از همه بهتر است ، زیرا باعث می شود هوا به راحتی از آن عبور کند و عرق شما خشک شود.
۷- به میزان کافی بخوابید و میوه ها و سبزیهای سرشار از پتاسیم را به میزان زیاد مصرف کنید تا بدنتان خودش را با گرما تطبیق دهد.
۸- سعی کنید وعده های غذایی تان را سبک و به مقدار کم میل کنید.
با این کارها از پوست خود محافظت کنید
۱. قرار گرفتن در معرض نور خورشید را محدود کنید. وقتی بیرون می‌روید، سعی کنید قرار گرفتن در معرض مستقیم خورشید را با جستجوی سایه محدود کنید.
۲.لباس مناسب همراه با کلاه لبه پهن بپوشید تا تا حد امکان از پوست خود در برابر نور خورشید محافظت کنید. با عینک آفتابی که اشعه‌های مضر را منحرف می‌کند از چشمان خود محافظت کنید.
۳. از چتر استفاده کنید. اگر نیاز دارید زیر نور خورشید پیاده روی کنید، بهتر است یک چتر همراه داشته باشید تا به خوبی محافظت شود.
نکات استفاده از کرم ضد آفتاب برای محافظت از پوست
همیشه بدون در نظر گرفتن زمان سال از ضد آفتاب استفاده کنید.
– اگر لباس باز می پوشید، حدود دو قاشق غذاخوری کرم ضد آفتاب را به قسمت‌های در معرض آفتاب از پوست بدن خود بزنید. اگر از اسپری ضد آفتاب استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که بصورت یکنواخت بر روی کل بدن بمالید.
– کرم ضد آفتاب را به تمام قسمت‌های بدن که در معرض نور خورشید قرار میگیرد از جمله صورت، دست‌ها، پاها، گوش‌ها، گردن و بالای سر بمالید (اگر پوست شما در معرض قرار دارد).
– اطمینان حاصل کنید که حداقل نیم ساعت قبل از قرار گرفتن در معرض نور خورشید، یک لایه پایه با SPF ۱۵ یا ۳۰ روی تمام قسمت های در معرض قرار دهید. هر دو ساعت یکبار تجدید کنید.
– اطمینان حاصل کنید که پس از تعریق بیش از حد، شنا کردن، یا حوله کردن، کرم ضد آفتاب را دوباره استفاده کنید. همیشه دستورالعمل های برچسب را برای استفاده مجدد دنبال کنید.
– در نظر گرفتن نوع پوست شما نیز یکی از جنبه‌های ضروری انتخاب ضد آفتاب مناسب است. در بخش بعدی، بهترین گزینه‌های ضدآفتاب برای پوست‌های حساس یا مستعد آکنه را خواهید شناخت.
کدام کرم ضد آفتاب برای پوست‌های حساس یا مستعد آکنه بهترین است؟
کرم‌های ضد آفتاب برای مسدود کردن منافذ شناخته شده‌اند. از این رو، انتخاب فرمول‌های بدون روغن برای صورت ضروری است. می‌توانید از ضد آفتاب‌های غیر کومدون زا (که حاوی موادی که منافذ پوست را مسدود می‌کنند) استفاده کنید. برای پوست‌های خشک، می‌توانید به سراغ مرطوب کننده‌هایی با ضد آفتاب یا ضد آفتاب‌هایی که حاوی مواد آبرسان هستند بروید.
پوست حساس (یا اگر از مواد شیمیایی اجتناب می کنید): پوست حساس زمانی که در معرض کمترین مقدار موادی که ممکن است به آن واکنش نشان دهد، شاداب و سرزنده باقی می ماند. یک ضد آفتاب فیزیکی یا معدنی را انتخاب کنید زیرا دارای اکسید روی و دی اکسید تیتانیوم است که از پوست محافظت می کند . این دو ماده کلیدی چشم را نمی سوزاند و نمی سوزاند. آنها با نشستن روی پوست شما کار می کنند و مانعی برای محافظت از شما در برابر نور خورشید تشکیل می دهند.
رنگ پوست
رنگ پوست شما تا حد زیادی سطح SPF را که باید بپوشید تعیین می کند. به عنوان مثال، اگر پوست روشنی دارید و همیشه یا معمولاً می سوزید، بهتر است از SPF ۳۰ یا بالاتر استفاده کنید. برعکس، اگر پوستی متوسط تا تیره دارید، یا معمولاً برنزه می‌شوید و هرگز نمی‌سوزید، می‌توانید با SPF ۱۵ بروید.
محافظت از پوست با ضد آفتاب یکی از بهترین و مهم‌ترین اقدامات در مراقبت از پوست است. قرار گرفتن مداوم در معرض اشعه ماوراء بنفش باعث می‌شود پوست شما بیشتر مستعد مشکلاتی مانند چین و چروک، آسیب خورشید، آفتاب سوختگی و حتی سرطان شود. با این حال، انتخاب ضد آفتاب مناسب به حل و پیشگیری از این مسائل کمک می‌کند. هنگام انتخاب یک ضد آفتاب، ممکن است مجبور باشید به عوامل مختلفی از جمله نوع پوست، آلرژی ها، میزان قرار گرفتن در معرض نور خورشید، SPF، فرمولاسیون و مواد تشکیل دهنده توجه کنید. پیروی از نکات و دستورالعمل‌های ذکر شده در بالا ممکن است به شما در انتخاب ضد آفتاب مناسب کمک کند.
از لب‌هایتان در برابر آفتاب محافظت نمایید
لب‌های شما به اندازه باقی نواحی بدنتان در معرض آسیب ناشی از نور خورشید هستند. برای محافظت از پوست ناحیه لب، توصیه می‌شود به سراغ بالم لب‌های ضد آفتاب بروید. در غیر این صورت، با مشکلاتی از قبیل آفتاب سوختگی، پوسته پوسته شدن وترک خوردن لب‌ها در فصل تابستان مواجه می‌شوید. بالم لب‌های ضد آفتاب، اغلب با SPF ۱۰ تا ۱۵ در بازار موجود هستند و کاربری بسیار ساده‌ای دارند.
لباس مناسب فصل
مصرف ضد آفتاب، تنها بخشی از روتین مراقبت پوستی در برابر نور خورشید را به خود اختصاص می‌دهد. پوشاندن سطح پوست در روزهای تابستان، بخش دیگری از این روتین است که اغلب نادیده گرفته می‌شود. به یاد داشته باشید که لباس‌های شما، قوی‌ترین سد ممکن برای جلوگیری از نفوذ اشعه ماورا بنفش آفتاب هستند. در نتیجه توصیه می‌شود با شروع فصل تابستان، به سراغ لباس‌های گشاد، خنک و پوشیده بروید. سعی کنید لباس‌هایی انتخاب نمایید که بازوها، ساعد و پاهای شما را بپوشانند. برای محافظت از پوست سر و موها، از روسری یا کلاه‌های لبه دار و پهن کمک بگیرید. لباس‌هایی که رنگ روشن دارند، جذب نور آفتاب را به حداقل می‌رسانند و بهترین گزینه برای گرمای تابستان هستند.
از نقش عینک آفتابی غافل نشوید
عینک آفتابی، فقط یک اکسسوری ساده برای تکمیل استایل شما نیست.بلکه وسیله‌ای ضروری برای محافظت از چشم و پوست حساس اطراف آن در برابر نور آفتاب است. نور شدید آفتاب به راحتی میتواند باعث آب مروارید شود.
عینک آفتابی‌های UV۴۰۰ اشعه ماورا بنفش آفتاب را به بیرون منعکس می‌کنند و مانع از برخورد آنها با پوست دور چشم می‌شوند. این امر از ایجاد لک‌های پوستی و هایپرپیگمنتیشن دور چشم ممانعت می‌نماید. با استفاده مداوم از عینک آفتابی، دیگر لازم نیست چشمانتان را در مقابل تابش آفتاب جمع و منقبض نمایید. این کار، احتمال ایجاد چروک‌های پوستی دور چشم را به حداقل می‌رساند. هنگام انتخاب عینک آفتابی، بهتر است مدلی را انتخاب کنید که به صورت حداکثری اطراف چشمتان را بپوشاند.
بعضی داروها موجب حساسیت بیشتر به آفتاب می‌شوند
بر طبق مقاله منتشر شده در سایت مایوکلینیک، انواع داروهایی مانند آنتی بیوتیک، آنتی هیستامین و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند آسپرین و بروفن و دسته‌ای از داروهای ضد افسردگی ممکن است حساسیت پوست شما به آفتاب را بیشتر کنند. بهتر است در این مورد حتما با پزشک معالج و پوست خود صحبت کنید. ممکن است نیاز به تغییر نوع ضد آفتاب یا داروهایتان داشته باشید.
۱۸ نمونه از بهترین خوراکی ها برای فرد گرمازده
بهترین خوراکی در زمان گرمازدگی، چیزی است که بتواند دمای بدن را کاهش دهد. در این خصوص لازم به یادآوری است که اگر خود یا اطرافیانتان دچار گرمازدگی شدید، به هیچ وجه با خوردن آب خیلی سرد سعی در کم کردن دمای بدن نکنید؛ چرا که این کار به دلیل وارد کردن شوک به بدن، بسیار خطرناک است. به همین دلیل توصیه می‌شود که برای درمان این عارضه از نوشیدنی‌های خنک نه یخ استفاده کنید.
در ادامه به ۱۸ نوشیدنی و خوراکی مناسب برای رفع گرمازدگی اشاره خواهیم کرد.
۱. شربت آبلیمو
به طور کلی آبلیمو به کم کردن عطش و رفع تشنگی شدید کمک بسیاری خواهد کرد. همچنین لازم به ذکر است که لیموترش برای درمان اسهال ناشی از گرمازدگی نیز موثر است. بنابراین می‌توان گفت که یک لیوان آب خنک همراه با چند قطره آبلیموی تازه در زمان گرمازدگی معجزه می‌کند.
۲. شربت سکنجبین
یکی دیگر از شربت‌های سنتی از بین برنده عطش، شربت سکنجبین است. این نوشیدنی از سرکه و شکر یا نبات تهیه می‌شود. شما می‌توانید این شربت را به صورت شهد آماده تهیه کرده و اگر گزمازده شدید؛ یک لیوان شربت سکنجبین رقیق و خنک از آن را نوش جان کنید.
۳. عرق کاسنی
اگر دچار تشنگی مفرط هستید؛ نوشیدن عرق کاسنی برای شما بسیار مفید است. یکی از مهم‌ترین خواص عرق کاسنی را می‌توان درمان عطش دانست؛ این خاصیت آنقدر قوی است که بسیاری این عرق را به عنوان مسکن عطش می‌شناسند.
همچنین لازم به ذکر است که طبع سرد عرق کاسنی باعث متعادل سازی طبع بدن در فصول گرم سال خواهد شد.
۴. شربت تخم شربتی و ریحان
تخم شربتی را حتما در لیوان‌های شربت خانه مادربزرگ‌ها دیده‌اید؛ اگر تخم شربتی و ریحان را در آب بریزید؛ پس از مدتی مشاهده می‌کنید که به دلیل جذب آب، لعاب داده و یک ژله طبیعی دور آنها را گرفته است. شاید بتوان گفت که مهم‌ترین دلیل استفاده از شربت تخم شربتی و تخم ریحان همین ماده ژله‌ای است. در واقع لعاب دادن این تخم‌ها در زمان قرارگیری در آب، باعث می‌شود که مدت بیشتری آب در بدن نگه داشته شده و به عبارتی مشکل دهیدراته شدن در بدن بوجود نیاید.
همچنین لازم به ذکر است که این دو تخم گیاهی خاصیت از بین برنده عطش را نیز دارند؛ به همین دلیل برای رفع گرمازدگی بسیار موثرند.
۵. شربت خاکشیر و بیدمشک
نوشیدن یک لیوان شربت خاکشیر و بیدمشک خنک میتواند تا حد زیادی علائم گرمازدگی را از بین ببرد. عرق بیدمشک خاصیت تب بری دارد؛ در نتیجه به کاهش دمای بدن کمک می‌کند. خاکشیر نیز علی رغم طبع گرم و تر به عنوان یک خنک کننده طبیعی شناخته می‌شود. این ماده با قرار گرفتن در آب به مقدار کمی حجیم شده و لعاب داده و به این ترتیب آب را در خود جذب می‌کند که این خاصیت، خود باعث افزایش مدت باقی ماندن آب در بدن خواهد شد. به همین دلیل می‌توان گفت که شربت خاکشیر همراه با عرق بیدمشک یک نوشیدنی فوق‌العاده برای فرد گرمازده است.
۶. شربت گلاب
با توجه به آنچه تاکنون ذکر کردیم، دمای بدن فردی که گرمازده می‌شود بالا رفته و در واقع سیستم تنظیم حرارت در بدن او دچار اختلال می‌گردد. بنابراین لازم است از یک ماده غذایی که به کاهش درجه حرارت بدن کمک می‌کند؛ استفاده کنیم. جالب است بدانید که گلاب همان چیزی است که می‌خواهید.
یکی از خواص گلاب که در طب سنتی به آن اشاره شده، متعادل کردن درجه حرارت بدن است. به همین دلیل نوشیدن یک لیوان شربت گلاب خنک، راه حلی عالی برای درمان فرد گرمازده محسوب می‌شود.
همچنین جالب است بدانید که به گفته دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران خوردن گلاب همراه با یخ باعث خروج صفرا از طریق استفراغ شده و در نتیجه در درمان گرمازدگی موثر است.
۷. چای گل داوودی
شاید برایتان جالب باشد که بدانید چای گل داوودی برای درمان گرمازدگی در چین کاربرد دارد. یکی از خواص اصلی گل داوودی خاصیت خنک کنندگی آن است؛ همچنین باید گفت که طبع سرد این گیاه نیز به کاهش دمای بدن در زمان گرمازدگی کمک زیادی خواهد کرد.
۸. دمنوش به لیمو
بسیاری از افراد به‌لیمو را به عنوان یک دمنوش خواب‌آور و مسکن اعصاب می‌دانند؛ اما جالب است بدانید که دم کرده سرد این گیاه، در بهبود فرد گرمازده نیز تاثیرگذار خواهد بود.
۹. دمنوش لوتوس (برگ نیلوفر آبی)
لوتوس یا نیلوفر آبی یکی از گیاهان طبیعی است که به متعادل کردن دمای و کنترل درجه حرارت بدن کمک بسیاری می‌کند. به همین دلیل از دم کرده برگ این گیاه در کاهش علائم و رفع گرمازدگی استفاده می‌شود.
۱۰. دمنوش عناب
یکی دیگر از خنک کننده‌های طبیعی بدن عناب است. این ماده غذایی خوشمزه را می‌توانید به صورت دم کرده همراه با شکر جهت درمان گرمازدگی میل کنید.
۱۱. خیار
خیار یک میوه پرطرفدار تابستانی محسوب می‌شود. این میوه خوشمزه نیز مانند اکثر میوه‌های فصل گرما، دارای طبع سرد است. بنابراین در رفع عطش و کاهش دمای بدن اثر زیادی دارد. همچنین باید گفت که وجود فیبر در این میوه جذب آب را در بدن افزایش می‌دهد.
۱۲. هندوانه
به جرات می‌توان هندوانه را پر آب‌ترین میوه دانست. این میوه تابستانی با طبع سردی که دارد؛ باعث خنکی بدن شده و در رفع نشانه‌های گرمازدگی تاثیر زیادی دارد. پس اگر گرمازده شدید، یک قاچ هندوانه خنک دوای درد شما خواهد بود.
۱۳. آلو
این میوه تابستانی را می‌توان به چند صورت برای درمان گرمازدگی استفاده کرد؛ خوردن آلو به دلیل خاصیت آنتی اکسیدان بودن آن باعث کاهش التهابات ناشی از گرمازدگی کمک می‌کند. همچنین شما می‌توانید از برگه آلو (خشک شده آن) استفاده کنید؛ به این صورت که مدتی آن را در آب خیس کرده و پس از جدا کردن هسته، همراه با آب، شکر و یخ میل کنید.
۱۴. نعناع
نعناع را می‌توان به عنوان یک سبزی خنک دانست. خوردن این سبزی چه در کنار وعده غذایی و چه همراه با انواع نوشیدنی مانند موهیتو یا سکنجبین به خنک کردن بدن کمک خواهد کرد.
۱۵. پیاز و آب آن
شاید باور نکنید اما پیاز یکی از درمان‌های موثر گرمازدگی به شمار می‌رود. استفاده از پیاز جهت درمان گرمازدگی به دو صورت امکان پذیر است؛ به صورت خوراکی یا غیر خوراکی.
خوردن پیاز به صورت ریز شده در سالاد یا ترکیب آن با زیره و عسل، در درمان فرد گرمازده تاثیر زیادی دارد. همچنین اگر می‌خواهید به صورت غیر خوراکی از این ماده برای رفع علائم گرمازدگی استفاده کنید؛ باید آب پیاز را گرفته و به پشت گوش و روی قفسه سینه فرد بزنید.
۱۶. کرفس
اگر یک ساقه کرفس را برش بزنید؛ آوندهای موجود در آن را خواهید دید. جالب است بدانید که بخش زیادی از این گیاه (حدود۹۶ درصد) از آب تشکیل شده و دارای فیبر زیادی است. بنابراین میتواند تا حد زیادی به تامین و نگهداری آب بدن کمک کند.
همچنین لازم به ذکر است که این ماده غذایی دارای تمام الکترولیت‌های ضروری برای بدن است. در مورد الکترولیت‌ها باید گفت که این مواد رساندن پیغام‌ها از طریق شبکه عصبی را در بدن ما بر عهده دارند.
پس نوشیدن آب کرفس یا خوردن آن در انواع سالاد جهت رفع گرمازدگی بسیار موثر خواهد بود.
۱۷. آبدوغ خیار
دنبال یک وعده غذایی سبک یا عصرانه در فصل گرما هستید؟ آبدوغ خیار همان چیزی است که می‌خواهید.
ترکیب آب، ماست و خیار یک معجزه در زمان گرمازدگی و روزهای گرم تابستان است. این سه ماده هر سه به کمک سیستم تنظیم کننده درجه حرارت بدن آمده و در کاهش علائم گرمازدگی و سرد شدن بدن بسیار تاثیر خواهد داشت.
شما می‌توانید این ترکیب اعجاب‌انگیز را همراه با نان و کمی برگ نعناع، به عنوان یک عصرانه تابستانی میل کنید.
۱۸. محلول ORS
یکی از مهم‌ترین عوارض و علائم گرمازدگی اسهال است؛ به همین دلیل توصیه می‌شود در صورتی که دچار اسهال ناشی از گرمازدگی شدید می‌توانید از محلول ORS یا ترکیب مقدار کمی نمک و شکر در یک لیوان آب، استفاده کنید.