کویر همیشه امکان ویژه ای برای طبیعتگردی در اختیار آدمی میگذارد. اینکه خودتان به سفر می روید، همراه تور میشوید و یا با خانواده و در کنار دوستان به کویر می روید، فرقی نمی کند؛ سفر به کویر می تواند یک ماجراجویی تمام عیار، لذتبخش و پر از آرامش باشد و یا به راحتی به یک خاطره تلخ تبدیل شود. کویرهای ایران از جمله کویر مصر، مرنجاب، بیابانک و ... هم به لحاظ طبیعت و آبوهوایش این روزها به شدت در میان طبیعتگردان طرفدار پیدا کردهاند. این مناطق زیبا و در عین حال هیجانانگیز گردشگران را در فصول مناسب پاییز و زمستان به خود جذب میکند. تجربه شترسواری، بازدید از کاروانسراهای تاریخی، آفرود بر روی رملهای منحصربهفرد، تماشای آسمان شب کویر و ... هر فردی را برای رفتن به کویر ترغیب میکند. به همین دلیل سفر به کویر بسیار متفاوتتر از سفر به سایر نقاط طبیعی است؛ اما برای سفر به کویر باید نکات امنیتی خاصی را هم رعایت کرد.
انفرادی هرگز؛ گروهی آری
کویرهای ایران جاذبههای زیبا، خشن و دستنخورده خاص خود را دارند. اما درکنار این زیباییها، سفر به کویر در عین دشواریهایش، رعایت اصولی را میطلبد. هوای گرم و دمای بالا، نبود آب و وجود سرزمینهای بایر وسیع مواردی هستند که آشنایی با اصول اولیه سفر به کویر را به امری الزامی تبدیل کرده و به مسافران یادآور میشوند که برای شرکت در برنامههای طبیعتگردی و گردشگری در کویر، میبایست مطلع، آماده و مجهز باشند.
شاید مهمترین نکته در سفر به کویر این باشد که بدانیم نباید هرگز گول زیباییهای چشمنواز کویر و حتی حرفهای بودن خودمان را بخوریم و بخواهیم به تنهایی و بدون همراهی با یک گروه مجرب پا به کویر بگذاریم. این نکته گرچه بیشتر برای افرادی مصداق دارد که سفرهای کویری کمی را تجربه کردهاند، اما دلیل نمیشود آنها که حرفهای هستند هم تنهایی راه کویر را در پیش بگیرند. واقعیت این است که کویر افراد تنها را میبلعد!
برای مثال کمتر کسی پیش میآید که بتواند به درستی از مسیریابی در کویر اطلاع داشته باشد. همچنین داشتن اطلاعات کافی در برابر خطرات احتمالی نیاز به راهنمای آشنا و وارد به مسیر دارد. با توجه به اینکه در مناطق کویری از شهر بسیار فاصله خواهید داشت، پیشنهاد میشود که اگر هم گروهی مسافر کویر میشوید با چند ماشین مناسب کویرنوردی طی مسیر کنید تا در صورت پیش آمدن مشکلاتی از قبیل خرابی ماشین، افراد به اندازه کافی برای کمک دور و برتان باشند. مساله دیگر که یک جورهایی محکمکاری به حساب میآید این است که هنگام برنامهریزی برای سفر به کویر، حتما یکی از اقوام خود را از محل اقامت و زمان سفرتان باخبر کنید.
چه افرادی همراهیمان کنند؟
برای پیدا کردن تورهای طبیعتگردی که شما را به کویر ببرند ظرافت و دقت بیشتری به خرج دهید و باتجربهترینشان را انتخاب کنید. محض راهنمایی بیشتر به خاطر داشته باشید تورهایی که برگزاری بیش از 5 سفر کویرنوردی را در کارنامه فعالیتشان دارند تورهای بهتری برای سفر هستند. همچنین باید مخاطرات سفر به کویر در تابستان و زمستان را بشناسید، با اصول و مهارتهای نجات در کویر آشنا باشید و محدودیتهای GPS را هم بدانید. با اینکه سفر به کویر جذابیتهای خاص خودش را دارد؛ اما بهتر آن است که پیش از سفر کردن با یک گروه به صورت حرفهای، در برنامههای سبک کویرگردی در حوالی مناطق مسکونی و روستایی کمی تجربه کسب کنید تا هم از نظر روحی و هم از لحاظ جسمی برای سفرهای طولانیتر و سختتر بیشتر آماده شوید.
در این زمینه بخوانید
همه آنچه برای کویرنوردی لازم است بدانید؛ بهار کویر بازها
کویر ریگجن سفر اسرار آمیز به مثلث برمودای ایران
گمشدگان در کویر؛ پایان تلخ
اینکه تا این حد روی تنهایی سفر نکردن به کویر تاکید شده نشان میدهد طبیعت خاص کویر با کسی شوخی ندارد و در عین زیبایی و هیجانانگیز بودن میتواند آن روی خشنش را به کسانی که دست کمش میگیرند، نشان دهد.
اخبار زیادی مبنی بر گم شدن و یا مرگ در کویر از سالهای قبل گزارش شده است. برای مثال مفقود شدن 4 جوان و در نهایت مرگ دو تن از آنها در دشت کویر و گرفتار شدنشان در دریاچه نمک نشان داد عدم آگاهی کافی نسبت به شرایط محیط و اشتباه در نحوه مسیریابی میتواند عواقب تلخی به همراه داشته باشد.
گرچه گاهی خوش شانسیهایی هم پیش میآید که از جمله آن، نجات پیدا کردن چهار گردشگری است که به منظور بازدید از مناظر و جاذبههای طبیعی تاریخی منطقه کویری مرنجاب به این منطقه سفر کرده بودند که در پی اعلام گم شدنشان، عملیات جستوجو و امداد و نجات برای یافتن آنها به نتیجه میرسد و پس از 36 ساعت سرگردانی خوشبختانه نجات پیدا میکنند. این نمونه اما دلیل بر این نمیشود که بخواهید ریسک کنید و تنهایی راهی کویر شوید. این ضربالمثل معروف که میگوید "مرگ مال همسایه است" را دور بیندازید و بدانید در کویر اگر بلد راه نباشید و کویر را نشناسید و با همه اینها بیگدار به آب بزنید و تنهایی و یا با افرادی که سطح آگاهیشان در این زمینه در حد شماست سفر کنید، مرگ در یک قدمیتان قرار میگیرد.